Dnia 13 lutego 2013 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi - Wydział II w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Czesława Nowak-Kolczyńska po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2013 roku na posiedzeniu niejawnym wniosku Ogólnopolskiego Stowarzyszenia A w C. o przyznanie prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi Ogólnopolskiego Stowarzyszenia A w C. na bezczynność Wojewody [...] w przedmiocie uznania za stronę postępowania postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy. a.bł.
Ogólnopolskie Stowarzyszenie A w C. zwróciło się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi o zwolnienie od kosztów sądowych, w sprawie ze skargi Stowarzyszenia na bezczynność Wojewody [...] w przedmiocie uznania za stronę postępowania w sprawie dotyczącej stwierdzenia nieodpłatnego nabycia z mocy prawa przez Gminę C. prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa.
Jak wynika ze złożonego na urzędowym formularzu oświadczenia o majątku i dochodach Stowarzyszenie nie posiada środków finansowych ani majątku, nie prowadzi działalności gospodarczej, nie pozyskuje żadnych darowizn. Podstawą egzystencji Stowarzyszenia stanowią skromne składki członkowskie.
Postanowieniem z dnia [...] referendarz sądowy odmówił przyznania Stowarzyszeniu prawa pomocy.
Pismem z dnia 31 stycznia 2013 r. Stowarzyszenie wniosło sprzeciw od w/w postanowienia, podnosząc, że w zakreślonym terminie do uiszczenia wpisu nie posiadało środków finansowych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.) w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, postanowienie referendarza sądowego, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
Wobec skutecznego złożenia sprzeciwu przez skarżące Stowarzyszenie, zgodnie z powyższym przepisem postanowienie z dnia [...] utraciło moc, a wniosek o przyznanie prawa pomocy podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym.
Zasadą postępowania sądowoadministracyjnego wyrażoną w art. 199 p.p.s.a. jest ponoszenie przez strony kosztów związanych z ich udziałem w sprawie. Zwolnienie od kosztów sądowych następuje natomiast w drodze wyjątku i odnosi się do sytuacji, w których strona nie jest w stanie ponieść kosztów postępowania w całości lub też w części.
Prawo pomocy może być przyznane w zakresie całkowitym lub częściowym (art. 245 § 1 p.p.s.a.). Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (art. 245 § 2 p.p.s.a.). Prawo pomocy w zakresie częściowym obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego (245 § 3 p.p.s.a.).
Zgodnie natomiast z art. 246 § 2 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie prawnej, a także innej jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, może nastąpić w zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie ma dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Dyspozycja tego przepisu jest oparta na konstrukcji ograniczonego uznania i wskazuje, że w stosunku do tej kategorii podmiotów ustawodawca przewidział możliwość przyznania prawa pomocy jedynie w przypadkach braku dostatecznych środków na poniesienie pełnych kosztów postępowania. Ciężar wykazania okoliczności mających uzasadniać uwzględnienie wniosku spoczywa na wnioskującym o przyznanie prawa pomocy.