Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Ciąglewicz /spr./ po rozpoznaniu w dniu 25 października 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Z. D. i B. D. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 sierpnia 2019 r. sygn. akt VII SA/Wa 613/19 o odrzuceniu skargi w sprawie ze skargi Z. D. i B. D. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] grudnia 2018 r., znak [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności postanowienia postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.
Z. D. i B.D. wnieśli 26 lutego 2019 r. (data stempla urzędu pocztowego) skargę na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] grudnia 2018 r., znak [...]
Zarządzeniem Przewodniczącej Wydziału VII z 22 marca 2019 r. wezwano skarżących do uiszczenia solidarnie wpisu sądowego od skargi w kwocie 200 zł.
W odpowiedzi na wezwanie skarżący złożyli wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Postanowieniem z 29 maja 2019 r., sygn. akt VII SPP/Wa 163/19 starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie odmówił przyznania skarżącym prawo pomocy. W wyniku rozpoznania sprzeciwu Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z 28 czerwca 2019 r. utrzymał ww. rozstrzygnięcie referendarza sądowego w mocy.
Odpis tego postanowienia wraz z omyłkowo dołączonym pouczeniem, że przysługuje na nie zażalenie, a także wezwaniem do uiszczenia wpisu doręczono obojgu skarżącym 4 lipca 2019 r. Skarżący wnieśli zażalenie 10 lipca 2019 r.
Następnie na zarządzenie Przewodniczącej Wydziału VII z 17 lipca 2019 r. ponownie doręczono skarżącym odpis postanowienia - tym razem z prawidłowym pouczeniem o braku zażalenia - i poinformowano skarżących, że bieg terminu do uiszczenia wpisu sądowego będzie biegł na nowo od dnia ponownego doręczenia wezwania do jego uiszczenia (które doręczono wraz z tą informacją). Poinformowano również skarżących, że ich zażalenie zostało pozostawione w aktach sprawy bez nadawania mu biegu.
Wezwanie do uiszczenia wpisu wraz z pouczeniem o sposobie wykonania i konsekwencjach niewykonania doręczono skarżącym 22 lipca 2019 r., zatem termin do ich wykonania upływał 29 lipca 2019 r.
Jak wynika z informacji uzyskanej z Rejestru Opłat Sądowych, do 24 sierpnia 2019 r. wpis nie został uiszczony.
Postanowieniem dnia 30 sierpnia 2019 r. Sąd odrzucił skargę z uwagi na nieuiszczenie wpisu przez skarżących.
W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący podnieśli, że postępowanie w przedmiocie prawa pomocy nie zostało prawomocnie zakończone. Dowodem na to jest postanowienie z dnia 30 sierpnia 2019 r., sygn. akt VII SPP/Wa 163/19, na które wnieśli zażalenie zgodnie z pouczeniem.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.
Z załączonych do niniejszej sprawy akt VII SPP/Wa 163/19 wynika, że Sąd doręczając skarżącym odpis postanowienia z dnia 28 czerwca 2019 r. nieprawidłowo pouczył skarżących o przysługującym prawie wniesienia zażalenia w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia. Skarżący zastosowali się do tego pouczenia i wnieśli zażalenie.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazuje, że powyższemu zażaleniu na postanowienie z dnia 28 czerwca 2019 r. nie został nadany bieg i dlatego zarządzeniem z dnia 17 lipca 2019 r. ponownie doręczono skarżącym wezwanie do uiszczenia wpisu i odpis postanowienia - tym razem z prawidłowym pouczeniem o braku zażalenia - i poinformowano skarżących, że bieg terminu do uiszczenia wpisu sądowego będzie biegł na nowo od dnia ponownego doręczenia wezwania do jego uiszczenia.
Z takim działaniem Sądu nie można jednak się zgodzić. Wskazać bowiem trzeba, że wbrew twierdzeniom Sądu pierwszej instancji, w sprawie VII SPP/Wa 163/19 postanowieniem z dnia 30 sierpnia 2019 r. Sąd odrzucił zażalenie skarżących na postanowienie Sądu z dnia 28 czerwca 2019 r., na które skarżący wnieśli zażalenie. Zażalenie to zostało oddalone postanowieniem NSA z dnia 25 października 2019 r., sygn. akt II OZ 963/19. W takiej sytuacji, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, dopiero po zakończeniu postępowania w przedmiocie prawa pomocy Sąd pierwszej instancji może wezwać skarżących do wykonania prawomocnego zarządzenia o wezwaniu do uiszczenia wpisu od skargi.
Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 185 § 1 w związku z art. 197 § 1 i 2 P.p.s.a. postanowił jak w sentencji.