Dnia 6 listopada 2008 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Staniszewska po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2008 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku [...] o udzielenie prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata w sprawie ze skargi na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia [...] nr [...] w przedmiocie przyznania doraźnej pomocy pieniężnej postanawia: 1. odmówić prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, 2. ustanowić adwokata.
M.R.złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. skargę na decyzję Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych [...] w przedmiocie przyznania doraźnej pomocy pieniężnej.
Dnia 16 października 2008 roku wpłynął do sądu wniosek skarżącej o przyznanie prawa pomocy złożony na urzędowym formularzu PPF w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata.
Uzasadniając swój wniosek M.R.wskazała, iż z uwagi na przebyty udar mózgu jest osobą niepełnosprawną, wymagającą całodobowej opieki przy czym kwota otrzymywana przez nią z tytułu emerytury wynosi tylko 1.636,81 złotych netto. Kwota ta jest przeznaczana na lekarstwa a także zakup sprzętu rehabilitacyjno-pielęgnacyjnego. W ocenie skarżącej posiadane przez nią środki nie wystarczają na zatrudnienie osoby do opieki nad nią.
Postanowieniem z dnia 21 października 2008 roku Referendarz Sądowy Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Gorzowie Wlkp. odmówił prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowił adwokata.
W sprzeciwie od powyższego postanowienia skarżąca wskazała na niejasne uzasadnienie tego że postanowienia oraz podała dodatkowo, iż posiada zadłużenie z tytułu całodobowej opieki nad nią.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wniosek okazał się uzasadniony.
W pierwszej kolejności wskazać należy, iż jak słusznie wskazał Referendarz Sądowy w przedmiotowej sprawie M.R.z mocy ustawy jest zwolniona od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych (art. 239 pkt 1 a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. Nr 153, póz. 1270 ze zm. - dalej zwanej p.p.s.a.). W związku z powyższym stwierdzić należy, iż zwolnienie od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych, dokonane na mocy wskazanego wyżej przepisu, oznacza całkowite zwolnienie z obowiązku wnoszenia zarówno opłat sądowych, jak i ponoszenia wydatków. W świetle powyższego wskazać należy, iż skoro skarżąca zwolniona jest od obowiązku uiszczenia kosztów sądowych to w tym zakresie należało odmówić przyznania jej prawa pomocy. Nie oznacza to bynajmniej, iż Sąd nie podziela stanowiska skarżącej o jej złej sytuacji materialnej, jednak nie można w niniejszej sprawie uwzględnić żądania skarżącej, skoro została ona z mocy przepisu ustawy zwolniona od ponoszenia kosztów sądowych. Innymi słowy aby można było zwolnić skarżącą z obowiązku uiszczania kosztów sądowych musiałby wpierw zaistnieć obowiązek ich ponoszenia, skoro zaś z uwagi na przepis art. 239 pkt 1 a p.p.s.a obowiązek ten w niniejszej sprawie nie istnieje to i nie można zwolnić skarżącej z tegoż obowiązku.
Przechodząc zaś do kwestii przyznania skarżącej pełnomocnika z urzędu stwierdzić należy, iż stosownie do treści art. 262 p.p.s.a., przepisy o przyznaniu prawa pomocy, w zakresie dotyczącym zastępstwa prawnego na zasadach prawa pomocy, mają odpowiednie zastosowanie do stron korzystających z ustawowego zwolnienia od obowiązku uiszczania kosztów sądowych. W myśl art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a., prawo pomocy w zakresie częściowym przysługuje osobie fizycznej wówczas, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje między innymi ustanowienie adwokata, radcy prawnego (art. 245 § 3 p.p.s.a.). Podzielając pogląd wyrażony w literaturze, iż prawo pomocy ma służyć najuboższym, to jest podmiotom, dla których konieczność ponoszenia kosztów związanych z postępowaniem sądowym oznaczałaby faktyczne ograniczenie lub pozbawienie prawa do sądu (zob. H.Knysiak-Molczyk, Przesłanki przyznania prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, Przegląd Prawa Publicznego 2007, nr 4, s. 36-39) wskazać należy, iż nie w niniejszej sprawie wniosek M.R. o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika jest uzasadniony. Sąd oparł swoje stanowisko na dowodach przedstawionych przez stronę, z których wynika, iż skarżąca otrzymuje emeryturę w wysokości 1.626,81 zł (netto). Jednakże z uwagi na zły stan zdrowia ponosi bardzo duże wydatki związane z zakupem lekarstw, sprzętu rehabilitacyjno-pielęgnacyjnego. Uzyskiwany dochód nie pozwala na powierzenie opieki nad skarżącą wykwalifikowanej osobie, co z uwagi na jej stan zdrowia jest konieczne. Jednocześnie w sprawie nie występują racjonalne przesłanki pozwalające uznać oświadczenie skarżącej o braku oszczędności czy innego majątku za niewiarygodne.
W świetle powyższego stwierdzić należy, iż wniosek M.R. o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia adwokata jest uzasadniony.
Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji postanowienia.