Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie Krzysztof Nesteruk po rozpoznaniu w dniu 27 września 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku U.P. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi U.P. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie wykonania szczepień ochronnych postanawia odmówić przyznania prawa pomocy.
Motywując wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata, U.P. podała, iż jej mąż ma stałą pracę dopiero od dwóch miesięcy, sama zaś nie pracuje. Mają dwójkę dzieci. Muszą ponieść wydatki związane z rozpoczynającym się rokiem szkolnym. Wynajmują lokal za ok. 1000 zł miesięcznie. Z oświadczenia o stanie rodzinnym majątku i dochodach wynika, iż czteroosobowa rodzina ma do dyspozycji wyłącznie wynagrodzenie za pracę w wysokości 2300 zł brutto miesięcznie.
Skarżąca została zobowiązana do przedłożenia: 1) wyciągów z rachunków bankowych posiadanych przez nią i jej męża, z okresu ostatnich trzech miesięcy (wskazano, iż przypadek nieposiadania w tym czasie rachunku bankowego należy potwierdzić oświadczeniem wskazującym osobę, której to dotyczy); 2) zaświadczenia o wysokości netto miesięcznego wynagrodzenia jej męża; 3) umowy najmu lokalu mieszkalnego; 4) umowy, na mocy której R.B. został upoważniony do działania w jej imieniu przed organami administracji, bądź innego dokumentu, z którego wynika całkowita należność z tego tytułu.
W odpowiedzi na wezwanie, do Sądu wpłynęły: umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 24 lutego 2010 r., zaświadczenie o wynagrodzeniu za pracę, wyciąg z rachunku bankowego U.P. za okres od 1 lipca do 15 września 2010 r. oraz zaświadczenie o jej zarejestrowaniu jako osoby bezrobotnej bez prawa do zasiłku.
W tym stanie rzeczy stwierdza się, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami; w skrócie: "p.p.s.a.") przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje:
1) w zakresie całkowitym (obejmującym, zgodnie z art. 245 § 2 p.p.s.a., zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika) - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania;
2) w zakresie częściowym (obejmującym, zgodnie z art. 245 § 3 p.p.s.a., zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmującym tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika) - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z przepisu tego bezsprzecznie wynika, że ciężar dowodu powyższych okoliczności spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy.
Jeżeli oświadczenie zawarte we wniosku o przyznanie prawa pomocy okaże się niewystarczające do oceny rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budzi wątpliwości, strona jest obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego (art. 255 p.p.s.a.).
W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalony jest pogląd, że niekompletne wywiązanie się z obowiązku dostarczenia żądanych przez sąd danych powoduje, że oświadczenie wnioskodawcy pozostaje niepełne, niewystarczające do wydania pozytywnego dla niego rozstrzygnięcia.
Skarżąca, mimo uprzedzenia o negatywnych skutkach niezastosowania się do wezwania, nie złożyła oświadczenia o nieposiadaniu przez jej męża rachunku bankowego (w tym względzie dodatkowe wątpliwości może wzbudzać opis operacji nr 164 na jej rachunku) oraz nie odniosła się do kwestii odpłatności za usługę prawną (która notabene, sądząc po adresie do korespondencji, nie zakończyła się na postępowaniu administracyjnym). Można było również oczekiwać, iż wyjaśniona zostanie przyczyna rozbieżności pomiędzy informacjami zawartymi we wniosku o przyznanie prawa pomocy a tymi, które wynikają z przedłożonej umowy najmu (lokal nie jest wynajmowany za ok. 1000 zł, lecz 300 zł miesięcznie, a jego lokalizacja nie pokrywa się z adresem skarżącej).
Mając na względzie powyższe, w przekonaniu referendarza, nie było możliwe sformułowanie wolnej od wątpliwości oceny sytuacji skarżącej w kontekście przesłanek określonych w art. 246 § 1 p.p.s.a., a co za tym idzie uwzględnienie jej wniosku, czy to w zakresie całkowitym, czy też częściowym.
Z tej przyczyny orzeczono jak w sentencji w oparciu o art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a., powierzający referendarzowi sądowemu wydawanie na posiedzeniu niejawnym postanowień co do przyznania lub odmowy przyznania prawa pomocy.