Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - Agnieszka Góra po rozpoznaniu w dniu 26 września 2008r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. i J. Z. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie skargi na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] znak. [...] w przedmiocie ustalenia linii brzegowej potoku p o s t a n a w i a I. zwolnić stronę skarżącą od wpisu sądowego należnego od złożonej skargi, w pozostałym zakresie oddalić wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych , II. oddalić wniosek o ustanowienie adwokata z urzędu .
W dniu [...] A. i J. Z. złożyli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie swej skargi na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] wydaną w przedmiocie ustalenia linii brzegowej potoku.
Skarżący domagają się zwolnienia z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata z uwagi na niskie dochody rodziny, brak wystarczających środków, koniecznych do uiszczenia kosztów. Wskazują iż według nich sprawa jest skomplikowana i wymaga udziału w niej adwokata.
Zdaniem Sądu, wniosek skarżących zasługuje w części na uwzględnienie.
Z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy wynika, iż skarżący prowadzą wspólnie gospodarstwo domowe. Z oświadczenia wnioskodawców wynika, iż w ich gospodarstwie domowym nie ma innych osób, pomimo, iż pierwotnie wskazali, że zamieszkuje u nich również syn, który otrzymuje rentę socjalną w wysokości [...] zł. Rodzina utrzymuje się z renty wnioskodawcy J.Z. w wysokości [...] zł oraz renty A.Z. w kwocie kwartalnie [...]zł. Ponadto skarżący wykazują dochód osiągany z gospodarstwa rolnego w wysokości [...] zł ( zaświadczenie Burmistrza Miasta R. z dnia [...].r. wykazujące, iż dochód roczny z gospodarstwa rolnego o pow. [...] ha użytków rolnych oraz [...] ha lasu wynosi [...] zł ).
Z akt sprawy wynika, iż skarżący posiadają dom o pow.[...] m2 oraz gospodarstwo rolne o pow. [...] ha użytków rolnych oraz [...] ha lasu. Wnioskodawcy nie wykazują we wniosku o przyznanie prawa pomocy faktu posiadania wartościowych ruchomości czy też oszczędności. Z oświadczeń skarżących wynika, iż rodzina nie posiada rachunku bankowego, nie otrzymuje dotacji z Unii Europejskiej. Ponadto wnioskodawcy przedstawiają dokumenty poświadczające o ich wizytach w Poradniach [...].
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych i przyznania kwalifikowanego zastępstwa prawnego stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny. Ubiegający się o taką pomoc winien więc w każdym wypadku poczynić oszczędności we własnych wydatkach, do granic zabezpieczenia koniecznych kosztów utrzymania siebie i rodziny. Dopiero gdyby poczynione w ten sposób oszczędności okazały się niewystarczające - może zwrócić się o pomoc państwa.
Zgodnie z art. 246 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - prawo pomocy w zakresie całkowitym może być przyznane, gdy osoba wykaże, iż nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, natomiast w zakresie częściowym - gdy wykaże, iż nie w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w koniecznym utrzymaniu siebie i rodziny.
Użyte w art. 246 cyt. ustawy sformułowanie " gdy osoba wykaże " oznacza, iż to na wnoszącym o przyznanie prawa pomocy spoczywa ciężar dowodu, iż pozostaje w sytuacji uzasadniającej przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Powołany przepis nie pozostawia wątpliwości co do tego, że inicjatywa dowodowa zmierzająca do wykazania, iż zachodzą przesłanki pozytywne dla uwzględnienia wniosku, spoczywa na wnioskodawcy.