Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SNSA Jerzy Solarski Sędziowie WSA Krystyna Józefczyk WSA Paweł Zaborniak /spr./ Protokolant specjalista Anna Mazurek - Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2018 r. sprawy ze skargi M. I. na uchwałę Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] stycznia 2018 r. nr [...] w przedmiocie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy [...] w przedmiocie przyłączenia do gminy Miasto [...] z gminy [...] sołectw M. i P. oraz sposobu i przeprowadzania -postanawia- odrzucić skargę.
M.I. - Sołtys Wsi [...] wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie skargę na uchwałę Rady Miejskiej w [...] z dnia [...] stycznia 2018 r. nr [...] w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy [...] w przedmiocie przyłączenia do gminy Miasto [...] z gminy [...] sołectwa [...] i [...].
W odpowiedzi na skargę Burmistrz Gminy [...] wniósł o jej odrzucenie, ewentualnie oddalenie oraz zasądzenie kosztów postępowania. Zdaniem organu skarżący nie posiadał legitymacji skargowej do zaskarżenia przedmiotowej uchwały.
W wykonaniu zarządzenia Sędziego z dnia 13 sierpnia 2018 r., wezwano M.I. do jednoznacznego wyjaśnienia czy swoją skargę wnosi wyłącznie jako mieszkaniec gminy [...], czy też jako Sołtys Wsi [...]. Wezwanie zawierało pouczenie o konieczności jego wykonania w terminie 3 dni od dnia doręczenia, pod rygorem uznania, że skarżący działa w sprawie jako Sołtys Wsi [...].
Wezwanie doręczono skarżącemu w dniu 21 sierpnia 2018 r. W wyznaczonym terminie skarżący nie wykonał wezwania Sądu.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie zważył, co następuje:
Skarga podlega odrzuceniu z powodu braku zdolności sądowej po stronie sołtysa.
Wskazać należy, że warunkiem skutecznego wniesienia skargi jest posiadanie zdolności sądowej. Stosownie do art. 25 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 1302 z późn. zm. - dalej: "P.p.s.a.") zdolność sądową, przez którą należy rozumieć zdolność do występowania przed sądem administracyjnym jako strona, posiadają: osoby fizyczne, osoby prawne jak również państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, organizacje społeczne nieposiadające osobowości prawnej, inne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, jeżeli przepisy prawa dopuszczają możliwość nałożenia na te jednostki obowiązków lub przyznania uprawnień lub skierowania do nich nakazów i zakazów, a także stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa, organizacje społeczne, choćby nie posiadały osobowości prawnej, w zakresie ich statutowej działalności w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób.
Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 994 - dalej: u.s.g.) gmina może tworzyć jednostki pomocnicze m.in. sołectwa. Zgodnie z treścią art. 36 ust. 1 u.s.g. organem uchwałodawczym w sołectwie jest zebranie wiejskie, a wykonawczym - sołtys. Działalność sołtysa wspomaga rada sołecka, a podstawą jego działania są uchwały organu uchwałodawczego - zebrania wiejskiego. Sołtys jest więc organem właściwym do reprezentowania sołectwa.
Jednostki pomocnicze nie posiadają jednak osobowości prawnej. Osobowość taką posiada tylko gmina (art. 2 pkt 2 u.s.g.).
W postanowieniu z dnia 30 listopada 2013 r., sygn. akt II OZ 1107/12, NSA wskazał, że jednostka pomocnicza stanowi jedynie część większej struktury, jaką jest gmina i nie korzysta z analogicznej ochrony sądowej, jak jednostka samorządu terytorialnego. Ustawodawca nie przyznał jednostkom pomocniczym kompetencji publicznoprawnych, a kompetencje te określa jednostce pomocniczej wyłącznie gmina w statucie. Jednostka pomocnicza nie posiada osobowości prawnej oraz umocowania do samodzielnego występowania w obrocie prawnym. Jednostka pomocnicza jest więc wyłącznie elementem składowym gminy, jej "częścią pomocniczą", nie ma poza tymi ramami samodzielnego bytu prawnego. Nie może być zatem samodzielnym podmiotem praw i obowiązków w sferze materialnego prawa administracyjnego (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 kwietnia 2003 r. sygn. akt IV SA 2841/03 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 października 2000 r. sygn. akt II SA/Łd 1097/00, ONSA z 2001 r., nr 4, poz. 187).
Mając na uwadze powyższe, wezwano skarżącego do wyjaśnienia, czy swoją skargę wnosi wyłącznie jako mieszkaniec gminy [...], czy też jako Sołtys Wsi [...]. Wezwanie doręczono skarżącemu w dniu 21 sierpnia 2018 r., a zatem ostatnim dniem wyznaczonego 3-dniowego terminu na jego wykonanie był dzień 24 sierpnia 2018 r. W wyznaczonym terminie skarżący nie wykonał wezwania Sądu, zatem przyjąć należało, że działa w sprawie jako Sołtys Wsi [...].
Z tych też względów Sąd uznając, że Sołtys Wsi [...] nie posiada zdolności sądowej w postępowaniu sądowoadministracyjnym, zobligowany był do odrzucenia wniesionej przez niego skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 5 P.p.s.a.