Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Opolu Violetta Radecka po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2009r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A. W. - P. i M. W. na Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Opolu w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego na skutek wniosku skarżących o przyznanie prawa pomocy postanawia 1. zwolnić skarżących od kosztów sądowych w części, obejmującej wpis od skargi w wysokości 200 (dwieście) złotych, 2. w pozostałym zakresie, niewymienionym w pkt 1, wniosek oddalić.
Pismem z dnia 14 września 2009r. A. W. - P. i M. W. wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, skargę na Opolskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Opolu, zarzucając w/w organowi niewykonanie wyroku tut. Sądu z dnia 17 stycznia 2008r., sygn. akt II SA/Op 490/07.
W skardze A. W.-P. i M. W. zawarli prośbę o zwolnienie od kosztów sądowych, a na skutek wezwania, wniosek powyższy złożyli na stosownym urzędowym formularzu, nie zmieniając żądania podniesionego w skardze. Uzasadniając swoje żądanie skarżący wskazali na złą sytuację finansową, spowodowaną podeszłym wiekiem, chorobą skarżących, a także dochodami uzyskiwanymi jedynie z tytułu emerytury. Dalej skarżący podnieśli, że są inwalidami (skarżąca ma trwałe uszkodzenie narządu ruchu, a skarżący - słuchu), nie mogą samodzielnie funkcjonować i od 2005 r. nie mogą podjąć dodatkowej pracy. W oświadczeniu o stanie rodzinnym, dochodach i majątku wskazali, że tworzą wspólnie gospodarstwo domowe, którego jedynymi źródłami dochodu są ich emerytury, w łącznej kwocie 2.948,89 zł. Skarżący oświadczyli, że posiadają mieszkanie o powierzchni 112,5 m- i garaż o powierzchni 16 m-; samochód osobowy marki "[...]" (rok prod. 2000), który jest niezbędny dla ich egzystencji w związku ze stanem inwalidztwa. Ponadto skarżący stwierdzili, że ponoszą średnio comiesięczne wydatki na wyżywienie i utrzymanie mieszkania (opłaty mieszkaniowe) w kwocie 1.900 zł, na leki i środki czystości - 350 zł, na utrzymanie samochodu i składki PZU - 200 zł, na zakup ubrania, naprawę i konserwację sprzętu domowego, malowanie i inne niezbędne wydatki - według bieżących możliwości domowego budżetu. Skarżący podali także, że uiszczają zobowiązania z tytułu zaciągniętego kredytu na wykup mieszkania - w wysokości 450 zł miesięcznie.
Referendarz sądowy pismem z dnia 23 listopada 2009r., wezwał skarżących do uzupełnienia złożonego wniosku przez przedłożenie stosownych dokumentów oraz złożenie dodatkowych wyjaśnień. Skarżący w odpowiedzi przesłali kserokopie: orzeczeń komisji lekarskich, rachunków z tytułu opłat lokalowych, umowy o pożyczkę hipoteczną, wyciągów z posiadanego rachunku bankowego za miesiące października - listopad 2009r., a także kserokopie decyzji o wysokości przyznanych emerytur z ZUS.
Działając na podstawie art. 258 § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - zwanej dale w skrócie: "P.p.s.a." zważono, co następuje:
Stosownie do art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm., zwana dalej P..p.s.a.), osobie fizycznej prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania, a w zakresie częściowym, jeżeli wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku koniecznego utrzymania siebie i rodziny. Wykazanie okoliczności uzasadniających przyznanie prawa pomocy, z punktu widzenia treści art. 246 § 1 P.p.s.a. należy do obowiązku podmiotu ubiegającego się o przyznanie tego prawa. Strona ma zatem obowiązek wykazania, że nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania lub ich części albo że nie ma adekwatnych środków na poniesienie tych kosztów. Sąd natomiast rozpoznając wniosek zobowiązany jest wskazać z jakich względów uznał, że żądanie strony zasługuje bądź nie zasługuje na uwzględnienie. Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy należy z jednej strony uwzględnić wysokość kosztów postępowania, jakie strona musi ponieść, a z drugiej jej sytuację finansową, na którą składają się przede wszystkim uzyskiwane przez stronę dochody. Informacje niezbędne dla oceny zasadności wniosku o przyznanie prawa pomocy strona postępowania ma obowiązek przedstawić w urzędowym formularzu wniosku, wykazując tym samym, że spełnia przesłanki przyznania jej prawa pomocy wynikające z art. 246 P.p.s.a. Zasadą bowiem jest, że wniosek o przyznanie prawa pomocy składa się na urzędowym formularzu według ustalonego wzoru (art. 252 § 2 P.p.s.a.). Jeśli natomiast w ocenie rozpoznającego wniosek, informacje w nim zawarte okażą się niewystarczające lub wzbudzą wątpliwości, sąd (referendarz sądowy) może w trybie art. 255 P.p.s.a. wezwać stronę do złożenia dodatkowych oświadczeń i dokumentów.