Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Jażdżyk po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym sprzeciwu J. M. od postanowienia Starszego referendarza sądowego z dnia 6 marca 2018 r., sygn. akt II SA/Ol 53/18, w przedmiocie prawa pomocy w sprawie ze skargi J. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", Nr "[...]", w przedmiocie umorzenia opłaty z tytułu zwrotu udzielonej bonifikaty za przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości postanawia utrzymać zaskarżone postanowienie w mocy. WSA/post.1 - sentencja postanowienia
W odpowiedzi na wezwanie Sądu do uiszczenia wpisu od skargi w kwocie 1.500 zł na opisaną w sentencji decyzję Kolegium, J. M. wniosła o zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata.
Starszy referendarz sądowy postanowieniem z dnia 6 marca 2018 r. odmówił przyznania skarżącej prawa pomocy. Wskazał, że J. M. wystąpiła o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, motywując to tym, iż jej dochód stanowi renta w wysokości 1.443,96 zł. Z oświadczenia skarżącej wynika nadto, iż sama prowadzi gospodarstwo domowe i nie posiada jakiegokolwiek majątku. Jest wdową - osobą schorowaną, której jedynym źródłem utrzymania jest niska emerytura. Wskazała, że po dokonaniu opłat, na życie pozostaje jej 320 zł. Bywa, że nie stać jej na wykupienie wszystkich leków, dlatego stan jej zdrowia ciągle się pogarsza. Od lat ma również ciągłe wydatki związane z toczącą się sprawą, dlatego zmuszona jest pożyczać niewielkie kwoty, które po otrzymaniu emerytury zwraca i po dwóch tygodniach znowu pożycza. Skarżąca wykazała wydatki w postaci: czynsz, energia, telefon, Internet, leki, środki czystości, bilety komunikacji, odzież i obuwie, ubezpieczenie mieszkania w łącznej kwocie 1.107 zł oraz żywność w kwocie ok. 300-320 zł.
Z włączonego przez referendarza do akt niniejszej sprawy ze sprawy o sygn. akt II SA/Ol 931/16 wniosku skarżącej o przyznanie prawa pomocy oraz dodatkowych oświadczeń złożonych przez nią w toku uzupełniającego postępowania wyjaśniającego w przedmiocie prawa pomocy wynikało, że wykazywana w rubryce nr 7.2.3. kwota to nie wierzytelność, lecz opłata z tytułu zwrotu udzielonej bonifikaty, którą skarżąca została obciążona. Skarżąca wskazała, że kwotę ze sprzedaży domu, którego dotyczy przyznana bonifikata, przekazała w części (40.000 dolarów) synowi na jego operację i rehabilitację - kosztem własnego leczenia, a pozostałą część przeznaczyła na kupno mieszkania (146.000 zł). Mieszkanie to - z uwagi na pogarszający się stan jej zdrowia - "zbyła" następnie na rzecz syna. Obecnie w nim mieszka. Skarżąca oświadczyła, że na jego pomoc nie może liczyć - syn po operacji musiał wybrać lżejszą, mniej płatną pracę, posiada rodzinę, jego żona nie pracuje, zajmuje się dzieckiem, mają kredyt do spłacenia. W tej sytuacji żądanie od niego wsparcia finansowego doprowadziłoby do znacznego uszczerbku w jego budżecie domowym.
Referendarz podniósł, że pomimo wezwania z dnia 14 lutego 2018 r., niewyjaśnione pozostają kwestie związane z możliwością udzielenia skarżącej pomocy finansowej przez jej syna oraz ustalenia jego aktualnej sytuacji rodzinnej i materialnej. Skarżąca poprzestała na ogólnych stwierdzeniach ("syn nie jest majętną osobą", "nie posiada żadnego majątku, z którego mógłby skorzystać", "żyje skromnie jak na tamtejsze warunki", "całe wynagrodzenie (...) przeznacza na bieżące potrzeby"), które nie pozwalały na ocenę rzeczywistej sytuacji materialnej syna i jego rodziny. Referendarz uznał, że skarżąca nie wskazała jak wygląda sytuacja majątkowa rodziny (syna), nie wskazała również chociaż w przybliżeniu jak kształtuje się jego sytuacja finansowa. Zdaniem referendarza twierdzeniom skarżącej o braku wzajemnej pomocy finansowej pomiędzy matką a synem przeczy fakt udzielenia synowi przez skarżącą pomocy finansowej w znacznych rozmiarach. W takiej sytuacji nie jest wykluczone, że skarżąca otrzymałaby od niego wsparcie, gdyby zwróciła się o pomoc, szczególnie, że syn przyjął nie tylko darowiznę pieniężną, ale i darowane mieszkanie, za które opłaty ponosi stale skarżąca, co nie pozostaje bez wpływu na jej własną sytuację materialną.