Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Olsztynie Krzysztof Nesteruk po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku L.H. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi L.H. na postanowienie Wojewody "[...]" z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie przejęcia na własność Skarbu Państwa nieruchomości - uchybienia terminowi do wniesienia odwołania postanawia odmówić przyznania skarżącemu prawa pomocy.
L.H. po oddaleniu jego skargi zwrócił się o zwolnienie go od kosztów sądowych i ustanowienie na jego rzecz radcy prawnego lub adwokata. W uzasadnieniu stwierdził, iż ma osiemdziesiąt lat, jest schorowany i wydatki na leczenie oraz rehabilitację pochłaniają znaczną część emerytury. Nie stać go na wynajęcie profesjonalnego prawnika w Olsztynie. Z powodów zdrowotnych i finansowych nie jest w stanie dojeżdżać do Olsztyna. Według zawartego we wniosku oświadczenia, skarżący prowadzi gospodarstwo domowe wspólnie z żoną (75 l.), która też jest schorowana i wymaga kosztownego leczenia. Suma ich miesięcznych dochodów brutto z tytułu świadczeń emerytalnych i rentowych wynosi 3968 zł. Jedyny majątek to mieszkanie w "[...]" o pow. 42 m2.
W dniu 25 listopada 2013 r. na adres skarżącego doręczone zostało wezwanie do złożenia w terminie 7 dni:
1) wyciągów z rachunków bankowych posiadanych przez niego i żonę - z ostatnich dwóch miesięcy;
2) kopii dokumentacji podanych dochodów, wydatków ponoszonych na mieszkanie/ /mieszkania (w zależności od odpowiedzi na pkt. 3 b wezwania) oraz leczenie i rehabilitację - za październik br.;
3) pisemnego oświadczenia:
a) wyszczególniającego pozostałe kategorie wydatków wraz z ich przybliżoną miesięczną wysokością,
b) wyjaśniającego, czy - a jeśli tak, to na jakich zasadach - zamieszkuje on w lokalu określonym jako adres do korespondencji,
c) podającego sposób wykorzystywania mieszkania w "[...]",
d) wskazującego, jakie związki łączą go z Z.H. oraz czy może liczyć na jego pomoc w sfinansowaniu kosztów postępowania w niniejszej sprawie; jeśli tak - to w jakiej kwocie; jeśli nie - to dlaczego (Z.H. prowadzi w lokalu wskazanym we wniosku o przyznanie prawa pomocy jako adres do korespondencji działalność gospodarczą, co wynika z danych widniejących w dniu 20 listopada br. na stronie internetowej Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej R.P., a z jego rachunku bankowego wpłacony został wpis od skargi).
Skarżący, mimo pouczenia go o tym, iż niezastosowanie się do wezwania może stanowić podstawę odmowy przyznania prawa pomocy, nie udzielił na nie odpowiedzi.
W tym stanie rzeczy stwierdza się, co następuje:
Zgodnie z art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późniejszymi zmianami, w skrócie: p.p.s.a.) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje:
1) w zakresie całkowitym (obejmującym, zgodnie z art. 245 § 2 p.p.s.a., zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika) - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania;
2) w zakresie częściowym (obejmującym, zgodnie z art. 245 § 3 p.p.s.a., zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmującym tylko ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika) - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Z przepisu tego bezsprzecznie wynika, że ciężar dowodu powyższych okoliczności spoczywa na stronie, która ubiega się o przyznanie prawa pomocy. Jeżeli składane w tym celu na urzędowym formularzu wniosku oświadczenie okaże się niewystarczające do oceny jej rzeczywistego stanu majątkowego i możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego lub budzi wątpliwości, jest ona obowiązana złożyć na wezwanie, w zakreślonym terminie, dodatkowe oświadczenie lub przedłożyć dokumenty źródłowe dotyczące jej stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego (art. 255 p.p.s.a.).
W orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że uchylenie się strony od obowiązków nałożonych w toku takiego postępowania uzupełniającego należy uznać za przeszkodę wykluczającą uprawdopodobnienie wskazanych we wniosku okoliczności, a tym samym przyznanie prawa pomocy w żądanym zakresie (tak Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w postanowieniu z dnia 26 czerwca 2009 r., sygn. akt II FZ 182/09, http:// orzeczenia.nsa.gov.pl/).
Z uwagi na powyższe orzeczono jak w sentencji w oparciu o art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a., powierzający referendarzowi sądowemu wydawanie na posiedzeniu niejawnym postanowień co do przyznania lub odmowy przyznania prawa pomocy.