Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach - Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 15 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A.W., E.W., M.B., A.B., M.K., R.K., Z.P. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną w kwestii wniosku skarżącej M.B. o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata z urzędu postanawia: oddalić wniosek o przyznanie prawa pomocy
Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2009 r. referendarz sądowy uwzględnił wniosek M.B. zwalniając ją z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.
W kolejnym wniosku, złożonym na druku urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżąca zwróciła się o ustanowienie adwokata z urzędu.
Skarżąca powołała się na okoliczności zwarte w poprzednio złożonym wniosku. Wynika z niego, że osobą samotną, zamieszkującą w lokalu mieszkalnym o pow. [...] m2, utrzymująca się wyłącznie ze świadczenia rentowego w kwocie [...] zł netto miesięcznie. Większa część dochodu jest przeznaczana na pokrycie bieżących potrzeb życiowych wnioskodawczyni, wśród których znaczącą pozycją są wydatki na leczenie. W toku poprzednio prowadzonego postępowania w sprawie wniosku o przyznanie prawa pomocy ustalono, że rzeczywisty dochód skarżącej to [...] zł netto miesięcznie. Udokumentowane wydatki wynoszą natomiast około [...] zł na miesiąc i składają się na nie: czynsz za mieszkanie; opłaty za energię elektryczną, gaz, TV, telefon, spłata bliżej nieokreślonego kredytu oraz zakup niezbędnych lekarstw.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy zważono co następuje:
Odpłatność postępowania sądowego jest regułą, o czym stanowi przepis art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm. - zwana dalej P.p.s.a.). Nie ma ona wszakże charakteru bezwzględnego, a wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym (w omawianym przypadku polegającego na ustanowieniu adwokata z urzędu) może nastąpić wówczas, gdy osoba występująca z takim wnioskiem wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania sądowego bez uszczerbku w utrzymaniu swoim i swojej rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a.).
Mając na względzie fakt, iż w poprzednio prowadzonym postępowaniu wnioskodawczyni została zwolniona od kosztów sądowych, zaś złożony obecnie wniosek oznacza w istocie przyznanie jej prawa pomocy w zakresie całkowitym uznano, że brak jest podstaw do ustanowienia adwokata z urzędu dla M.B.
Okoliczności podniesione przez skarżącą zarówno w obecnym jak i w poprzednio złożonym wniosku rzeczywiście wskazują na to, iż wnioskodawczyni jest osobą, której źródło utrzymania i stan majątkowy zapewniają skromne utrzymanie. Nie mniej jednak uwzględnienie złożonego obecnie wniosku oznaczałoby w istocie, że skarżąca uzyska prawo pomocy w zakresie całkowitym. Tymczasem jej stan majątkowy nie uzasadnia twierdzenia, że zasługuje ona zarówno na zwolnienie od kosztów sądowych jak i na ustanowienie adwokata z urzędu. Zauważyć bowiem przyjdzie, że kryteria przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym są dużo surowsze aniżeli w zakresie częściowym. Tym samym, uwzględnienie złożonego obecnie wniosku prowadziłoby w istocie do obejścia prawa i uzyskania prawa pomocy w zakresie całkowitym, w oparciu o dużo łagodniejsze przesłanki. Biorąc pod uwagę stadium postępowania sądowego, odmowa uwzględnienia obecnego wniosku skarżącej nie zamyka jej drogi sadowej i nie wyklucza możliwości ponownego wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie fachowego pełnomocnika, w sytuacji, gdy jego udział okaże się rzeczywiście niezbędny.
Z powyższych względów, w oparciu o art. 245 § 1 i § 3 P.p.s.a. w zw. z art. 246 § 1 pkt 2 tej ustawy, działając na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a. w związku z § 3 tego przepisu orzeczono jak w sentencji postanowienia