Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy Michał Kujawa po rozpoznaniu w dniu 07 marca 2008r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. E. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi na decyzję Odwoławczej Komisji Stypendialnej [...] w T. z dnia [...]r., znak: [...] w przedmiocie stypendium naukowego postanowił oddalić wniosek
W dniu 23 stycznia 2008r. (uzupełniony 03 marca 2008r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wpłynął wniosek A. E. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym tj.: zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata. Konieczność przyznania prawa pomocy strona skarżąca uzasadnia trudną sytuacją finansową. We wspólnym gospodarstwie domowym zamieszkuje wraz z mężem. Zatrudniona jest na ½ etatu w bibliotece z dochodem miesięcznym w kwocie [...] zł zaś wynagrodzenie jej męża wynosi [...] zł. Jej majątek stanowi [...] udziału w nieruchomości. Ponosi miesięczne wydatki w wysokości około [...] zł. W 2006r. uzyskała dochód w wysokości [...] zł (PIT-36). Oświadcza, że nie posiada oszczędności oraz przedmiotów wartościowych.
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zważył, co następuje:
Należy zaznaczyć, iż prawo pomocy polega na tym, iż strona zostaje zwolniona przez Sąd od kosztów sądowych oraz uzyskuje uprawnienie do udzielenia pełnomocnictwa wyznaczonemu adwokatowi, radcy prawnemu, doradcy podatkowemu lub rzecznikowi patentowemu bez ponoszenia jego wynagrodzenia i wydatków ( art. 244 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.)
Przepis art. 245 p.p.s.a. przewiduje możliwość przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika w sytuacji, kiedy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.). Z kolei prawo pomocy w zakresie częściowym (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.) polega na zwolnieniu tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tyko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Następuje w sytuacji, jeżeli osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania dla siebie i rodziny.
W wyniku dokonanej analizy sytuacji finansowej strony skarżącej należało uznać, iż wnioskodawczyni nie wykazała, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, jak i ustanowienia pełnomocnika bez uszczerbku w swoim utrzymaniu. Wpływ na takie rozstrzygnięcie miało to, iż ze skarżącą we wspólnym gospodarstwie domowym przebywa mąż. Łącznie uzyskują dochód rzędu [...] zł, co w przeliczeniu na jedną osobę daje kwotę w wysokości [...] zł.
Istotne w przedmiotowej sprawie jest również i to, że strona skarżąca wystąpiła o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym zaś przepis wyraźnie wskazuje, że w tym stanie rzeczy powinna wykazać, że nie posiada jakichkolwiek środków pieniężnych. Tymczasem uzyskuje miesięcznie dochód w wysokości wskazanej powyżej - tym samym nie spełnia wymagań zawartych w ww. przepisie.
Stwierdzić należy, że strona ponosi wydatki związane ze swym utrzymaniem, co nie jest kwestionowane. Z drugiej jednak strony wpis sądowy należny od niniejszej sprawy został ustalony w wysokości 200 zł. Tym samym na obecnym etapie postępowania sądowoadministracyjnego nie są od strony wymagane żadne inne koszty i ma zagwarantowane konstytucyjnie prawo do sądu. Strona zaś posiada środki pieniężne.
Kolejną kwestią jest wyznaczenie pełnomocnika z urzędu. W tym przypadku również pod uwagę jest brany jedynie czynnik majątkowy a nie czynnik skomplikowania sprawy. Podobnie jak w przypadku zwolnienia od kosztów sądowych strona nie wykazała, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów w celu ustanowienia pełnomocnika bez uszczerbku w swoim utrzymaniu.
Poza tym wymaga podkreślenia, że udzielenie stronie prawa pomocy jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście niemożliwe. Przyjęcie przez stronę skarżącą innego priorytetu w wydatkach nie może stanowić podstawy do uznania, że Skarb Państwa winien kredytować wydatki związane z prowadzeniem przez stronę skarżącą procesów sądowych.
Mając na uwadze powyższe ustalenia postanowiono jak w sentencji.