Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2011 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. S. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi Stowarzyszenia [...] w przedmiocie odmowy podłączenia gospodarstw do kanalizacji postanawia odmówić przyznania wnioskodawczyni prawa pomocy w zakresie objętym wnioskiem.
Postanowieniem z dnia 6 maja 2011 r. sygn. akt j.w. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie odrzucił skargę Stowarzyszenia [...] na działania Wójta Gminy [...] w przedmiocie odmowy podłączenia gospodarstw do kanalizacji z uwagi na jej niedopuszczalność (nieuzupełnienie w wyznaczonym terminie braków formalnych skargi).
Po doręczeniu tego postanowienia z uzasadnieniem, M. S. w terminie do wniesienia skargi kasacyjnej zwróciła się z wnioskiem (złożonym na urzędowym formularzu PPF) o przyznanie jej prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata.
Z zawartego w nim oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach wynikało, że wnioskodawczyni zamieszkuje samotnie, utrzymując się z zasiłku przedemerytalnego w wysokości 1044 zł. Jako posiadany majątek wykazała dom o pow. 60 m² wraz z nieruchomością rolną o pow. 0,25 ha.
Ponieważ powyższe dane okazały się niewystarczające do oceny rzeczywistych możliwości płatniczych wnioskodawczyni, została ona wezwana do:
a) wskazania średniej wysokości miesięcznych wydatków przeznaczanych na zakup żywności, utrzymanie domu (opłaty za energię elektryczną, gaz, wodę i kanalizację itp.) oraz ewentualnie inne cele, jeżeli w istotny sposób wpływają na obciążenie domowego budżetu,
b) wskazania kwoty netto pobieranego zasiłku przedemerytalnego,
c) wskazania posiadanych pojazdów mechanicznych (marka, rok prod.),
d) wyjaśnienia co do korzystania ze wsparcia pomocy społecznej,
e) przedłożenia wyciągów z posiadanych rachunków bankowych za okres od
1 kwietnia 2011 r. do dnia wykonania wezwania.
Doręczone jej 28 czerwca 2011 r. wezwanie z zakreślonym 7-dniowym terminem do jego wykonania i wskazanym rygorem rozpoznania wniosku w oparciu o informacje zawarte w aktach sprawy (formularzu PPF) pozostało jednak bez odpowiedzi (ostatnim dniem tego terminu był 5 lipca 2011 r.).
W związku z powyższym stwierdzono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata dotyczy przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym, czego warunkiem w przypadku osoby fizycznej jest wykazanie braku możliwości poniesienia jakichkolwiek kosztów postępowania - art. 245 § 2 w/z z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - określanej dalej jako P.p.s.a. W przypadku zaś gdy wnioskodawca wykaże jedynie brak możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny może być mu przyznane prawo pomocy w zakresie częściowym, obejmujące zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części, albo tylko od wydatków, albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie zastępcy prawnego w osobie m.in. adwokata (art. 245 § 3 w/z z art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a.).
Jak wynika z powyższego, zarówno w przypadku całkowitego jak i częściowego prawa pomocy wykazanie warunkujących go przesłanek obciąża osobę wnioskującą. Znajduje to potwierdzenie m.in. w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 lipca 2009 r. I FZ 171/09, stosownie do którego to na stronie spoczywa ciężar udowodnienia, że jest w sytuacji uprawniającej do skorzystania z prawa pomocy. Strona powinna zatem podejmować takie czynności, które przekonałyby sąd, co do zasadności przyznania prawa pomocy. Rozstrzygnięcie w tej kwestii zależy bowiem od tego, co zostanie przez stronę wykazane.