Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia WSA Teresa Cisyk Sędziowie: sędzia WSA Ewa Janowska - spr. sędzia WSA Krzysztof Bogusz Protokolant : st. sekretarz sądowy Katarzyna Johan po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 października 2008 roku sprawy ze skargi Wojewody [...] na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...], nr [...] w przedmiocie powołania zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego postanawia umorzyć postępowanie.
Wojewoda [...], skargą z dnia 9 czerwca 2008r., wniósł o stwierdzenie niezgodności z prawem uchwały Rady Gminy [...], z dnia [...], Nr [...], w sprawie powołania zastępcy kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w T. z powodu istotnego naruszenia prawa, tj. art. 3a ustawy z dnia 22 marca 1990r. o pracownikach samorządowych (tj. Dz. U. z 2001r., Nr 142, poz. 1593 ze zm.).
W uzasadnieniu skargi organ nadzoru wskazał, że na sesji w dniu [...], Gmina [...], działając między innymi na podstawie art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 29 września 1986r. Prawo o aktach stanu cywilnego (Dz. U. z 2004r., Nr 161, poz. 1688), powołała S. M. na stanowisko zastępcy Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego.
Z treści pisma sekretarza Gminy [...] z dnia 5 listopada 2007r. wynika, że S. M. powołana na zastępcę kierownika urzędu stanu cywilnego jest zatrudniona w Referacie Planowania i Finansów Urzędu Gminy na stanowisku podinspektora ds. obsługi finansowej, a na stanowisku tym została zatrudniona po przeprowadzeniu konkursu. Natomiast na stanowisko zastępcy Kierownika Urzędu Stanu cywilnego nie był ogłaszany konkurs, gdyż według opinii organu nie było to wolne stanowisko w rozumieniu ustawy o pracownikach samorządowych, bowiem jest to wyłącznie zastępstwo w ramach dodatkowych obowiązków.
Jednakże w ocenie strony skarżącej, działanie Rady w sposób istotny narusza prawo właśnie z uwagi na powierzenie czynności zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego z pominięciem procedury otwartego, konkurencyjnego naboru, o którym mowa w art. 3a ustawy o pracownikach samorządowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1,2,3 ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, czynności z zakresu rejestracji stanu cywilnego dokonuje urzędnik stanu cywilnego lub jego zastępca. Kierownikiem urzędu stanu cywilnego jest wójt lub burmistrz (prezydent), rada gminy może jednak powołać innego kierownika urzędu stanu cywilnego i jego zastępców, a szczegółowe regulacje dotyczące statusu prawnego pracowników samorządowych powoływanych do dokonywania czynności związanych z aktami stanu cywilnego określa ustawa o pracownikach samorządowych. Zgodnie z art. 3a ust. 1 z zw. z art. 2 pkt 2 i 4 tej ustawy, nabór kandydatów na wolne stanowiska urzędnicze, w tym na kierownicze stanowiska urzędnicze, (a takim jest zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego) zatrudnianych na podstawie mianowania i umowy o pracę jest otwarty i konkurencyjny, co w praktyce oznacza konieczność przeprowadzenia konkursu przed zatrudnieniem określonej osoby na stanowisku urzędniczym. Wojewoda [...] przyjął, że zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego może być zatrudniony na podstawie umowy o pracę albo, jeżeli taka podstawa została, zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy o pracownikach samorządowych, przewidziana dla takiego stanowiska w statucie gminy, na podstawie umowy mianowania. Sama zaś uchwała o powołaniu na stanowisko zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego stanowi upoważnienia dla podmiotu dokonującego czynności z zakresu prawa pracy do zawarcia z powołanym zastępcą kierownika umowy o pracę czy sporządzenia aktu mianowania. Dalej wskazywano, że skoro zastępca kierownika urzędu stanu cywilnego jest pracownikiem samorządowym zatrudnianym na podstawie mianowania bądź umowy o pracę (art. 2 pkt 2 i 4 ustawy o pracownikach samorządowych), to do nawiązania z nim stosunku ma zastosowanie art. 3a przywołanej ustawy. W ocenie Wojewody, obowiązek przeprowadzenia konkursu ma stanowisko kierownika i zastępcy kierownika urzędu stanu cywilnego ma charakter bezwzględny i ustawa nie przewiduje żadnych wyjątków w tym zakresie, które uzasadniałyby odstępstwo od tej zasady. Wymóg przeprowadzenia konkursu będzie miał zastosowanie zarówno dla nowo zatrudnianych kandydatów spoza urzędu gminy, jak i dla kandydatów już w tym urzędzie zatrudnionych. Na poparcie swojego stanowiska skarżący przywołał liczne wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych.