Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jacek Fronczyk (spr.) Sędzia WSA Janusz Walawski Sędzia WSA Eugeniusz Wasilewski po rozpoznaniu w dniu 17 września 2009 r. na posiedzeniu niejawnym zarządzenia Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 2 września 2009 r. o sygn. akt Tp 25/09, w przedmiocie usunięcia braków formalnych pytania prawnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2009 r. o sygn. akt II SA/Wa 1788/08 postanawia wskazać w uzasadnieniu niniejszego postanowienia, w jakim zakresie odpowiedź Trybunału Konstytucyjnego może mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy o sygn. akt II SA/Wa 1788/08, w związku z którą pytanie zostało postawione.
W dniu 9 lipca 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie o sygnaturze akt II SA/Wa 1788/08 postanowił - na podstawie art. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.) - przedstawić Trybunałowi Konstytucyjnemu następujące pytanie prawne: "czy przepis art. 31 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (t. j.: Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 ze zm.) jest zgodny z art. 2, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 i art. 51 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w takim zakresie, w jakim odmawia on zainteresowanym udostępnienia dotyczących ich dokumentów ?".
Zarządzeniem z dnia 2 września 2009 r. o sygn. akt Tp 25/09 Prezes Trybunału Konstytucyjnego, mając za podstawę § 24 ust. 2 uchwały Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Trybunału Konstytucyjnego z dnia 3 października 2006 r. w sprawie Regulaminu Trybunału Konstytucyjnego (M. P. Nr 72, poz. 720) w związku z art. 32 ust. 3 ww. ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, zwrócił się o usunięcie, w terminie 14 dni, pod rygorem zwrotu pytania prawnego, braków formalnych pytania prawnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2009 r. o sygn. akt II SA/Wa 1788/08, poprzez wskazanie, w jakim zakresie odpowiedź na pytanie może mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed Sądem, w związku z którą zostało postawione.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Czyniąc zadość wezwaniu Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, Sąd podtrzymuje całość rozważań przedstawionych w uzasadnieniu pytania prawnego, jednocześnie zwracając uwagę na to, w jaki sposób pytanie to zostało sformułowane i umotywowane, oraz że dotyczy art. 31 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (t. j.: Dz. U. z 2007 r. Nr 63, poz. 424 ze zm.), będącego jednostką redakcyjną, wyprowadzoną z normy o identycznym brzmieniu, uznanej za niekonstytucyjną (art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o IPN) mocą wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2007 r. o sygn. akt K 2/07 (Dz. U. Nr 85, poz. 571; OTK-A 2007/5/48).
W rozpoznawanej przez Sąd sprawie kwestionowany przepis użyty został jako podstawa materialnoprawna odmowy udostępnienia dokumentów. Jednak kwestia oceny legalności wydanych w sprawie decyzji, pozostająca w kompetencji Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wobec wspomnianego wyroku Trybunału Konstytucyjnego, stwierdzającego niekonstytucyjność art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o IPN, winna nastąpić dopiero po ocenie zgodności z Konstytucją art. 31 ust. 1 pkt 2 ustawy o IPN (art. 190 ust. 4 Konstytucji).
Bez względu na to, jak Trybunał Konstytucyjny zakwalifikuje kwestionowany przepis, czy jako normę materialnoprawną czy procesową, obecnie dla organu administracji stanowi on podstawę do stosowania, czego przykładem jest przedmiotowa sprawa. Dlatego też odpowiedź TK będzie miała istotny wpływ na jej rozstrzygnięcie. Pozostawienie tej normy w obowiązującym porządku prawnym, kiedy przepis o identycznym brzmieniu został z niego wyeliminowany, budzi poważne wątpliwości z punktu widzenia wskazanych w pytaniu wzorców konstytucyjnych, wszak chodzi o jego stosowanie w jednostkowej sprawie, co ma doniosłe znaczenie nie tylko dla strony skarżącej, ale i przede wszystkim dla Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej.
Wprawdzie zasada bezpośredniego stosowania Konstytucji uprawnia Sąd do odmowy stosowania kwestionowanego przepisu i wyprowadzenia z tego odpowiednich skutków procesowych na gruncie rozstrzyganej sprawy, jednakże tylko do Trybunału Konstytucyjnego należy wyeliminowanie niekonstytucyjnej normy z porządku prawnego.
Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając w trybie art. 32 ust. 3 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), postanowił, jak w sentencji.