Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Monika Rudzka po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku Z. K. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego lub adwokata w sprawie skargi na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] Nr: [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego p o s t a n a w i a I) umorzyć postępowanie w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, II) odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika
Wyrokiem z dnia 14 września 2007 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę Z. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] Nr: [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.
W dniu [...] października 2007 roku Z. K. złożyła wniosek o przywrócenie terminu do złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku z dnia 14 września 2007 roku i o doręczenie uzasadnienia. Postanowieniem z dnia 29 października 2007 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił wniosek skarżącej o przywrócenie terminu do zgłoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku. Odpis postanowienia został doręczony skarżącej w dniu 27 listopada 2007 roku.
Następnie w dniu 10 grudnia 2007 roku skarżąca złożyła wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego lub adwokata, motywowany brakiem wystarczających środków finansowych.
Mając na uwadze powyższe, zważono, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 239 pkt 1 lit "a" ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 150, poz. 1270 ze zmianami) nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych strona skarżąca działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej. Z brzmienia tego przepisu wynika jednoznacznie, że strona skarżąca działanie lub bezczynność organu administracji w sprawach z zakresu szeroko rozumianej pomocy społecznej, nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych z mocy samego prawa.
W związku z tym, że w przedmiotowej sprawie skarżąca korzysta z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych, jej wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych jest bezprzedmiotowy. Z tych względów, działając na zasadzie art. 161 § 1 pkt 3 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, umorzono postępowanie w przedmiocie zwolnienia od kosztów sądowych, uznając je za bezprzedmiotowe.
Odnośnie wniosku strony skarżącej o ustanowienie radcy prawnego lub adwokata w ramach prawa pomocy należy stwierdzić, iż stosownie do treści art. 243 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi prawo pomocy może być przyznane stronie na jej wniosek złożony przed wszczęciem postępowania lub w toku postępowania.
Powyższe oznacza, że aby doszło do merytorycznego rozpoznania wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki. Po pierwsze, strona postępowania musi wystąpić do sądu ze stosownym wnioskiem (w odpowiedniej formie), zaś po drugie wniosek ten musi zostać złożony przed wszczęciem postępowania lub w jego toku. Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości działania przez sąd z urzędu w materii przyznania prawa pomocy, jak również uwzględnienia wniosku o przyznanie prawa pomocy złożonego przez stronę po zapadnięciu prawomocnego wyroku, a więc już po zakończeniu postępowania.
Wydany w przedmiotowej sprawie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 14 września 2007 roku stał się prawomocny wobec niewniesienia skargi kasacyjnej w przewidzianym przez art. 177 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi 30-dniowym terminie.