Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Piotr Godlewski po rozpoznaniu w dniu 23 lipca 2010 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku A. K. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi A. i B. K. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] maja 2010 r. Nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia pozwolenia na budowę postanawia odmówić przyznania wnioskodawczyni prawa pomocy obejmującego zwolnienie od kosztów sądowych.
A. i B. K. w skierowanej wspólnie do Wojewódzkiego Sądu Administarcyjnego w Rzeszowie skardze na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] maja 2010 r. Nr [...] zawarli wniosek o przyznanie im zwolnienia od kosztów sądowych w całości, których nie są w stanie ponieść bez uszczerbku dla swojego koniecznego utrzymania; wniosek ten podtrzymali w odrębnych, załączonych do skargi urzędowych formularzach PPF.
Z uzasadnienia wniosku A. K. wynika, że liczy 71 lat i utrzymuje się wyłącznie z emerytury w wysokości 1486 zł. netto (1782 zł. brutto). Takie samo świadczenie w kwocie 861 zł. brutto wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym 181 zł. pobiera pozostający z nią we wspólnym gospodarstwie domowym 80-letni mąż B. Razem zamieszkują w domu o pow. 80 m². Wraz z działką rolną o pow. 539 m² stanowią wg złożonego oświadczenia jedyne wartościowe składniki ich majątku. Wnioskodawczyni jest osobą o złym stanie zdrowia, częściowo niepełnosprawną. Miesięcznie na zakup leków przeznacza ok. 300 zł.
Rozpatrując złożony wniosek stwierdzono, co następuje:
Zwolnienie od kosztów sądowych (składają się na nie opłaty sądowe: wpis i opłata kancelaryjna oraz zwrot wydatków) wchodzi w zakres częściowego prawa pomocy, którego przyznanie osobie fizycznej uzależnione jest od wykazania przez nią braku możliwości poniesienia pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny - art. 245 § 3 w/z z art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) - określanej dalej jako P.p.s.a.
Jak wynika z powyższego, ciężar wykazania tej przesłanki spoczywa na osobie wnioskującej, której sytuacja majątkowa i finansowa jest jedynym wyznacznikiem, na podstawie którego ocenia się jej zdolność do poniesienia tych kosztów; z tej przyczyny bezpośredniego wpływu na rozpoznanie wniosku nie mają takie czynniki, jak wiek czy stan zdrowia, chociaż pośrednio bierze się pod uwagę związane z tym zwiększone wydatki.
Ocena udzielonych przez A. K. informacji nie potwierdza zasadności jej wniosku tak w całości, jak i w części. Mimo powołania się przez nią na treść ustawowej przesłanki normującej przyznanie częściowego prawa pomocy, w żaden sposób nie wykazała ona, z jakim negatywnym wpływem dla koniecznego utrzymania jej i męża wiązałoby się opłacenie przez nich związanych ze sprawą kosztów sądowych i jakich uzasadnionych potrzeb życiowych nie mogliby przez to zaspokoić.
Analiza sytuacji materialno - bytowej skarżących nie wskazuje, aby cierpieli jakikolwiek niedostatek. Mają zabezpieczone potrzeby mieszkaniowe, a pobierane przez nich świadczenia emerytalne w łącznej wysokości 2825 zł. brutto (ok. 2400 zł. netto) miesięcznie stanowią dla nich stałe i co najważniejsze nie należące do najniższych źródła dochodu, które z uwagi na brak innych osób pozostających z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i w utrzymaniu których musieliby partycypować, mogą przeznaczyć wyłącznie na własne wydatki.
W ujęciu abstrakcyjnym, ewentualny uszczerbek w koniecznym utrzymaniu związany z poniesieniem kosztów sądowych (kosztów postępowania) dotyczy zagrożenia dla zaspokojenia wyłącznie podstawowych potrzeb życiowych, a nie wszystkich normalnie ponoszonych wydatków, które powinny zostać zaniechane lub ograniczone do niezbędnego minimum. Do takich niezbędnych wydatków należy zaliczyć przede wszystkim te przeznaczane na zakup żywności i lekarstw oraz najważniejsze opłaty związane z utrzymaniem domu lub mieszkania.