Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi W. K. na decyzję Wojewody Śląskiego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie odszkodowania za nieruchomość zajętą pod drogę publiczną w kwestii wniosku skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata z urzędu. postanawia: oddalić wniosek o przyznanie prawa pomocy
Na druku urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżąca zwróciła się o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie fachowego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego z urzędu). W druku podała, że samotnie prowadzi gospodarstwo domowe, zamieszkując w budynku o pow. 60 m2 i szacunkowej wartości około 60.000 zł. W skład jej majątku wchodzi również lokal mieszkalny o pow. 30 m2 i deklarowanej wartości 15.000 zł. Wnioskodawczyni utrzymuje się ze świadczenia emerytalnego w wysokości 2.600 zł. Wnioskodawczyni sporządziła zestawienie swoich stałych, miesięcznych wydatków, z którego wynika, że na wyżywienie przeznacza co miesiąc około 700 zł; n środki czystości - 100 zł; na obuwie i odzież - 100 zł; na lekarstwa - 200 zł; na podatek od nieruchomości 50 zł; czynsz za posiadany lokal mieszkalny - 258 zł; dostawy wody, energii elektrycznej oraz usługi telefoniczne - łącznie 200 zł; korzystanie z pomocy osób trzecich - 200 zł; zakup opału oraz ubezpieczenie - 155 zł, remonty i naprawy domu - 700 zł.
Na wezwanie referendarza sądowego strona udokumentowała wysokość uzyskiwanych dochodów oraz wskazanych w druku PPF wydatków.
Rozpoznając wniosek zważono, co następuje:
Stosownie do art. 243 §1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm.) - zwanej dalej P.p.s.a., stronie na jej wniosek może być przyznane prawo pomocy. Zgodnie zaś z art. 245 §1 przywołanej regulacji, prawo pomocy może zostać udzielone w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przyznanie prawa pomocy w formie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu może nastąpić wobec osoby fizycznej, która wykaże że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego (art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a.). Należy przy tym wyraźnie podkreślić, że skorzystanie z tej formy prawa pomocy zostało przewidziane dla osób, które znajdują się w wyjątkowo trudnym położeniu materialnym a z przedstawionych okoliczności wynika, że nawet przy najdalej idących wysiłkach nie są w stanie samodzielnie wygospodarować środków na ten cel.
W pierwszej kolejności wskazać trzeba, że sytuacja materialna strony byłą już w tut. Sądzie przedmiotem oceny referendarza sądowego oraz Sądu. Postanowieniem z dnia 26 czerwca 2017 r., sygn. akt IV SA/Gl 649/16 tut. Sąd utrzymał w mocy postanowienie referendarza sądowego z dnia 20 kwietnia 2017 r. odmawiające przyznania skarżącej prawa pomocy w zakresie ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu. Ze względu na fakt, iż powołane przez stronę okoliczności nie uległy zasadniczej zmianie, aktualność również w niniejszej sprawie zachowują poczynione w tamtym postanowieniu uwagi i spostrzeżenia.
Przede wszystkim zauważyć trzeba, że strona dysponuje stałym źródłem dochodu wynoszącego niemal 2700 zł netto miesięcznie. Z kolei udokumentowane miesięczne wydatki kształtują się na poziomie około 300 - 400 zł (uśredniony koszt zakupu energii elektrycznej, dostaw wody, odbioru odpadów, usług telekomunikacyjnych oraz czynsz za lokal mieszkalny). Nawet jeżeli brać pod uwagę dodatkowe wydatki w postaci zakupu opału (faktura z [...]r. opiewa na 2253 zł, co w ujęciu miesięcznym daje 187 zł) oraz podatku od nieruchomości (za 2018 r. jest to 579 zł, co w rozliczeniu miesięcznym daje 48,25 zł), to nadal kwota pozostająca do dyspozycji strony pozwala jej na opłacenie kosztów sądowych oraz usług fachowego pełnomocnika. W świetle poczynionych ustaleń niewiarygodnie brzmią wyjaśnienia strony (zawarte w druku formularza), jakoby co miesiąc 700 zł przeznaczała na remonty i naprawy domy zwłaszcza, że okoliczności tej w najmniejszym stopniu nie uprawdopodobniono.
Odrębna kwestią jest natomiast fakt posiadania przez stronę kilku nieruchomości, w tym lokalu mieszkalnego, który nie służy skarżącej za miejsce zamieszkania, w który generuje wręcz dodatkowe koszty utrzymania (vide czynsz). Strona nie może być uznana za osobę, której wniosek o prawo pomocy zasługiwałby na uwzględnienie gdyż nie wykazała, aby nieruchomość ta stanowiła zabezpieczenie jakichkolwiek zobowiązań względem podmiotów trzecich, aby istniały przeszkody jej zbyciu lub obciążeniu (por. postanowienie NSA z dnia 29 maja 2009 r. sygn. akt I OZ 563/09 - LEX nr 574123). Sam fakt ponoszenia określonych wydatków związanych z posiadaniem mieszkania, z którego strona nie korzysta, nie może dawać podstawy do akceptacji poglądu, zgodnie z którym tego rodzaju wydatki powinny mieć pierwszeństwo przez świadczeniami o charakterze publicznoprawnym.
Zważywszy na powyższe, działając na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a. w związku z art. 258 §1 i §2 pkt 7 tej ustawy postanowiono jak w sentencji orzeczenia.