Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Agnieszka Dusza-Kasprzyk po rozpoznaniu w dniu 4 stycznia 2012r.na posiedzeniu niejawnym wniosku Stowarzyszenie o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi Prokuratora Okręgowego na uchwałę Rady Miasta z dnia 30 grudnia 2009r., nr [...] w przedmiocie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.
Wnioskiem z dnia 30 listopada 2011r. Stowarzyszenie złożyło wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Stowarzyszenie podało, że celem działania jest integracja lokalnej społeczności, promocja zdrowego stylu życia, walka a bezrobociem i patologią społeczną, pomoc dzieciom pokrzywdzonym po wypadkach. Działalność opiera się na pracy społecznej członków Stowarzyszenia, nie jest prowadzona działalność gospodarcza, zaś Stowarzyszenie nie posiada własnych środków finansowych. Skromne wpływy ze składek z trudnością wystarczają na opłacenie rachunków za media. Stowarzyszenie posiada środki w kwocie 437,68 zł.
Z nadesłanych dodatkowo dokumentów wynika, iż Stowarzyszenie za 2010 rok osiągnęło przychody z działalności statutowej w kwocie 257 040,81 zł, w tym kwota 206 tys. zł to dotacja z Urzędu Miasta, 1% podatku to kwota 1 465,99 zł, darowizny 1000 zł, darowizny rzeczowe 47 674,14 zł. Koszty realizacji zadań statutowych wyniosły 254 731,97 zł. Inne koszty stanowią kwotę 3 724,89 zł. Stowarzyszenie rok 2010 zamknęło wynikiem ujemnym na poziomie 4 732,56 zł.
Rozważając zasadność przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie, w pierwszym rzędzie należy zauważyć, że stowarzyszenia - podobnie, jak wiele innych organizacji tego typu - zobligowane są do zapewnienia środków na prowadzenie działalności określonej w statucie. Określając cele i formy działania stowarzyszenia, jego założyciele, a następnie członkowie powinni zatem przewidywać środki, z jakich będzie finansowana działalność statutowa. Chcąc realizować działalność m.in. poprzez występowanie na prawach strony w postępowaniach administracyjnych i procesach sądowych musi się ono więc liczyć także z koniecznością ponoszenia kosztów postępowania sądowego, w szczególności postępowania sądowoadministracyjnego. Stosownie bowiem do reguły zawartej w art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej powoływanej również jako P.p.s.a., strony ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
Jedynie w sytuacji, gdy Stowarzyszenie wykazałoby, iż nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania (art. 246 § 2 pkt 2 P.p.s.a.), można byłoby przyznać mu prawo pomocy w zakresie częściowym. Trzeba jednak przy tym podkreślić, iż prawo pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą dofinansowania strony z budżetu państwa. Z tego względu powinno się sprowadzać do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Ubiegając się o zwolnienie od obowiązku partycypowania w kosztach postępowania osoba prawna, obowiązana jest wykazać nie tylko, że nie posiada adekwatnych środków na poniesienie kosztów postępowania, ale również, że nie ma ich mimo, iż podjęła wszelkie niezbędne kroki, aby zdobyć fundusze na pokrycie tych wydatków (J.P. Tarno, Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz. Warszawa 2008 r., str. 587).