Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Wojciech Chróścielewski po rozpoznaniu w dniu 9 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia D. S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 12 sierpnia 2009 r., sygn. akt II SA/Rz 482/09 o zwolnieniu od kosztów sądowych w 1/2 części i ustanowieniu adwokata w sprawie ze skargi D. S. na uchwałę Rady Powiatu Łańcuckiego z dnia 17 lutego 2009 r., nr XXXI/229/09 w przedmiocie likwidacji Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Łańcucie postanawia: oddalić zażalenie
D. S. wnioskiem złożonym osobiście w dniu 17 lipca 2009 r. zwróciła się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie o przyznanie prawa pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie ustalił, że D. S. pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z mężem i trójką dzieci w wieku 18, 21 i 23 lat. Rodzina utrzymuje się z renty A. S. - męża skarżącej w kwocie 980 zł miesięcznie i czynszu skarżącej w kwocie 1600 zł, co daje im łączny dochód w kwocie 2580 zł miesięcznie. Przy czym dzieci skarżącej pobierają naukę i nie uzyskują dochodów. Posiadane przez nich wartościowe składniki majątkowe obejmują dom o pow. 188 m2, mieszkanie o pow. 37,5 m2, a także działka o pow. 4a oraz 200 m2. Z podanych przez skarżącą danych wynika, że średnie wydatki jej rodziny związane z opłatami rachunków za gaz, energię elektryczną, wodę i inne wynoszą około 530 zł. Płacą podatek dochodowego z tytułu uzyskiwanych środków finansowych w wysokości 330 zł miesięcznie i około 135 zł za podatek od nieruchomości w przeliczeniu na miesiąc. Skarżąca ponosi również wydatki na zakup żywności, środków czystości, odzieży oraz zakup lekarstw w związku z chorobą męża. Z informacji podanych przez skarżąca wynika, że zaciągnęła ona kredyt w 2008 r. w wysokości 8000 zł płatny w comiesięcznych ratach w okresie czteroletnim, przeznaczony na remont domu.
Mając powyższe na uwadze postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zwolnił skarżącą od kosztów sądowych w 1/2 części, a w pozostałej części wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oddalił oraz ustanowił adwokata. W ocenie Sądu D. S. w sposób wystarczający uwiarygodniła, że nie posiada dostatecznych środków na pokrycie pełnych kosztów sądowych oraz kosztów związanych z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru, bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie. W pismach skierowanych do Sądu skarżąca podkreślała w szczególności, że potrzebuje pomocy w zakresie ustanowienia adwokata, gdyż nie jest w stanie sama skutecznie zabezpieczyć swoich praw w tej sprawie. Dlatego też biorąc pod uwagę powyższe, Sąd przychylił się do wniosku skarżącej o ustanowienie adwokata z u rzędu oraz zwolnił ją od ponoszenia kosztów sądowych w 1/2 ich wysokości. Analizując zawarte w aktach sprawy oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku i dochodach Sąd uznał, iż wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości nie mógł zostać uwzględniony. Sytuacja skarżącej nie jest na tyle zła, aby nie mogła ona partycypować w kosztach postępowania, bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu dla siebie i rodziny.
Na powyższe postanowienie D. S. wniosła zażalenie dokonując zestawienia wydatków i podnosząc, że wykazana końcowa kwota przeznaczona jest na wyżywienia pięciu osób w ciągu miesiąca i jest niższa od krajowego minimum socjalnego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Z konstrukcji tego przepisu wynika, że to na wnioskodawcy ciąży obowiązek wykazania, iż znajduje się w sytuacji materialnej uprawniającej do przyznania prawa pomocy. W tym stanie rzeczy należy przyjąć, że rozstrzygnięcie sądu w tej kwestii będzie zależało od tego, co zostanie udowodnione przez stronę.