Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Wydziale II sprzeciwu radcy prawnego A. Ż. od postanowienia starszego referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu z dnia 24 marca 2020 r., sygn. akt II SA/Wr 101/19 odmawiającego przyznania kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu w sprawie ze skargi H. K. na decyzję Wojewody D. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na czasowe zajęcie nieruchomości postanawia: zmienić zaskarżone postanowienie i przyznać radcy prawnemu A. Ż. z kasy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu wynagrodzenie w kwocie 221,40 zł (słownie: dwieście dwadzieścia jeden 40/100), w tym podatek od towarów i usług w kwocie 41,40 zł (słownie: czterdzieści jeden 40/100), tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu przed sądem administracyjnym w drugiej instancji tytułem sporządzenia opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej.
Postanowieniem z dnia 24 III 2020 r. starszego referendarza sądowego w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym we Wrocławiu odmówiono radcy prawnemu A. Ż. przyznania kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu polegającej na sporządzeniu opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej.
W motywach postanowienia wyjaśniono, że na pełnomocnika procesowego z urzędu dla skarżącej H. K. został wyznaczony radca prawny K. K., który zastępował skarżącą przed tutejszym Sądem, następnie sporządził opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. Koszty pomocy prawnej w tym zakresie zostały mu zasądzone postanowieniami z dnia 27 VIII 2019 r. (pkt II. wyroku Sądu) i z dnia 21 X 2019 r. Okręgowa Izba Radców Prawnych uwzględniła wniosek skarżącej o zmianę pełnomocnika i wyznaczyła jako kolejnego pełnomocnika z urzędu radcę prawnego A. Ż., która po zapoznaniu się z aktami w dniu 12 XII 2019 r. również sporządziła opinię o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. Jednocześnie wniosła o zasądzenie od Skarbu Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu według norm przepisanych. Tymczasem w postępowaniu sądowym, w ramach prawa pomocy, stronie przysługuje tylko jeden pełnomocnik z urzędu. Strona ma możliwość wnosić o jego zmianę w sytuacji, gdy pełnomocnik nie wypełnia nałożonych na niego obowiązków w związku z wyznaczeniem go do udzielenia pomocy prawnej. Zmiana taka pozostaje jednak już poza gestią Sądu - dokonuje jej, w przypadku radcy prawnego, właściwa Okręgowa Izba Radców Prawnych. Niezależnie jednak od tego, ile razy w sprawie osoba pełnomocnika z urzędu byłaby zmieniona, zawsze strona, której przyznano prawo pomocy, może mieć ustanowionego tylko jednego pełnomocnika. Tylko też jednemu pełnomocnikowi można przyznać za tę samą czynność tylko jedno wynagrodzenie od Skarbu Państwa. Nieusprawiedliwione jest w okolicznościach niniejszej sprawy przyznawanie ze środków publicznych wynagrodzenia kolejnym pełnomocnikom ustanowionym z urzędu, którzy podejmowali w sprawie te same działania - sporządzili opinie o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej. W istocie oznaczałoby to bowiem nieuzasadnione i nadmierne obciążenie Skarbu Państwa (zob. postanowienia: WSA w Warszawie z 9 III 2009 r., sygn. akt VII 251/08; NSA z 13 XII 2007 r., II OZ 1287/07, z 14 V 2009 r., sygn. akt II OZ 404/09, i z 3 XII 2014 r., II FZ 1873/14 - publ. CBOSA).
W sprzeciwie od powyższego orzeczenia zarzucono naruszenie art. 250 § 1 ustawy z 30 VIII 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r. poz. 2325, ze zm.) - dalej "ppsa" oraz art. 24, art. 30 i art. 65 ust. 1 i 2 Konstytucji RP. W ocenie wnoszącej sprzeciw art. 250 § 1 ppsa nie daje podstaw do odmowy przyznania wynagrodzenia drugiemu pełnomocnikowi, skoro dokonał on czynności w sprawie, za które zgodnie z przepisami należy się wynagrodzenie. Zaznaczono, że wyznaczenie drugiego pełnomocnika zostało dokonane w związku z pismem Sądu z 28 X 2019 r., przesyłającym wniosek skarżącej o zmianę pełnomocnika do Okręgowej Izby Radców Prawnych. Do drugiego pełnomocnika były też kierowane orzeczenia sądowe wydawane na skutek kolejnych wniosków skarżącej. Wnosząca sprzeciw podniosła, że interpretacja przyjęta w zaskarżonym postanowieniu narusza konstytucyjnie gwarantowane prawo każdego obywatela do wynagrodzenia za wykonaną pracę będące istotnym elementem praw i wolności obywatelskich, których źródłem jest godność człowieka. W konsekwencji wniesiono o zmianę zaskarżonego postanowienia i przyznanie kosztów pomocy prawnej udzielonej z urzędu.