Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Rzeszowie Agata Kosowska-Dudzik po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2016 roku w Rzeszowie na posiedzeniu niejawnym wniosku G. R. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego w sprawie ze skargi G. R. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] w przedmiocie zobowiązania do udostępnienia nieruchomości - postanawia - odmówić przyznania wnioskodawcy prawa pomocy.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie na decyzję Wojewody [...] w przedmiocie zobowiązania do udostępnienia nieruchomości G. R. zawarł wniosek o ustanowienie pełnomocnika oraz zwolnienie od kosztów sądowych. W dołączonym do skargi wniosku o przyznanie prawa pomocy złożonym na urzędowym formularzu (PPF) skarżący sprecyzował, że domaga się zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego. Wskazał, że nie posiada wykształcenia prawniczego, dlatego pomoc profesjonalisty jest mu potrzebna. Wspólne gospodarstwo domowe prowadzi z matką. Ich dochody to otrzymywane przez niego wynagrodzenie za pracę w wysokości 1450 zł oraz pobierana przez matkę renta rodzinna w wysokości 1450 zł. Jako majątek wskazał: dom o powierzchni 100 m.kw., nieruchomość rolną o pow. 1,72 ha oraz dwie działki, w tym jedna o pow. 24 ar, a druga o pow. 10 ar.
Z uwagi na fakt, że skarżący złożył powyższy wniosek na poprzednio obowiązującym formularzu, wezwano go do jego przedłożenia na formularzu mającym aktualnie zastosowanie, przesyłając jednocześnie jeden jego egzemplarz. Dodatkowo, celem uzyskania większej ilości potrzebnych do rozpoznania wniosku danych, wezwano stronę do podania średnich miesięcznych wydatków na wyżywienie własne i matki, na utrzymanie domu, z tytułu korzystania z telefonu i Internetu, wskazania posiadanych pojazdów mechanicznych i związanych z nimi kosztów oraz sposobu wykorzystania posiadanej nieruchomości rolnej i innych nieruchomości, jak też do nadesłania wyciągów z rachunków bankowych swoich i matki.
W odpowiedzi G. R. przesłał wniosek o przyznanie prawa pomocy na obecnie obowiązującym formularzu, jak również nadesłał wyciąg ze swojego rachunku bankowego. Ponadto wskazał, że w chwili obecnej nie pracuje, a pozostaje na zwolnieniu lekarskim. Za maj 2016 r. otrzymał wynagrodzenie w kwocie 529,42 zł, lecz nie wie jaka będzie wysokość świadczenia w czerwcu tego roku.
Rozpoznając wniosek zważono, co następuje:
Żądanie G. R. nie podlega uwzględnieniu z uwagi na brak podjęcia przez wymienionego należytej z Sądem współpracy w celu rzetelnego wyjaśnienia jego faktycznej sytuacji finansowej. Wnioskodawca, jak już wyżej podano, wezwany został do podania szeregu informacji istotnych z punktu widzenia przesłanek przyznania prawa pomocy. Na powyższe udzielił jednak tylko cząstkowej odpowiedzi, a mianowicie nadesłał wyciąg z własnego rachunku bankowego. Z wyciągu tego wynika, że na konto skarżącego wpływa także renta jego matki. Poza tym, można z niego wyczytać, że opłata za prąd wyniosła 81,46 zł, natomiast opłata za gaz to 74,52 zł (uiszczone 8 i 9 kwietnia 2016 r.).
Prawo pomocy stanowi wyjątek od obowiązującej w postępowaniu sądowoadministracyjnym zasady, że to strony tego postępowania ponoszą związane z nim koszty. Reguła ta wynika z brzmienia art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718), zwanej dalej "P.p.s.a." i oznacza, że to rolą strony postępowania jest w pierwszej kolejności poczynienie oszczędności na poczet jego kosztów. Dopiero wówczas, gdy nie jest możliwe zgromadzenie dostatecznej ilości środków pieniężnych w powyższym celu, możliwe jest dofinansowanie strony ze środków publicznych. Z brzmienia art. 246 § 1 pkt 1 i pkt 2 P.p.s.a., ustanawiających przesłanki przyznania prawa pomocy wynika wprost, że podmiot ubiegający się o przedmiotowe wsparcie winien wykazać, że jego sytuacja rodzinna, majątkowa i dochodowa kwalifikuje go do uzyskania powyższego. I tak, zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a., prawo pomocy w całkowitym zakresie (tj. obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie zawodowego pełnomocnika) przeznaczone jest dla osób, które wykażą, że nie są w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Natomiast wedle art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a., częściowe prawo pomocy tj. obejmujące zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienie radcy prawnego adresowane jest do osób, które wykażą, że nie są w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.