Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Izabela Dobosz po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Stowarzyszenia [...] w K. na naruszenie prawa przez Prokuratora Okręgowego polegające na niewyznaczeniu dni i godzin w jakich przyjmuje jako organ w sprawach skarg i wniosków oraz niepodanie tej informacji do publicznej wiadomości poprzez jej wywieszenie w widocznym miejscu postanawia: cofnąć prawo pomocy przyznane Stowarzyszeniu [...] w K. postanowieniem z dnia [...] w zakresie ustanowienia dla strony skarżącej radcy prawnego.
Postanowieniem z dnia 10 sierpnia 2007 r. (k. 47 - 49) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie ustanowił dla strony skarżącej - "[...]" w K. radcę prawnego w ramach prawa pomocy.
Odpis tego postanowienia strona skarżąca odebrała w dniu 31 sierpnia 2007 r. (k. 53). Skierowanym do Sądu pismem z dnia [...] sierpnia 2007 r. (k. 56) Dziekan Okręgowej Rady Radców Prawnych w K. poinformował o wyznaczeniu w niniejszej sprawie pełnomocnikiem z urzędu radcy prawnego P. P. Pismo zawierało również informację, że wyznaczony radca prawny podejmie w sprawie czynności po udzieleniu mu przez stronę stosownego pełnomocnictwa. Pismo to Sąd przesłał stronie skarżącej [...] sierpnia 2007 r., a doręczono je adresatowi w dniu [...] września 2007 r. (zwrotne poświadczenie odbioru k. 58). Następnie Dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w K. pismem z dnia [...] września 2007 r. (k. 61) poinformował Wojewódzki Sąd Administracyjny o zmianie osoby upoważnionej do występowania w niniejszej sprawie do zastępowania strony skarżącej i wyznaczeniu jako pełnomocnika radcy prawnego Z. R. Również to pismo zawierało informację, że wyznaczony radca prawny podejmie w sprawie czynności po udzieleniu mu przez stronę stosownego pełnomocnictwa. Sąd przesłał odpis pisma skarżącemu Stowarzyszenia, które odebrało je w dniu 17 września 2007 r. (zwrotne poświadczenie odbioru k. 63).
Pismem z dnia [...] listopada 2007 r. (k. 67) Dziekan Okręgowej Izby Radców Prawnych w K. poinformował Sąd, że wyznaczony radca prawny nie może podjąć czynności w niniejszej sprawie, gdyż strona nie udzieliła mu stosowanego pełnomocnictwa.
Do dnia dzisiejszego, mimo upływu ponad czterech miesięcy, do akt sprawy nie wpłynęło pełnomocnictwo udzielone przez stronę wyznaczonemu radcy prawnemu.
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153 poz. 1270) w art. 263 przewiduje możliwość cofnięcia przyznanego stronie prawa pomocy. O cofnięciu takim orzeka wojewódzki sąd administracyjny postanowieniem, na które przysługuje zażalenie. Zgodnie z art. 249 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy może być cofnięte w całości lub w części, jeżeli się okaże, że okoliczności, na podstawie których je przyznano, nie istniały lub przestały istnieć. W ocenie Sądu przepis ten należy interpretować szeroko, nie ograniczając pojęcia "okoliczności" wyłącznie do oceny sytuacji majątkowej strony.
Zgodnie z art. 244 § 2 p.p.s.a. ustanowienie adwokata lub radcy prawnego stanowi uprawnienie strony do udzielenia pełnomocnictwa wyznaczonemu adwokatowi lub radcy prawnemu bez ponoszenia przez nią wynagrodzenia i wydatków adwokata lub radcy prawnego. Oznacza to, że ani postanowienie sądu uwzględniające wniosek o ustanowienie fachowego pełnomocnika, ani wyznaczenie konkretnej osoby przez okręgową radę adwokacką lub okręgową izbę radców prawnych nie stanowi jeszcze upoważnienia dla tej osoby do działania w imieniu strony. Dopiero po udzieleniu przez stronę stosownego pełnomocnictwa adwokat lub radca prawny może podjąć czynności w jej imieniu i na jej rzecz. Jeżeli więc strona wnosiła o przyznanie jej z urzędu fachowego pełnomocnika, po uzyskaniu korzystnego rozstrzygnięcia kwestii prawa pomocy powinna w możliwie najkrótszym terminie podjąć stosowne czynności tj. udzielić pełnomocnictwa - tak, by umożliwić ustanowionemu adwokatowi lub radcy prawnemu działanie. Udzielenie pełnomocnictwa zgodnie z cytowanym wyżej art. 244 § 2 p.p.s.a. stanowi uprawnienie, a nie obowiązek strony, jednakże nieudzielenie pełnomocnictwa zdaniem Sądu stanowi dorozumiane cofnięcie wniosku o przyznanie prawa pomocy w postaci fachowego pełnomocnika z urzędu. Skoro bowiem strona - mimo zawiadomienia, że radca prawny podejmie czynności dopiero po udzieleniu pełnomocnictwa - przez ponad cztery miesiące nie kontaktuje się z wyznaczonym radcą prawnym, to można przyjąć, że nie zamierza korzystać z jego usług, a tym samym rezygnuje z fachowej pomocy przyznanej przez Sąd. W takiej sytuacji można mówić o zmianie okoliczności w rozumieniu art. 249 p.p.s.a., bowiem podstawową przesłanką przyznania prawa pomocy jest wniosek strony.
Powyższe argumenty wskazują, że w niniejszej sprawie nastąpiła zmiana okoliczności uzasadniająca cofnięcie prawa pomocy w części obejmującej ustanowienie dla strony skarżącej radcy prawnego i dlatego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 263 w zw. z art. 249 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153 poz. 1270).