Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach - Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2008 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi C.C. na decyzję Wojewody [...] z dnia [... ]r. Nr [...] w przedmiocie odszkodowania za udział w nieruchomości zajętej pod drogę publiczną w kwestii wniosku skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu postanawia: 1) zwolnić skarżącego z wpisu od skargi, 2) oddalić wniosek w pozostałym zakresie
Zarządzeniem z dnia 1 kwietnia 2008 r. C. C. został wezwany do uiszczenia wpisu od skargi w kwocie [...] zł zgodnie z § 2 ust. 3 pkt 5 rozporządzenia Rady Ministrów, z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.). W odpowiedzi, na druku urzędowego formularza skarżący zwrócił się o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym ze względu na trudną sytuację materialną. C. C. wskazał, iż prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie ze swoją małżonką - B. utrzymując się z emerytur w łącznej wysokości [...] zł brutto miesięcznie. Wnioskodawca zaznaczył, iż wspomniany dochód podlega pomniejszeniu o wydatki związane z zakupem niezbędnych lekarstw (około [...] zł miesięcznie), opłatami za mieszkanie i media (około [...] zł miesięcznie). Z tego też względu uiszczenie wpisu we wskazanej wyżej wysokości jest dla niego bardzo trudne i znacząco pogorszy jego sytuację materialną. Podniósł również, że udział adwokata uważa za niezbędny ze względu na fakt, iż sprawa wymaga wiedzy fachowej, której on sam nie posiada. Na skutek dodatkowego wezwania referendarza sądowego wnioskodawca nadesłał dokumenty obrazujące jego sytuację materialną i potwierdzające wskazane we wniosku okoliczności.
Rozpoznając przedmiotowy wniosek zważono co następuje:
Przepis art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz.1270 ze zm. - zwanej dalej P.p.s.a.) konstytuuje zasadę odpłatności postępowania sądowoadministracyjnego. Wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 §1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.
Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 ustawy P.p.s.a.). Z przepisu art. 246 §1 pkt. 1 tej ustawy wynika z kolei, że przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym może nastąpić wówczas, gdy wnioskodawca wykaże, że nie jest w stanie w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Oceniając stan majątkowy C. C. stwierdzono, że nie jest on osobą, której sytuacja majątkowa uzasadniałaby przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym. Wysokość uzyskiwanego dochodu w zestawieniu z niezbędnymi wydatkami nie pozwala przyjąć, iż wnioskodawca nie jest w stanie uiścić jakichkolwiek kosztów postępowania. Prawo pomocy w zakresie całkowitym może być bowiem przyznane jedynie wtedy, gdy strona wykaże iż nawet przy najdalej idącym wysiłku nie jest w stanie wygospodarować jakichkolwiek środków na pokrycie wspomnianych kosztów. Jej sytuacja materialna musi być zatem ekstremalnie ciężka, czego wszak w niniejszej sprawie stwierdzić nie można.
Analiza przywołanych przez skarżącego okoliczności pozwoliła jednakże stwierdzić, iż zasługuje on na zwolnienie z wpisu. Ustalono bowiem, że wysokość miesięcznych wydatków rodziny skarżącego kształtuje się na poziomie ponad [...] zł (czynsz, opłaty za energię elektryczną oraz opłaty za lekarstwa), co oznacza, że pozostałe środki wystarczają na zaspokojenie bieżących potrzeb, nie mniej jednak nie sposób przyjąć, iż wnioskodawca będzie w stanie uiścić wspomniany wpis od skargi bez powstania uszczerbku w jego utrzymaniu się. Zgromadzony materiał dowodowy nie pozwolił jednakże stwierdzić, iż C. C. nie będzie w stanie ponieść pozostałych kosztów postępowania, tym bardziej, iż na jego obecnym etapie sprowadzają się one w zasadzie do wpisu od skargi, z obowiązku uiszczenia którego skarżący niniejszym postanowieniem został zwolniony. W tym miejscu trzeba również zwrócić uwagę, że o zasadności wniosku o ustanowienie fachowego pełnomocnika z urzędu (adwokata) nie może przesądzać stopień zawiłości sprawy oraz brak rozeznania strony w obowiązujących przepisach. Przepis art. 134 § 1 P.p.s.a. stanowi bowiem, że Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Brak znajomości regulacji prawnych nie jest więc dla strony przeszkodą w rozpoznaniu sprawy.
Mając na uwadze wszystkie podniesione wyżej okoliczności postanowiono jak w sentencji w oparciu o art. 245 § 1 i § 2 p.s.a. w zw. z art. 246 § 1 pkt. 1 tej ustawy, działając na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 p.s.a. w związku z § 3 tego przepisu.