Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2007r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M.K. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie skargi kasacyjnej dotyczącej wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia oddalającego skargę na decyzję Kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. z dnia w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania p o s t a n a w i a zwolnić skarżącą od wpisu sądowego należnego od skargi kasacyjnej, w pozostałej części wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych oddalić.
W dniu ....... grudnia 2007r. M.K. złożyła wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie skargi kasacyjnej dotyczącej wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 sierpnia 2007r. oddalającego skargę na decyzję Kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych w W. z dnia .............2004r. w przedmiocie odmowy wznowienia postępowania.
M.K. domaga się zwolnienia od kosztów sądowych z uwagi na trudną sytuację, niski dochód rodziny, duże koszty utrzymania i leczenia. Wnioskodawczyni wskazuje, iż mieszka samotnie, jest osobą bardzo schorowaną, wymagającą opieki osób trzecich, utrzymuje się jedynie z renty w kwocie ......zł, z czego komornik potrąca kwotę ......zł. Dodatkowe koszty utrzymania oblicza na kwotę około ....zł.
Zdaniem Sądu, wniosek strony zasługuje w części na uwzględnienie.
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż strona skarżąca prowadzi gospodarstwo domowe samodzielnie. Utrzymuje się z renty w kwocie .......zł. Z oświadczenia wnioskodawczyni wynika, iż znaczną część dochodu skarżąca przeznacza na utrzymanie, opłaty mediów, leczenie ( strona cierpi na............., nie może samodzielnie się poruszać ). Ponadto, jak wynika z oświadczenia strony, komornik comiesięcznie potrąca jej z renty kwotę ......zł , a skarżąca spłaca także zobowiązania wobec banku na kwotę .......zł miesięcznie.
Z oświadczenia strony zawartego w formularzu wniosku o przyznanie prawa pomocy wynika, iż posiada ona dom o pow. ..... m2 oraz nieruchomość rolną o pow......... ha. Wnioskodawczyni dodaje, iż nie posiada żadnych cennych ruchomości ani oszczędności.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - prawo pomocy z zakresie całkowitym może być przyznane osobie, która wykaże, iż nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, iż nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Użyte w art. 246 cyt. ustawy sformułowanie "gdy osoba wykaże" oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż znajduje się w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, iż inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania , że zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku, spoczywa na wnioskodawcy.
W ocenie Sądu, strona wykazała w sposób przekonywujący, iż nie jest w stanie uiścić kosztów sądowych w formie wpisu sądowego należnego od skargi kasacyjnej. Zdaniem Sądu, biorąc w szczególności pod uwagę wysokość comiesięcznych dochodów wnioskodawczyni, wykazane koszty utrzymania, dodatkowe obciążenia budżetu domowego, brak oszczędności i cennego majątku, który ewentualnie mógłby przynosić potencjalne pożytki lub być zabezpieczeniem pożyczki lub kredytu - zwolnienie strony od konieczności uiszczenia wpisu sądowego od skargi kasacyjnej jest zatem uzasadnione. Strona wykazała, iż nie jest w stanie ponieść kosztów wpisu należnego od skargi kasacyjnej bez uszczerbku w swoim utrzymaniu, a poniesienie przez nią tychże kosztów mogłoby spowodować zachwianie sytuacji materialnej i bytowej strony w stopniu zagrażającym jej egzystencji. Skarżąca utrzymująca się z niewysokiej renty, zdaniem Sądu, przy wzrastających kosztach utrzymania, wydatkach na leczenie i dodatkowych obciążeniach budżetu domowego poprzez egzekucje komornicze nie jest w stanie poczynić oszczędności w celu wygenerowania stosownej kwoty środków finansowych, koniecznej dla uiszczenia wpisu od skargi kasacyjnej.
Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w sentencji na podstawie art. 243 § 1, art. 244 § 1, art. 245 oraz art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ) w związku z art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153 poz. 1271 ).