Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie Przewodniczący Sędzia WSA Dorota Chobian po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2019 r., na posiedzeniu niejawnym, sprawy ze skargi R. T. i T. T. wspólników [...] S.C. w K. na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w przedmiocie wydania zaświadczenia postanawia odrzucić skargę.
R. T. i T. T. - wspólnicy [...] S.C. w K. wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach skargę (którą sprecyzowali co do podmiotu ją noszącego pismem z 29 marca 2019 r. - k. 21) na bezczynność Prezesa Sądu Rejonowego w B. w przedmiocie wydania zaświadczeń stwierdzających, że działki nr [...] położone w gminie O., obręb B. oraz działka nr [...] położona w gminie O., obręb P. nie posiadają księgi wieczystej lub że nie jest dla nich prowadzony zbiór dokumentów. Wspólnicy skarżącej Spółki domagali się zobowiązania Prezesa Sądu Rejonowego w B. do wydania im zaświadczeń i dokonania kontroli przewlekłości postępowania administracyjnego objętego skargą.
W uzasadnieniu wskazali, że w odpowiedzi na złożone przez R. T., działającego jako pełnomocnik [...] S.A., wnioski Sąd Rejonowy IV Wydział Ksiąg Wieczystych w B. poinformował, że odmawia wydania zaświadczeń z uwagi na brak podstawy prawnej. Ze stanowiskiem tym zgodził się Prezes Sądu Okręgowego w K., który rozpatrywał ponaglenie na bezczynność Prezesa SR w B.
Skarżący wskazali, że zaświadczenia są im niezbędne do uzyskania prawa do dysponowania wymienionymi wyżej nieruchomością na cele budowlane na podstawie art. 124 w związku z art. 124a ustawy o gospodarce nieruchomościami dla realizacji przez [...] S.A. z siedzibą w L. inwestycji celu publicznego, a kompetencja do ich wydania została zawarta w art. 116 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w którym wskazano, że w razie braku księgi wieczystej założonej dla nieruchomości objętej wnioskiem, należy dołączyć do wniosku zaświadczenie właściwego sądu stwierdzające, że nieruchomość nie ma założonej księgi wieczystej lub że nie jest dla niej prowadzony zbiór dokumentów. Nie jest zatem trafne twierdzenie Prezesa Sadu Rejonowego o braku podstaw prawnych do wydania wnioskowanego zaświadczenia na podstawie art. 217 § 2 pkt 2 kpa, skoro w art. 116 u.g.n. jako organ właściwy do wydania takiego zaświadczenia wskazano właściwy sąd, którym dla powyższych nieruchomości jest Sąd Rejonowy w B.
Strona skarżąca także podkreśliła, że żądane zaświadczenia nie zostały wydane, jak również Sąd Rejonowy IV Wydział Ksiąg Wieczystych w B. nie wydał postanowienia o odmowie wydania zaświadczeń zgodnie z art. 219 kpa, co stanowi oczywiste przekroczenie terminu określonego w art. 217 § 3 kpa.
W odpowiedzi na skargę Prezes Sądu Rejonowego w B. podniósł, że Sąd nie prowadzi rejestru gruntów i budynków lecz urzędowy rejestr praw związanych z nieruchomością dla której jest prowadzona księga wieczysta. Sąd nie prowadzi urzędowego rejestru nieruchomości dla których nie założono księgi wieczystej. Sąd może więc jedynie wydać dokumenty "pozytywne" co do okoliczności wynikających z prowadzonych przez sąd rejestrów.
Wprawdzie w przypadkach wskazanych w obowiązujących przepisach sąd może działać w formach przewidzianych dla ustrojowych organów administracyjnych i wówczas z racji wykonywanych przez siebie funkcji, będzie takim organem w znaczeniu funkcjonalnym, to nie jest organem administracji publicznej w znaczeniu ustrojowym. Sąd działa w oparciu o przepisy proceduralne zawarte w kpc, a bezpośrednie zastosowanie przepisów kpa, w tym art. 217 i następne nie może mieć miejsca. Okoliczność taka musiałaby wynikać z przepisów szczególnych.