Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. - Jarosław Piątek po rozpoznaniu w dniu 3 czerwca 2015 r. w Gorzowie Wlkp. na posiedzeniu niejawnym wniosku A.S.-S. i A.S. o udzielenie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi na czynność Burmistrza z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zwrotu kosztów przejazdu do szkoły p o s t a n a w i a : odmówić przyznania prawa pomocy.
Dnia 14 maja 2015 r. do tut. Sądu wpłynął wniosek A.S.-S. i A.S. o przyznanie prawa pomocy złożony na urzędowym formularzu PPF w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego.
W uzasadnieniu wniosku skarżący wskazali, że posiadają dwoje dzieci niepełnosprawnych, które wymagają specjalistycznego leczenia i rehabilitacji a także specjalnego kształcenia. Skarżący podali, że ponoszą znaczne wydatki na opiekę medyczną oraz na dowóz dzieci do szkoły. Nadto A.S.-S. i A.S. oświadczyli, że oszczędności w kwocie 70.000 zł zostaną przeznaczone na zakup nieruchomości w [...]. W uzupełnieniu złożonego wniosku skarżący przedłożyli między innymi wyciągi z rachunków bankowych oraz rachunki obrazujące koszty leczenia (rehabilitacji) oraz faktury za paliwo.
Wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 243 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm. - dalej zwanej p.p.s.a.), prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania.
W myśl art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. prawo pomocy w zakresie całkowitym przysługuje osobie fizycznej wówczas, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika podatkowego (art. 245 § 2 p.p.s.a.).
Instytucja pomocy prawnej jest wyjątkiem od zasady ponoszenia kosztów postępowania przez same strony. Celem przyznania prawa pomocy jest zapewnienie realizacji konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze względu na brak odpowiednich środków nie są w stanie ponieść, miedzy innymi kosztów sądowych (wpisu) czy kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika.
Wpis od skargi w przedmiotowej sprawie wynosi 200 zł (§ 2 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. Nr 221, poz. 2193 ze zm.).
Należy wskazać, że przedłożonych dokumentów wynika, że miesięczny dochód skarżących z tytułu umów o pracę wynosi około 5.500 zł (netto). W orzecznictwie stwierdzono, że posiadanie przez stronę stałych dochodów w zasadzie wyklucza możliwość zwolnienia od kosztów sądowych (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 marca 2011 r., II GZ 89/11, LEX nr 783930).
Zważyć również trzeba, że w postępowaniu w sprawie przyznania prawa pomocy badaniu podlega nie tylko dochód wnioskodawców, ale także posiadany majątek oraz oszczędności. Skarżący oświadczyli, że posiadają około 70.000 zł oszczędności. Zważyć trzeba, że zamiar przeznaczenia oszczędności na zakup nieruchomości nie oznacza, iż skarżący nie są w stanie ponieść kosztów postępowania.
W judykaturze wskazuje się, że prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionych (obiektywnie) możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł. Koszty sądowe należy traktować jako wydatki bieżące w budżecie rodziny, które powinny być zaspokajane na równi z innymi podstawowymi wydatkami (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 października 2010 r., I OZ 819/10, LEX nr 742076).
W literaturze przedmiotu również zwrócono uwagę, że prawo pomocy ma służyć najuboższym, to jest podmiotom, dla których konieczność ponoszenia kosztów związanych z postępowaniem sądowym oznaczałaby faktyczne ograniczenie lub pozbawienie prawa do sądu (zob. H.Knysiak-Molczyk, Przesłanki przyznania prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Przegląd Prawa Publicznego 2007, nr 4, s. 36-39). Tytułem przykładu można wymienić osoby bezrobotne czy pobierające niskie świadczenia emerytalno-rentowe.
Nie ulega wątpliwości, że skarżący ponoszą znaczne wydatki związane z leczeniem i rehabilitacją niepełnosprawnych dzieci (840 zł - rehabilitacja dziecka w okresie od 8.04.2015 r. do 29.04.2015 r.) oraz dowozem dzieci do szkoły, ale ich sytuacja materialna umożliwia im pokrycie kosztów sądowych oraz ustanowienie zawodowego pełnomocnika.
W konkluzji należy zatem stwierdzić, że A.S.-S. i A.S. nie wykazali, że zachodzi ustawowa przesłanka o której mowa w art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a. i dlatego na podstawie powyższego przepisu orzeczono jak w sentencji postanowienia.