Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu - Katarzyna Witkowicz-Grochowska po rozpoznaniu w dniu 13 listopada 2013 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku adwokata J. W. o przyznanie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w sprawie ze skargi J.G. na pismo Wojewody z dnia [...] września 2012 r. Nr [...] w przedmiocie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej postanawia oddalić wniosek. /-/ K. Witkowicz-Grochowska
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z 28 lutego 2013 r. odrzucił skargę J. G. w przedmiocie przyznania osobie niepełnosprawnej środków na podjęcie działalności gospodarczej. W związku z przyznaniem skarżącemu prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym, postanowieniem referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2012r., Okręgowa Rada Adwokacka wyznaczyła do jego reprezentowania adwokata J. W. (k. 28 akt sąd.).
Pismem z 4 kwietnia 2013 r. pełnomocnik zastępowana przez adw. W. W. przedłożyła opinię o braku podstaw do sporządzenia skargi kasacyjnej od wyroku Sądu z 28 lutego 2013 r. Zarządzeniem z 8 kwietnia 2013 r. pełnomocnik została wezwana do przedłożenia dowodu doręczenia skarżącemu J. G. opinii o braku podstaw do sporządzenia skargi kasacyjnej w terminie 7 dni pod rygorem odmowy przyznania wynagrodzenia. Zarządzenie, prawidłowo doręczone osobie uprawnionej do odbioru przesyłki w dniu 16 kwietnia 2013 r., do dnia dzisiejszego nie zostało wykonane.
Instytucja pomocy prawnej jest wyjątkiem od zasady ponoszenia kosztów postępowania sądowego przez same strony (art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej p.p.s.a.). Celem przyznania prawa pomocy jest zapewnienie realizacji konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze względu na brak odpowiednich środków, nie są w stanie ponieść, między innymi, kosztów wynagrodzenia profesjonalnego pełnomocnika. Pełnomocnikowi ustanowionemu w urzędu należy się wynagrodzenie, w zakresie określonym w art. 250 p.p.s.a. jedynie za pomoc prawną rzeczywiście udzieloną. Oznacza to uprawnienie i obowiązek ustalenia, czy pomoc prawna rzeczywiście została udzielona. W przypadku opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej wyrazem udzielenia pomocy prawnej jest opinia sporządzona na piśmie i doręczona przez pełnomocnika stronie. Opinię sporządza się bowiem dla strony i w jej interesie (por. post. NSA z 22 grudnia 2004 r., OZ 720/04).
Z treści przepisu §18 ust. 1 pkt. 2 lit. b rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2013r., poz. 461), ani też z żadnego z przepisów Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, nie wynika obowiązek przedłożenia takiej opinii Sądowi. Zatem wyłącznym dowodem udzielenia pomocy prawnej w powyższym zakresie nie jest przedstawienie Sądowi pisemnej opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. Wobec powyższego ustanowiony z urzędu pełnomocnik powinien wykazać, że sporządzona opinia została przekazana stronie.
W rozpoznawanej sprawie pomimo wezwania pełnomocnik nie wykazała, że przedłożona Sądowi opinia w pierwszej kolejności została doręczona skarżącemu. Co więcej z pisma skarżącego z dnia 23 kwietnia 2013 r. nie wynika wprost, by doręczono mu opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej.
Należy zauważyć, że w świetle art. 258 § 2 pkt 8 p.p.s.a., postanowienia o przyznaniu pełnomocnikowi, ustanowionemu z urzędu w ramach prawa pomocy, wynagrodzenia oraz zwrotu niezbędnych i udokumentowanych wydatków może wydawać na posiedzeniu niejawnym referendarz sądowy. W piśmiennictwie zwrócono uwagę, że zawarte w powyższym przepisie określenie "o przyznaniu wynagrodzenia" należy rozumieć jako uprawnienie do podjęcia zarówno pozytywnego, jak i negatywnego rozstrzygnięcia, tzn. postanowienia co do przyznania lub odmowy przyznania wynagrodzenia pełnomocnikowi z urzędu (por. J. P. Tarno, Postępowanie przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis, Warszawa 2006, s. 532).
Mając powyższe na względzie na podstawie art. 258 § 2 pkt 8 p.p.s.a. orzeczono, jak w postanowieniu.
/-/ K. Witkowicz-Grochowska