Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Małgorzata Futera po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku U.G. o zwolnienie od kosztów sądowych i o ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi U.G.i R.G. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Burmistrza [...] w przedmiocie naruszenia stosunków wodnych postanawia odmówić przyznania prawa pomocy.
Sygn. II SAB/Rz 4/18
U Z A S A D N I E N I E
W rozpoznawanej sprawie skarżąca U.G. zwróciła się z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika adwokata, jako argumentację powołując treść wniosku współskarżącego R.G., a mianowicie że z treści postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej wynika, że skargę kasacyjną musi sporządzić profesjonalny pełnomocnik, podobnie jak zażalenie na to postanowienie. Skarżąca powzięła decyzję o wniesieniu środka zaskarżenia, dlatego wnioskuje o pełnomocnika. W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach podała, że prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Jej dochody to renta w kwocie 773 zł. Jako majątek oświadczyła dom z gospodarstwem rolnym o pow. 2,3 ha (współwłasność w ½ części) oraz zabudowania gospodarskie, ciągnik rolniczy i środki pieniężne na rachunkach bankowych w kwotach 20.000 zł i 40.000 zł. Miesięcznie ponosi stałe wydatki na media i opał ok. 200 zł, leczenie 100 zł, opał na zimę to wydatek 3000 zł, ubezpieczenie 250 zł rocznie i podatek 350 zł rocznie.
Rozpoznając wniosek stwierdzono, co następuje:
Instytucja prawa pomocy, uregulowana w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm., dalej "P.p.s.a.") obejmuje zwolnienie strony postępowania sądowoadministracyjnego od kosztów sądowych oraz możliwość ustanowienia zawodowego pełnomocnika, m.in. adwokata i uzależniona jest od spełnienia przez wnioskodawcę zawartych w przepisach przesłanek do jej przyznania; w przypadku wnioskowania o prawo pomocy w zakresie całkowitym - jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie - strona winna wykazać, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania i nie ma żadnych obiektywnych możliwości na zdobycie środków z przeznaczeniem na prowadzenie postępowania sądowego. Powołane we wniosku okoliczności, jak również przedstawione dokumenty (takie winny być przedłożone skoro strona skarżąca stara się wykazać brak możliwości finansowych) powinny uzasadniać ową wyjątkową sytuację, w której poniesienie jakichkolwiek kosztów, co należy podkreślić - zachwieje sytuacją materialną i bytową strony w takim stopniu, że nie będzie w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych. W takim przypadku ciężar dowodu spoczywa na stronie składającej taki wniosek.
Analiza wniosku PPF prowadzi do konkluzji, że skarżąca nie spełnia przesłanek do zastosowania prawa pomocy zarówno w pełnym zakresie, tj. w postaci zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia pełnomocnika, jak i częściowym, i to w jakiejkolwiek postaci: zwolnienia tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienia zawodowego pełnomocnika w sprawie. W sprawie zbędnym było zwracanie się o jakiekolwiek dodatkowe informacje i wyjaśnienia w sprawie sytuacji materialnej, ponieważ z treści formularza jednoznacznie wynika, że skarżąca jest w stanie ponieść ciężar ewentualnych kosztów postępowania; które na tym etapie sprawy sprowadzają się do uiszczenia wpisu od zażalenia w wysokości 100 zł oraz kosztów sporządzenia zażalenia przez zawodowego pełnomocnika. Skarżąca posiada stałe i pewne źródło dochodów, jakim jest renta, która gwarantuje zabezpieczenie podstawowych potrzeb, prowadzi gospodarstwo rolne, co umożliwiło zgromadzenie oszczędności w oświadczonej łącznie wysokości 60.000 zł. Ten stan posiadania sprawia, że skarżąca w całości jest w stanie pokryć koszty zażalenia na odrzucenie skargi kasacyjnej bez najmniejszego uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Skarżąca w ogóle nie podnosi, aby jej sytuacja ekonomiczna nie pozwalała na samodzielne i bez udziału środków pochodzących z budżetu państwa partycypowanie w kosztach związanych ze sprawą. Wniosek skarżącej w kontekście jej sytuacji materialnej, a ta stanowi grunt do stosowania przesłanek instytucji prawa pomocy, należy ocenić jako subiektywny. Wyjaśnić w tym miejscu należy bowiem, że instytucja prawa pomocy z założenia ma służyć osobom, które z uwagi na swoją sytuację materialną nie są w stanie wygospodarować środków pieniężnych na obronę swoich interesów. Pouczenie o sposobie wniesienia środka odwoławczego samo w sobie nie upoważnia do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o przyznanie prawa pomocy.
Podsumowując należy stwierdzić, że skarżąca nie spełnia koniecznej przesłanki do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie; nie tylko nie wykazała, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, a wręcz odwrotnie- wykazała, że posiada możliwości finansowe dalszego prowadzenia postępowania sądowego, jeżeli widzi tego potrzebę.
W związku z powyższym na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a., orzeczono jak w sentencji postanowienia.