Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie: Przewodnicząca Sędzia NSA Łucja Franiczek po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Gminy G. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...], nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną p o s t a n a w i a: odrzucić skargę.
Decyzją z dnia [...], nr [...], wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta G., ustalono odszkodowanie w kwocie [...] zł za działki nr [...] oraz [...], obręb S., o łącznej powierzchni [...] m2. Własność tych działek, przeznaczonych pod projektowaną pod drogę publiczną, przeszła na Gminę G. Jednocześnie zobowiązano Gminę G. do wypłaty powyższego odszkodowania dotychczasowemu właścicielowi działek - K.F. Na skutek odwołania K.F., Wojewoda [...] wydał decyzję z dnia [...], nr [...], którą uchylił powołaną na wstępie decyzję z dnia [...] i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji. W ustawowym terminie Gmina G. wystąpiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach ze skargą na ten akt, wnosząc o jego uchylenie oraz zasądzenie kosztów postępowania sądowego. Uzasadniając swoją legitymację do zaskarżenia tej decyzji skarżąca powołała się na przysługujące jej prawo własności przedmiotowych działek, okoliczność dwojakiej roli pełnionej przez Prezydenta Miasta G., tj. funkcji starosty wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej oraz organu wykonawczego gminy, reprezentującego ją na zewnątrz, a także spoczywający na niej obowiązek wypłaty przedmiotowego odszkodowania. Na poparcie podniesionej argumentacji skarżąca powołała się na orzeczenia sądów administracyjnych. Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie, ustosunkowując się do poniesionych przez skarżącą zarzutów.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 50 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej zwanej ustawą, uprawnionym do wniesienia skargi jest każdy, kto ma w tym interes prawny.
Zauważyć jednakże należy, że na gruncie powyższej regulacji powstała zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie rozbieżność dotycząca legitymacji jednostki samorządu terytorialnego do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, w sytuacji gdy organ tej jednostki (wójt, burmistrz lub prezydenta miasta) orzekał w sprawie będącej przedmiotem tej skargi w pierwszej instancji. Rozbieżność ta legła u podstaw pytania prawnego skierowanego do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. akt K 32/08. Wyrokiem z dnia 29 października 2009 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 33 § 1 i 2 oraz art. 50 § 1 ustawy są zgodne z art. 165 ust. 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W uzasadnienia tego orzeczenia Trybunał stwierdził m.in., że "art. 165 ust. 1 i 2 Konstytucji nie wymaga zapewnienia jednostkom samorządu terytorialnego statusu strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym w sytuacji, w której jednostka ta nie występuje jako adresat działań władczych innych organów władzy publicznej, ale sama podejmuje takie działania wobec innych podmiotów. Konstytucja nie nakłada też obowiązku przyznania w takiej sytuacji jednostkom samorządu terytorialnego prawa do wniesienia skargi na decyzje organu odwoławczego". Według Trybunału istotne znaczenie ma m.in. "fakt, że jednostki te nie mają własnych praw ani prawnie chronionych interesów, które mogłyby dochodzić w relacjach z administrowanymi i dotyczy to również sytuacji, kiedy decyzja administracyjna wydana przez organ jednostki samorządu terytorialnego dotyka stosunków cywilnoprawnych, których jednostka ta jest stroną". Powołane przepisy ustawy są zatem zgodne, w ocenie Trybunału, z wyżej wymienionym przepisem konstytucyjnym, "również przy takiej interpretacji, która odmawia jednostkom samorządu terytorialnego prawa do uczestniczenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz prawa do wnoszenia skarg do sądów administracyjnych w sytuacji, w której organ danej jednostki rozpatrywał sprawę administracyjną i wydał decyzję administracyjną w pierwszej instancji". Ta ostatnia sytuacja ma miejsce w rozpatrywanej sprawie.
W świetle tych okoliczności, mając na uwadze jednolitość orzecznictwa sądowego (vide: postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia
7 grudnia 2009 r., sygn. akt II SA/Gl 565/09) oraz respektując zasadę powszechnego obowiązywania wyroków Trybunału Konstytucyjnego, Sąd odstąpił od dotychczas prezentowanego w tym zakresie poglądu i uznał, że stosownie do treści art. 50 § 1 ustawy, wniesienie przez Gminę G. skargi w niniejszej sprawie było niedopuszczalne, co skutkuje jej odrzuceniem na podstawie art. 58 §1 pkt 6 ustawy.