Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Leszek Leszczyński po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2008 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi Z. i T . R. z udziałem Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w przedmiocie ochrony danych osobowych postanawia odrzucić skargę.
W piśmie z dnia 30 października 2008 r. zatytułowanym "pozew" Z. i T. małż. R. zwrócili się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie w sprawie stwierdzenia, że prowadzą odrębne gospodarstwo domowe i nie łączą dochodów własnych z rodziną syna oraz w sprawie naruszenia dóbr osobistych przez organy administracji
W odpowiedzi na wyżej wskazane pismo organ pierwszej instancji wniósł o odrzucenie skargi, z uwagi na fakt, iż przedmiot skargi nie należy do właściwości sądu administracyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Merytoryczne badanie legalności aktów administracyjnych poddanych kognicji tego Sądu jest możliwe wówczas, gdy skarga na nie jest dopuszczalna, tzn. gdy przedmiot sprawy należy do właściwości Sądu, skargę wniesie uprawniony podmiot, oraz gdy spełnia ona wymogi formalne i została złożona w terminie. Wniesiona skarga jest niedopuszczalna. Stosownie do art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269, z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej.
Na podstawie art. 3 § 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na: 1) decyzje administracyjne, 2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty, 3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, 4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, 5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej, 6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej, 7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego, 8) bezczynność organów w przypadkach określonych w pkt 1 - 4.
Zakres kontroli sprecyzowany ww. artykule, obejmuje orzekanie w sprawach skarg na akty w nim wymienione, a ponadto sądy administracyjne orzekają w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę i stosują środki określone w tych przepisach (art. 3 § 3 cyt. ustawy).
Z powyższego wynika, że skutecznie do sądu administracyjnego można zaskarżyć jedynie akt administracyjny kończący dane postępowanie administracyjne. Zaskarżenie natomiast poszczególnych czynności podejmowanych w toku tego postępowania co do zasady nie jest dopuszczalne. Rozstrzyganie więc w sprawie ustalania dochodów, jakie wchodzą w skład gospodarstwa domowego, nie należy do właściwości sądu administracyjnego. Żądanie w tym przedmiocie, z uwagi na jego charakter, może być skutecznie realizowane tylko w postępowaniu przed właściwym organem administracji tj. w tym przypadku przed Ośrodkiem Pomocy Społecznej zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 64, poz. 593). Wydanie decyzji w postępowaniu administracyjnym poprzedzone jest ustaleniem stanu faktycznego. Rozpoznając sprawę o udzielenie pomocy społecznej, organ ustala, czy zostały spełnione warunki do przyznania świadczenia. W szczególności bada: czy zaistniała trudna do przezwyciężenia sytuacja życiowa oraz czy zainteresowany może ją pokonać samodzielnie, czy ubiegający się o świadczenie spełnia kryterium dochodowe oraz czy podmiot zainteresowany należy do grupy podmiotów uprawnionych do świadczeń. Ustalenie stanu faktycznego następuje w postępowaniu dowodowym, którego nadrzędnym celem jest dotarcie do prawdy obiektywnej i dokonywane jest przez organy administracyjne. Organ powinien zbadać wszelkie okoliczności związane ze sprawą i zastosować właściwy przepis prawa materialnego do jej rozstrzygnięcia. Zasada prawdy obiektywnej realizowana jest głównie w postępowaniu dowodowym. Dla celów dowodowych organ prowadzący postępowanie w sprawie przyznania świadczeń z pomocy społecznej może domagać się od innych organów sądów lub jednostek organizacyjnych udzielenia informacji, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia o przyznaniu lub wysokości świadczenia. Zgodnie z art. 107 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej szczególnym rodzajem dowodu, przewidzianym w cyt. ustawie, jest rodzinny wywiad środowiskowy. Pracownik socjalny przeprowadzając wywiad, bierze pod uwagę indywidualne cechy, sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby samotnie gospodarującej lub osób w rodzinie, mogące mieć wpływ na rodzaj i zakres przyznawanej im pomocy na podstawie § 2 ust. 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 kwietnia 2005 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego (Dz.U. nr 77, poz. 672.). Strona skarżąca może zgłosić swoje zarzuty w zakresie ustalenia jakie dochody wchodzą w skład gospodarstwa domowego w przedmiotowej sprawie, dopiero w postępowaniu odwoławczym od decyzji rozstrzygającej sprawę co do istoty.
Natomiast jeśli chodzi o zarzut naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych przez organ administracji, to w tym zakresie właściwy jest organ delegowany w przepisach ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r., (Dz. U. nr 101, poz. 926). Na tej podstawie w szczególności wydaje on decyzje administracyjne i rozpatruje skargi w sprawach wykonywania przepisów o ochronie danych osobowych (art. 12 pkt 2).
W konkluzji należy przyjąć, że działania administracji publicznej będące przedmiotem tego typu skarg nie podlegają kontroli sądów administracyjnych bowiem nie mieszczą się w przewidzianym w art. 3 § 2 prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi zamkniętym katalogu czynności i aktów poddawanych nadzorowi sądowemu.
Mając powyższe na uwadze, należy uznać, że zarzuty w skardze zatytułowanej "pozew" z dnia 11 października 2007 r. nie mieszczą się w katalogu spraw objętych kontrolą sądów administracyjnych, w związku z tym skargę jako niedopuszczalną należało odrzucić na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Z tych względów należało orzec jak w sentencji postanowienia.