Referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Referendarz sądowy Paweł Zaborniak po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2012 r., na posiedzeniu niejawnym wniosku W. C., o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych, w sprawie ze skargi wyżej wymienionego, na postanowienie Starosty [...], z dnia [...] lutego 2012 r. nr [...], wydane w przedmiocie uznania za zasadne stanowiska wierzyciela w sprawie wystawienia tytułu wykonawczego za zaległe składki członkowskie, - postanawia - odmówić przyznania prawa pomocy.
W. C. zwrócił się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie (dalej WSA) o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Wymieniony wyżej złożył swój wniosek do sprawy o sygn. akt II SA/Rz 296/12, dotyczącej skargi na postanowienie Starosty [...].
Sprawa o sygn. II SA/Rz 296/12 nie została zakończona przed WSA w Rzeszowie. Skarżący jest obowiązany do uiszczenia wpisu sądowego z tytułu wniesienia skargi w wysokości 100 zł. Pozostałe koszty sądowe niniejszej sprawy mogą wiązać się z koniecznością uiszczenia opłat kancelaryjnych czy wpisów sądowych należnych z tytułu wnoszonych środków zaskarżenia.
We wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżący przedstawił następujące okoliczności: w skład gospodarstwa domowego wchodzą trzy osoby. Strona ma na utrzymaniu dorosłego syna. Syn skarżącego studiuje w K., co generuje znaczne koszty utrzymania, tj. 1000 zł na miesiąc. Rodzina mieszka w domu o pow. 130 m². W. C. posiada nieruchomość rolną o pow. 1 ha. Dochód rodziny podano w łącznej wysokości 3170 zł netto. Na ten dochód składa się wynagrodzenie W. C. oraz jego małżonki. Do kosztów bieżącego i koniecznego utrzymania rodziny w okresie miesięcznym zaliczono: utrzymanie samochodu - 300 zł, zakup opału - 250 zł, jedzenie - 300 zł, ubrania i środki czystości - 130 zł, leki - 100 zł. Opłaty stałe w postaci gazu, prądu, wody, wywóz śmieci pochłaniają kwotę 570 zł.
Stwierdzono, co następuje:
wniosek skarżącego nie zasługuje na uwzględnienie. Skarżący nie udowodnił bowiem, że nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych w postaci opłat i wydatków sądowych. Według treści art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 152, poz. 1270 ze zm., zwana dalej P.p.s.a.), przyznanie prawa w zakresie częściowym jest możliwe, jeżeli strona wykaże, że ich poniesienie spowoduje uszczerbek w utrzymaniu koniecznym rodziny. Utrzymania konieczne zostanie zachowane, jeżeli skarżący po pokryciu kosztów sądowych będzie w stanie podołać wydatkom niezbędnym dla swej egzystencji oraz pozostałych członków gospodarstwa domowego. Ustalając poziom utrzymania koniecznego nie bierze się pod uwagę wydatków o charakterze zbędnym. Wydatkiem o charakterze zbędnym będzie w szczególności opłata za telefon komórkowy oraz koszty utrzymania pojazdu samochodowego. Tego rodzaju wydatki nie mają wpływu dla utrzymania koniecznego rodziny skoro związane z nimi potrzeby można zaspokoić alternatywnymi sposobami, bazującymi na środkach komunikacji publicznej.
Analiza stanu majątkowego rodziny W. C. prowadzi do wniosku, że osoby te nie należą do kategorii ubogich. W. C. wraz z żoną zamieszkuje w domu o pow. 130 m², opłaca związane ze swym utrzymaniem koszty stałe w postaci wydatków za gaz, wodę, elektryczność. Wnioskodawca, jak również żaden z członków gospodarstwa domowego nie jest dłużnikiem; nie korzysta też z pomocy społecznej oraz innych form zabezpieczenia społecznego. Członkowie gospodarstwa domowego pracują i otrzymują stałe wynagrodzenie. Rodzina posiada samochód. Od utrzymania tego przedmiotu nie zależy minimum egzystencji osoby fizycznej. Związanych z nimi wydatków nie można zakwalifikować, jako koniecznych dla rodziny a tym samym podlegających ochronie realizowanej poprzez instytucje prawa pomocy. Podane przez stronę wydatki utrzymania pojazdu mogą w całości zrekompensować pełne koszty postępowania sądowego. Ponadto, w skład majątku W. C. wchodzi nieruchomość. Ten składnik rzeczowy może zostać wykorzystany do polepszenia sytuacji majątkowej skarżącego, zarówno przez sprzedaż lub gospodarcze wykorzystanie (np. na prowadzenie działalności rolniczej).
Należy przyznać, że wydatki rodziny są znaczne o czym decydują koszty nauki syna P. Jednakże koszty sądowe niniejszej sprawy nie są na tyle wysokie aby przekraczały zdolność wnioskodawcy do ich poniesienia. Tym kosztem jest m.in. opłacany jednorazowo wpis sądowy w wysokości 100 zł. Dopiero w sytuacji oddalenia skargi przez Sąd wnioskodawca powinien się liczyć z kolejnymi wydatkami, które to nie przekroczą w sumie kwoty 150 zł (opłata kancelaryjna i wpis od skargi kasacyjnej). Koszty sądowe są więc rozłożone w czasie, a to umożliwia, przy rozsądnym planowaniu, wygospodarowanie środków na ich poniesienie.
Ponoszenie kosztów zbędnych dla utrzymania osoby fizycznej oraz posiadanie nieruchomości, powoduje, że wnioskujący o prawo pomocy jest zdolny do zapłaty stosunkowo niewielkich kosztów sądowych niniejszej sprawy. Z tych względów orzeczono jak w sentencji niniejszego postanowienia w oparciu o art. 246 § 1 pkt 2 i art. 258 § 2 pkt 7 P.p.s.a.