Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Zbigniew Ślusarczyk po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku E. J. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego sprawie ze skargi E. J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", Nr "[...]" w przedmiocie przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności postanawia odmówić przyznania skarżącemu prawa pomocy w zakresie całkowitym, obejmującego zwolnienie od kosztów sadowych i ustanowienie radcy prawnego. WSA/post.1 - sentencja postanowienia
Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie postanowieniem z dnia 9 kwietnia 2013 r. (sygn. akt II SA/Ol 1395/12) odmówił przyznania E. J. prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego. W rozstrzygnięciu wskazał m.in., iż sytuacja majątkowa skarżącego nie uzasadnia przyznania mu wnioskowanej pomocy.
Kwestionując rozstrzygnięcia referendarza E. J. ponownie zwrócił się o przyznanie prawa pomocy w całości wskazując, że miesięczny dochód jego rodziny wynosi "[...]" zł netto miesięcznie, z czego ponosi koszty mieszkania i lekarstw w wysokości "[...]" zł miesięcznie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:
W myśl art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz.270 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
Skuteczne wniesienie sprzeciwu przez skarżącego, w myśl cytowanego przepisu, powoduje utratę mocy postanowienia referendarza sądowego z dnia 9 kwietnia 2013 r. i konieczność rozpoznania sprawy, będącej przedmiotem sprzeciwu, przez Sąd.
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego. Wskazać należy, iż zgodnie z treścią przepisu art. 245 § 1 p.p.s.a., prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 p.p.s.a.). Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.).
Powołane przepisy stanowią odstępstwo od generalnej zasady ponoszenia kosztów postępowania sądowoadministracyjnego zawartej w art. 199 p.p.s.a. Rzeczą wnioskodawcy - jako zainteresowanego - jest wykazanie zasadności złożonego wniosku o przyznanie prawa pomocy. Zatem to na nim spoczywa ciężar dowodu, że znajduje się w sytuacji uprawniającej go do skorzystania z prawa pomocy, zaś rozstrzygnięcie w tej kwestii zależy od tego, co zostanie przez stronę udowodnione. Prawo pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym zostanie bowiem przyznane tylko w sytuacji, gdy wnioskodawca wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek lub pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z materiału dowodowego sprawy wynika, że E. J. pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z małżonką, posiadają mieszkanie o pow. "[...]" m2, ich wspólny miesięczny dochód wynosi "[...]" zł netto, są właścicielami dwóch nieruchomości, ich oszczędności zgromadzone na rachunkach bankowych wynoszą ponad "[...]" zł. Ponadto z akt sprawy wynika, że stałe obciążenia finansowe rodziny skarżącego wynoszą "[...]" zł miesięcznie.