Referendarza sądowego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Referendarz sądowy Paweł Zaborniak po rozpoznaniu w dniu 25.06.2010 r., na posiedzeniu niejawnym wniosku J.B. o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych oraz o ustanowienie adwokata, w sprawie ze skargi wyżej wymienionego na decyzję, Samorządowego Kolegium Odwoławczego, z [...].03.2010 r., nr [...], wydaną w przedmiocie cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami silnikowymi i jednoczesnym zobowiązaniu do zwrotu prawa jazdy kategorii A i B, - postanawia - odmówić przyznania prawa pomocy.
Sygn. II SA/Rz 466/10
Uzasadnienie
Skarżący J. B. zwrócił się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie (dalej WSA) o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym, polegającym na zwolnieniu od kosztów sądowych w całości oraz na ustanowieniu adwokata. Jego wniosek złożony w przewidzianej przez prawo formie, dotyczy sprawy o sygn. II SA/Rz 466/10. Sprawa o podanej powyżej sygnaturze nie została zakończona przed WSA. Na aktualnym etapie, strona zobowiązana jest do pokrycia wpisu sądowego w wysokości 200 zł, należnego z tytułu złożenia skargi sądowoadministracyjnej na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w sprawie cofnięcia uprawnień do kierowania pojazdami silnikowymi.
W oparciu o treść wniosku PPF oraz złożone w toku postępowania oświadczenia ustalono następujący stan faktyczny: J. B. posiada mieszkanie, działkę pracowniczą oraz samochód marki Volkswagen rok produkcji 1997 r. Jego dochód stanowi renta inwalidzka w wysokości 855 zł netto. Wydatki strony stanowi m.in. czynsz za mieszkanie 421 zł, czynsz za garaż 33 zł, badania techniczne oraz ubezpieczenie pojazdu 550 w skali roku.
Stwierdzono co, następuje :
Wniosek skarżącego o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym nie zasługuje na uwzględnienie.
Na prawo pomocy składa się zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Według treści art. 245 § 1 ustawy z 30.08.2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.; zwana dalej P.p.s.a.), prawo pomocy może zostać przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Przesłanki przyznania prawa pomocy osobie fizycznej określa natomiast art. 246 wyżej powołanej ustawy. Na mocy art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym - gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Należy podkreślić, że prawo pomocy jest instytucją szczególną, mogąca znaleźć zastosowanie jedynie w sytuacjach wyjątkowych. Zwolnienie od kosztów sądowych czy przyznanie fachowego pełnomocnika skutkuje pozbawieniem budżetu państwa należnych dochodów. Wyjątkowość tej instytucji podkreślają bardzo rygorystyczne wymogi przyznania prawa pomocy. Dotyczy to zwłaszcza prawa pomocy w zakresie całkowitym.
Oświadczenie skarżącego opisujące Jego stan majątkowy oraz osobisty nie budzi wątpliwości. Pozwala to rozstrzygnąć wniosek o prawo pomocy bez konieczności prowadzenia postępowania wyjaśniającego na podstawie art. 255 p.p.s.a.
Strona skarżąca nie wykazała w wymaganym przez prawo stopniu przesłanki przyznania prawa pomocy. Nie naruszy chronionej przez ustawę zdolności wnioskodawcy do zakupu dóbr i usług podstawowych dla egzystencji osoby fizycznej, pokrycie istniejących i przyszłych kosztów postępowania (m.in. wydatków i opłat sądowych). Skarżący może zgromadzić kwoty potrzebne do kontynuowania postępowania dzięki ograniczeniu korzystania z pojazdu samochodowego. Podane przez stronę roczne utrzymanie samochodu jak również czynszu za najem garażu odpowiada wysokości kosztów sądowych oraz wynagrodzenia adwokackiego. Korzystanie z wymienionych rodzajów dóbr nie jest niezbędne dla zachowania poziomu charakteryzowanego jako utrzymanie konieczne osoby fizycznej i jej rodziny. Wobec tego związane z tym wydatki nie podlegają ustawowej ochronie (por. W. Maciejko, M. Rojewski, P. Zaborniak, Zarys metodyki pracy referendarza sądowego, Warszawa 2009 r., s. 222). Powyższy pogląd prezentowany jest także w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. m.in. postanowienie NSA z 20.06.2006 r., sygn. akt I OZ 805/06).
Należy wyjaśnić wnoszącemu o prawo pomocy, że tylko potrzeba zachowania stanu utrzymania koniecznego rodziny uzasadnia zastosowanie tak szczególnego środka pomocy publicznej, jakim jest prawo pomocy. Wydatki na potrzeby zbędne dla tego stanu nie mogą być w jakimkolwiek stopniu preferowane przez rozpoznającego wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Innymi słowy, finansowe współuczestniczenie w sprawie sądowej musi odbywać się kosztem wydatków niemających wpływu na stan egzystencji osoby fizycznej.
Z wyżej powołanych względów odmówiono przyznania prawa pomocy, poprzez zastosowanie art. 246 § 1 pkt 1 i 2 oraz art. 258 § 2 pkt 7 p.p.s.a.