Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Wydziału II: Barbara Romanczuk, po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi J. S. na bezczynność Burmistrza W. w przedmiocie zagospodarowania wód opadowych p o s t a n a w i a odmówić przyznania skarżącej prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego.
J. S. wniosła o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego podając, iż pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z matką (k. 30).
W uzasadnieniu wniosku skarżąca wskazała, iż jej rodzina uzyskuje dochody z tytułu jej emerytury w kwocie 1.128,69 zł oraz emerytury matki w kwocie 1.010,92 zł.
W skład majątku wnioskodawczyni wchodzi dom oraz nieruchomości rolne o powierzchni około [...] ha, a także oszczędności w kwocie 50.000 zł znajdujące się na lokatach terminowych. W uzasadnieniu swego wniosku skarżąca podniosła, iż jest osobą niepełnosprawną o stałym kalectwie, a wydatki jej rodziny na bieżące utrzymanie, w tym utrzymanie domu, jedzenie i leki nie mogą przekraczać uzyskiwanych dochodów. Jeśli zatem wydaje więcej na lekarstwa, musi zaoszczędzić na żywności. Podkreśliła także, że stałe opłaty reguluje w terminie (k. 30-31).
Stosownie do regulacji art. 245 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Natomiast zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 tejże ustawy przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym osobie fizycznej, następuje gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Na wnioskodawcy spoczywa, zatem ciężar dowodu, a w szczególności obowiązek wykazania braku możliwości poniesienia jakichkolwiek kosztów postępowania, w tym kosztów ustanowienia adwokata. W tym stanie rzeczy rozstrzygniecie sądu w tej kwestii będzie zależało od tego, co zostanie udowodnione przez stronę (vide: J. Tarno, Prawo o postępowania przed sądami administracyjnymi - Komentarz, Wyd. LexisNexis, Warszawa 2006, s. 504; B. Dauter i inni, Prawo o postępowaniu przed sądamiadministracyjnymi - Komentarz, Wyd. Zakamycze, Kraków 2005, s. 592).
Warunkiem przyznania przedmiotowego uprawnienia stronie, jest wykazanie przez nią, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, a w związku z tym uzasadniona jest pomoc Państwa. Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny.
W rozpatrywanej sprawie sytuacja materialna J. S. uzasadnia tezę, iż mimo wnioskowanego całkowitego zwolnienia do kosztów sądowych i ustanowienia radcy prawnego, jest ona w stanie ponieść koszty sądowe oraz koszty ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika.
W złożonym oświadczeniu skarżąca J. S. wykazała, iż pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z matką. Źródło miesięcznego utrzymania stanowi dochód w łącznej kwocie 2.139,88 zł, uzyskiwany z tytułu otrzymywanych emerytur (k. 31). W skład majątku wnioskodawczyni wchodzi dom, nieruchomości rolne o powierzchni [...] ha, a także oszczędności w kwocie 50.000 zł, znajdujące się na lokatach terminowych. Skarżąca nie przedstawiła wydatków swojej rodziny, ale podniosła, iż w całości wyczerpują one uzyskiwane dochody. Skarżąca jest osobą niepełnosprawną, zaś matka inwalidką I grupy.