Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska (spr.), po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi K.B. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną w kwestii wniosku pełnomocnika skarżącej o zasądzenie ponoszonych kosztów tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu p o s t a n a w i a: przyznać pełnomocnikowi skarżącej - radcy prawnemu P. S. wynagrodzenie za świadczenie pomocy prawnej udzielonej z urzędu w kwocie 295,20 zł (słownie: dwieście dziewięćdziesiąt pięć złotych, dwadzieścia groszy), w tym podatek od towarów i usług w wysokości 55,20 zł (słownie: pięćdziesiąt pięć złotych, dwadzieścia groszy) i kwotę 80,23 zł (słownie: osiemdziesiąt złotych, dwadzieścia trzy grosze) tytułem wydatków poniesionych w niniejszej sprawie.
W rozpoznawanej sprawie postanowieniem z dnia 26 czerwca 2013 r. referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach zwolnił skarżącą K. B. od kosztów sądowych za wyjątkiem wpisu od skargi oraz ustanowił radcę prawnego z urzędu. W dalszej kolejności Okręgowa Izba Radców Prawnych w K. wyznaczyła dla skarżącej pełnomocnika z urzędu w osobie radcy prawnego P. S.
W piśmie procesowym, wniesionym do Sądu w dniu 2 października 2013 r., pełnomocnik strony wniósł m.in. o przyznanie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych w podwójnej wysokości ze względu na niezbędny nakład pracy, a szczególnie konieczność dwukrotnego poniesienia kosztów dojazdu z B. do G. (w celu zapoznania się z aktami, a także udziału w rozprawie). Pełnomocnik podniósł, że dojazd własnym samochodem do siedziby Sądu w jedną stronę trwa około 40 minut, co stanowi o braku możliwości zarobkowych przez 3 godziny. Z kolei dojazd komunikacją miejską skutkowałby brakiem zarobkowania prze 6 godzin. Pełnomocnik złożył jednocześnie oświadczenie, o którym mowa w § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 r., poz. 490), dalej zwanym "rozporządzeniem".
Następnie, pełnomocnik pismem złożonym po rozprawie w dniu 11 października 2013 r., uzupełnił wykaz kosztów poniesionych przy prowadzeniu sprawy. Wyjaśnił, że łącznie przejazdy do Sądu to odległość 96 km, zaś pojemność silnika prywatnego samochodu to 3 litry). Wnioskodawca nakład pracy (tj. przygotowania się do sprawy) ocenił na 5 godzin zegarowych, co przy stawce 150 zł za godzinę daje kwotę 750 zł. Pełnomocnik zawnioskował o uwzględnienie przy przyznawaniu kosztów treści rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz.U. nr 27, poz. 271 ze zm.).
Postanowieniem z dnia 14 października 2013 r. referendarz sądowy przyznał pełnomocnikowi skarżącej wynagrodzenie za świadczenie pomocy prawnej udzielonej z urzędu w kwocie 295,20 zł, w tym podatek od towarów i usług w wysokości 55,20 zł.
Od powyższego postanowienia pełnomocnik wniósł sprzeciw w zakresie nieuwzględnienia zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków w kwocie 80,23 zł (0,8358 zł x 96 km). W oparciu o przywołane wyżej rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. pełnomocnik wskazał, że stawka za 1 km przebiegu samochodu osobowego o pojemności silnika przekraczającej 900 cm³ (a takim dysponuje pełnomocnik, co potwierdził kserokopią dowodu rejestracyjnego pojazdu) wynosi 0,8358 zł.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej "p.p.s.a.", w razie wniesienia sprzeciwu, którego nie odrzucono, postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Zgodnie natomiast z art. 250 p.p.s.a. wyznaczony radca prawny otrzymuje wynagrodzenie odpowiednio według zasad określonych w przepisach o opłatach za czynności radców prawnych w zakresie ponoszenia kosztów nieopłaconej pomocy prawnej oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków. Zasady te zawarte zostały w powołanym wyżej rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r., które w § 2 ust. 1 przewiduje, że sąd zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, bierze pod uwagę jego niezbędny nakład pracy, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia. Podstawę zasądzenia powyższej opłaty stanowią stawki minimalne określone w rozdziałach 3-5 rozporządzenia. Opłata ta nie może być jednak wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy (§ 2 ust. 2 rozporządzenia). Nadto, zgodnie z § 2 ust. 3 rozporządzenia, przedmiotowa opłata zostaje przez sąd podwyższona o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach. Aktualna stawka podatku VAT wynosi 23%. Z kolei w myśl § 14 ust. 2 pkt 1 lit. c rozporządzenia stawka minimalna za udział radcy prawnego w postępowaniu przed sądem administracyjnym w pierwszej instancji w innej sprawie (tj. w której przedmiotem skargi nie była należność pieniężna ani też orzeczenie Urzędu Patentowego) wynosi 240 zł. Paragraf 15 cytowanego wyżej rozporządzenia stanowi, że koszty nieopłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa obejmują: 1) opłatę w wysokości nie wyższej niż 150 % stawek minimalnych, o których mowa w rozdziałach 3 i 4, oraz 2) niezbędne, udokumentowane wydatki radcy prawnego. Zatem za udzielenie pomocy prawnej z urzędu, poza kwotą wynagrodzenia, przysługuje także zwrot niezbędnych i udokumentowanych wydatków, a więc takich, które były realnie poniesione i których wysokość jest potwierdzona stosownym dokumentem. Przy czym brak jest legalnej definicji użytego przez ustawodawcę pojęcia "niezbędnych wydatków".