Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Wydziału II: Tomasz Oleksicki, po rozpoznaniu w dniu 07 lipca 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi Stowarzyszenia F. Z. w B. na postanowienie Wojewody P. z dnia [...] września 2008 r. Nr [...] w przedmiocie niestwierdzenia potrzeby sporządzenia raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko p o s t a n a w i a - odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego.-
Stowarzyszenie F. Z. w B. wniosło o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego. Stowarzyszenie działa jako organizacja społeczna i organizacja pożytku publicznego, nie jest nastawione na osiąganie zysków, działa dla dobra publicznego oraz nie prowadzi działalności gospodarczej. Za rok 2006 strata finansowa z działalności Stowarzyszenia wyniosła 1.085,71 zł, w 2007 r. - 10.178,47 zł, natomiast w 2008 r. - 6.296,18 zł. Strona skarżąca nie posiada majątku (ruchomości i nieruchomości), jest zadłużona z tytułu egzekucji komorniczych na kwotę około 20.000 zł. Stowarzyszenie nie ma również środków finansowych na koncie bankowym - zostało ono zablokowane tytułem prowadzonej egzekucji komorniczej (k. 60).
Pismem z dnia [...] maja 2009 r. referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku wezwał stronę skarżącą do złożenia w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania oświadczenia, w którym należało wskazać: dochody i wydatki Stowarzyszenia za 2008 r., przy czym należało przedstawić dokumenty potwierdzające przeznaczenie i wysokość tych wydatków. Dodatkowo Stowarzyszenie zostało zobligowane do nadesłania wyciągu z rachunku bankowego za okres [...] - [...] 2009 r., sprawozdania z działalności za 2008 r. oraz bilansu za 2008 r. (k. 62).
Wezwanie zostało doręczone prawidłowo dnia [...] czerwca 2009 r. (k. 63), pomimo upływu wyznaczonego terminu Stowarzyszenie F. Z. w B. nie ustosunkowało się do jego treści.
Zgodnie z treścią art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) przyznanie prawa pomocy osobie prawnej w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego następuje gdy wykaże ona, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania.
Na wnioskodawcy spoczywa, zatem ciężar dowodu, a w szczególności obowiązek wykazania, że znajduje się w sytuacji uprawniającej do skorzystania z tego prawa (vide: J. Tarno, Prawo o postępowania przed sądami administracyjnymi - Komentarz, Wyd. LexisNexis, Warszawa 2006, s. 504; B. Dauter i inni, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Komentarz, Wyd. Zakamycze, Kraków 2005, s. 592).
Ze złożonych oświadczeń wynika, że Stowarzyszenie obecnie nie ma na koncie bankowym zgromadzonych środków finansowych. Za rok 2006 strata finansowa z działalności strony skarżącej wyniosła 1.085,71 zł, w 2007 r. - 10.178,47 zł, natomiast w 2008 r. - 6296,18 zł. Stowarzyszenie F. Z. w B. nie posiada majątku, jest zadłużone z tytułu egzekucji komorniczych na kwotę około 20.000 zł.
W tym miejscu dodatkowego podkreślenia wymaga jeszcze raz, iż to na wnioskodawcy spoczywa ciężar dowodu, że nie jest on w stanie pokryć jakichkolwiek kosztów postępowania sadowoadministracyjnego, które nie mogą być stawiane jako ostatnie w kolejności ich zaspokajania. Strona podnosi, że jest organizacją pożytku publicznego, jak deklaruje działa dla dobra publicznego i nie prowadzi działalności gospodarczej, jednak okoliczności te nie stanowią przesłanki uwzględnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy. Stanowisko to potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny, który stwierdził, iż fakt, że stowarzyszenie jest organizacją non profit nie zwalnia go od obowiązku zapewnienia środków - chociażby w drodze obowiązkowych składek członkowskich - na prowadzenie działalności statutowej, w zakres, której wchodzą również spory sądowe (postanowienie NSA z dnia 9 czerwca 2006 r. II OZ 317/06 i podobnie postanowienie NSA z dnia 6 czerwca 2006 r. II OZ 588/06 - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - orzecznictwo pod red. Bogusława Dautera, str. 438, Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., Warszawa 2007). Strona skarżąca inicjując, a następnie uczestnicząc w postępowaniu sądowoadministracyjnym, powinna zatem przewidzieć możliwość ponoszenia związanych z tym kosztów (vide: postanowienie NSA z dnia 09 listopada 2007 r. sygn. akt. II OZ 1090/07, podobnie postanowienie NSA 12 lutego 2008 r. sygn. akt II OZ 80/08).
Przedstawione powyżej dane w zestawieniu z brakiem odpowiedzi Stowarzyszenia na cytowane wezwanie z dnia [...] maja 2009 r., uniemożliwiają pełną ocenę sytuacji majątkowej wnioskodawcy, a w konsekwencji pozytywne rozpatrzenie złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy. Należy zatem skonstatować, iż nie można z całą pewnością ustalić ani dochodów ani wydatków Stowarzyszenia za okres [...] - [...] 2009 r., a w związku z tym nie można również stwierdzić, czy strona skarżąca nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania.
Podkreślenia wymaga, iż Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 12 września 2008 roku w sprawie sygn. akt II OZ 903/08 wskazał, iż "stowarzyszenie (...) nie przedstawiając żądanych przez Sąd dokumentów i oświadczeń nie wykazało, aby było uprawnione do skorzystania z prawa pomocy. Skoro Sąd, uprawniony na podstawie art. 255 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, uznał złożone oświadczenia za niepełne, nie pozwalające rzetelnie ocenić sytuacji majątkowej skarżącego, to bez przedstawienia dodatkowych oświadczeń i dokumentów potwierdzających sytuację Stowarzyszenia przyznanie prawa pomocy było rzeczywiście niemożliwe".
W związku z tym, na podstawie art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 2 pkt 1 i art. 258 § 2 pkt 7 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzeczono jak w sentencji.-