Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach - Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi E. G. i M. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności w kwestii wniosków skarżących o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych postanawia: oddalić wnioski o przyznanie prawa pomocy
Na drukach urzędowych formularzy wniosku o przyznanie prawa pomocy E. G. i M. G. wystąpili o zwolnienie od kosztów sądowych swoje wnioski motywując brakiem możliwości uiszczenia pozostałej części wpisu od skargi, tj. kwoty 905 zł. Skarżący zaznaczyli, że ich przeciętne, miesięczne dochody kształtują się na poziomie około 3000 - 3100 zł, co miesiąc, z tytułu spłaty zaciągniętych kredytów spłacają 1230 zł. W skład ich majątku wchodzi budynek mieszkalny o pow. 202 m2 oraz nieruchomość, na której posadowiony jest dom o pow. 949 m2. Źródłem ich utrzymania się jest emerytura M. G., dochody uzyskiwane przezeń z tytułu umowy o dzieło a także dochód E. G. z tytułu umowy o pracę (na 1/2 etatu).
Na wezwanie referendarza sądowego pełnomocnik skarżących przesłał szereg dokumentów obrazujących sytuację materialną wnioskodawców.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy zważono co następuje:
Przepis art. 199 P.p.s.a. konstytuuje zasadę odpłatności postępowania sądowoadministracyjnego. Wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 §1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przyznanie prawa pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych może nastąpić wobec osoby fizycznej, która wykaże że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania sądowego bez uszczerbku w utrzymaniu swoim oraz swojej rodziny (art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a.).
Analiza sytuacji materialnej skarżących prowadzi do wniosku, że nie są oni osobami, których stan majątkowy wykluczałby możliwość poniesienia kosztów postępowania sądowego. W pierwszej kolejności wypada zwrócić uwagę na dochód jaki uzyskują skarżący. Z kopii zeznania podatkowego za [...] r. wynika, że wnioskodawcy przeciętnie uzyskiwali 2990 zł miesięcznie. Jest to więc suma, która z powodzeniem pozwala pokryć potrzeby dwóch osób. Dodatkowo wskazać trzeba na to, że źródło tego dochodu ma charakter stały, co oznacza, że umożliwia on zaplanowanie przyszłych wydatków. Oceniając możliwości finansowe E. i M. G. pod uwagę brano poziom ich wydatków, a także ich strukturę. Bezsprzecznie, zgodnie z tym co wskazali skarżący znaczącą pozycję w ich budżecie domowym zajmują wydatki związane ze spłatą zaciągniętych zobowiązań kredytowych. Fakt ten nie może jednak stanowić dostatecznej podstawy do uznania, że wnioskodawcom przysługuje prawo pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Koszty te stanowią bowiem daninę o charakterze publicznym, a tym samym winny mieć pierwszeństwo przed zobowiązaniami o charakterze prywatnoprawnym. Pogląd taki jest również prezentowany w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. postanowienie NSA z dnia 18 stycznia 2012 r. sygn. akt I FZ 515/11 - Lex nr 1110121 oraz postanowienie NSA z dnia 27 października 2011 r. sygn. akt II FZ 640/11 - Lex nr 1070105). Zauważyć przy tym trzeba, że o ile do niezbędnych wydatków, związanych z utrzymaniem się można by ewentualnie zaliczyć ratę kredytu hipotecznego, o tyle koszty obsługi innych zobowiązań finansowych z cała pewnością nie mogą być ujęte w tej kategorii. Pozostałe wydatki związane z utrzymaniem się (opłaty za dostawy wody - 221 zł, gazu - 285 zł, energii elektrycznej - 150 zł) nie są zaś na tyle wysokie aby można było uznać, że środki pieniężne pozostające do dyspozycji wnioskodawców wykluczają możliwość poniesienia przez nich kosztów postępowania sądowego.
Z powyższych względów, w oparciu o art. 245 § 1 i § 3 P.p.s.a. w zw. z art. 246 § 1 pkt 2 tej ustawy, działając na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a. w związku z § 3 tego przepisu orzeczono jak w sentencji postanowienia.