Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie: Przewodnicząca Sędzia NSA Łucja Franiczek po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Gminy L. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...]r., nr [...] w przedmiocie odszkodowania na nieruchomość zajętą pod drogę publiczną w kwestii wniosku strony skarżącej o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji postanawia: odmówić wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji.
Decyzją z dnia [...]r., nr [...] Starosta L. ustalił odszkodowanie w wysokości [...]zł, za nieruchomość wydzieloną pod drogę gminną, działka nr 1, obręb L., zobowiązując do wypłaty tego odszkodowania Gminę L. w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna.
Decyzją z dnia [...]r., nr [...] Wojewoda [...] utrzymał w mocy powyższe rozstrzygnięcie.
W dniu [...]r. Gmina L. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skargę na powyższą decyzję organu odwoławczego. Wraz ze skargą wystąpiła z wnioskiem o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji wskazując, że ewentualne uwzględnienie skargi będzie skutkować wyeliminowaniem z obrotu prawnego decyzji organu pierwszej instancji, co może pociągnąć za sobą wypłatę odszkodowania w późniejszym terminie i w innej wysokości. Natomiast realizacja odszkodowania obecnie może spowodować powstanie trudnych do odwrócenia następstw.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach rozpoznając ten wniosek, zważył:
Przepis art. 61 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), dalej w skrócie Ppsa, stanowi, że wniesienie skargi do sądu nie wstrzymuje wykonania zaskarżonego aktu lub czynności. Jednakże w myśl art. 61 § 3 Ppsa, sąd może na wniosek skarżącego wstrzymać wykonanie tego aktu lub czynności w całości lub w części, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. W świetle powyższej regulacji wstrzymanie wykonania zaskarżonego aktu lub czynności stanowi więc odstępstwo od zasady z art. 61 § 1 Ppsa, a zatem odnosi się jedynie do okoliczności faktycznych o charakterze nadzwyczajnym.
Z brzmienia przepisu art. 61 § 3 Ppsa, wynika że ustawodawca nie nałożył na stronę skarżącą obowiązku wykazania, że zachodzą przewidziane nim przesłanki wstrzymania wykonania zaskarżonego aktu. Jak wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 31 marca 2005 r., sygn. akt II OZ 155/05 (OSS 2005 r. nr 3, poz. 72) w razie złożenia wniosku o wstrzymanie wykonania aktu rzeczą sądu jest zbadać z urzędu, a więc i bez wniosków strony, okoliczności decydujące o wstrzymaniu, bądź odmowie wstrzymania wykonania aktu lub czynności. Tym niemniej uprawdopodobnienie przez stronę skarżącą podstaw złożonego wniosku powinno być rozpatrywane w kategoriach podejmowania działań we własnym procesowym interesie (por. M. Bogusz w glosie do przytoczonego wyżej postanowienia NSA, Gdańskie Studia Prawnicze, Przegląd orzecznictwa 2006 r., nr 1, poz. 1), z czym należy się zgodzić.
W niniejszej sprawie strona skarżąca nie uprawdopodobniła okoliczności uzasadniających zgłoszone żądanie, nie wskazując w czym upatruje powstanie trudnych do odwrócenia skutków wykonania zaskarżonego aktu Nie można bowiem uznać, że sam fakt wypłaty odszkodowania pociąga za sobą powyższe konsekwencje. Podkreślić wymaga, że mimo, że uiszczenie kwoty [...] zł łączy się za znacznym obciążeniem finansowym strony skarżącej, to brak jest podstaw do przyjęcia, że dokonanie tej czynności może wywołać po stronie skarżącej ryzyko niebezpieczeństwa wyrządzenia znacznej szkody lub trudnych do odwrócenia skutków. Przede wszystkim strona skarżąca nie wskazuje na swoją trudną sytuację materialną. Nadto, oceniając wystąpienie w sprawie przesłanek z art. 61 § 3 Ppsa, należy mieć na uwadze, że przepis ten dotyczy szkody, która nie będzie mogła być wynagrodzona przez późniejszy zwrot spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia, ani też nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do stanu pierwotnego. Będzie to miało miejsce w takich wypadkach, gdy grozi utrata przedmiotu świadczenia, a który wskutek swych właściwości nie może być zastąpiony jakimś innym przedmiotem, a jego wartość pieniężna nie przedstawiałaby znaczenia dla skarżącego lub gdyby zachodziło niebezpieczeństwo poniesienia straty na życiu i zdrowiu (vide: postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 grudnia 2004 r., sygn. akt GZ 138/04, publ. w centralnej bazie orzeczeń sądów administracyjnych- http://orzeczenia.nsa.gov.pl).
Tymczasem kwestie wypłaty odszkodowania za nieruchomości zajęte pod drogi publiczne reguluje przepis art. 132 ust. 1 a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r.
o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603 ze zm.), przewidując że zapłata odszkodowania następuje w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja w tym przedmiocie stała się ostateczna. Stąd też w tych sprawach nie ma zastosowania reguła z art. 9 tej ustawy, dotycząca obligatoryjnego wstrzymania wykonania decyzji w razie wniesienia skargi do sądu na mocy postanowienia organu (vide: wyrok WSA w Poznaniu z dnia 23 listopada 2007 r., sygn. akt III SA/Po 1052/06, LEX nr 423855).
W konsekwencji ustawodawca przewidział też obowiązek zwrotu zwaloryzowanego odszkodowania w razie uchylenia lub stwierdzenia nieważności decyzji, co zabezpiecza dostatecznie interes podmiotu zobowiązanego do jego wypłaty.
W świetle wskazanych okoliczności, Sąd działając na podstawie art. 61 § 3 Ppsa, orzekł jak w sentencji postanowienia.