Starszy referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie Małgorzata Futera po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2018 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku R.G. o zwolnienie od kosztów sądowych i o ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi U.G. i R.G. na przewlekłe prowadzenie postępowania przez Burmistrza [...] w przedmiocie naruszenia stosunków wodnych postanawia odmówić przyznania prawa pomocy.
Sygn. II SAB/Rz 4/18
U Z A S A D N I E N I E
W rozpoznawanej sprawie skarżący R.G. zwrócił się z wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w postaci zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia pełnomocnika adwokata, podając, że z treści postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej wynika, że skargę kasacyjną musi sporządzić profesjonalny pełnomocnik, podobnie jak zażalenie na to postanowienie. Skarżący powziął decyzję o wniesieniu środka zaskarżenia, dlatego wnioskuje o pełnomocnika. W oświadczeniu o stanie rodzinnym, majątku i dochodach skarżący podał, że pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z żoną, córką i jej dwojgiem sześcioletnich dzieci. Dochody skarżącego to renta w kwocie 894 zł, podwyżka 60 zł i zasiłek pielęgnacyjny 153 zł oraz emerytura żony w wysokości ok. 1400 zł - łącznie 2.500 zł miesięcznie. Jako majątek oświadczył dom jednorodzinny o pow. 120 m² i wartości 200.000 zł na działce 0,28 ha oraz współwłasność ¼ częsci gospodarstwa rolnego, samochód osobowy o wartości 7.000 zł oraz oszczędności na rachunku bankowym w kwocie 10.000 zł Oświadczył także, że wydatkuje na media średnio 300 zł w miesiącu, "podatek działkowy" 100 na rok, ubezpieczenie domu 260 zł na rok, leczenie ok. 160 zł w miesiącu, opał na zimę ok. 6000 zł rocznie.
Rozpoznając wniosek stwierdzono, co następuje:
Instytucja prawa pomocy, uregulowana w ustawie z dnia 30 sierpnia 2002r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369 ze zm., dalej "P.p.s.a.") obejmuje zwolnienie strony postępowania sądowoadministracyjnego od kosztów sądowych oraz możliwość ustanowienia zawodowego pełnomocnika, m.in. adwokata i uzależniona jest od spełnienia przez wnioskodawcę zawartych w przepisach przesłanek do jej przyznania; w przypadku wnioskowania o prawo pomocy w zakresie całkowitym - jak ma to miejsce w rozpoznawanej sprawie - strona winna wykazać, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania i nie ma żadnych obiektywnych możliwości na zdobycie środków z przeznaczeniem na prowadzenie postępowania sądowego. Powołane we wniosku okoliczności, jak również przedstawione dokumenty (takie winny być przedłożone skoro strona skarżąca stara się wykazać brak możliwości finansowych) powinny uzasadniać ową wyjątkową sytuację, w której poniesienie jakichkolwiek kosztów, co należy dobitnie podkreślić - zachwieje sytuacją materialną i bytową strony w takim stopniu, że nie będzie w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych. W takim przypadku ciężar dowodu spoczywa na stronie składającej taki wniosek.
Analiza wniosku PPF prowadzi do konkluzji, że skarżący nie spełnia przesłanek do zastosowania prawa pomocy zarówno w pełnym zakresie, tj. w postaci zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia pełnomocnika, jak i częściowym, i to w jakiejkolwiek postaci: zwolnienia tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub tylko ustanowienia zawodowego pełnomocnika w sprawie. W sprawie zbędnym było zwracanie się o jakiekolwiek dodatkowe informacje i wyjaśnienia w sprawie sytuacji materialnej skarżącego, ponieważ z treści formularza jednoznacznie wynika, że jest on w stanie ponieść ciężar ewentualnych kosztów postępowania; które na tym etapie sprawy sprowadzają się do uiszczenia wpisu od zażalenia w wysokości 100 zł, który został uiszczony oraz kosztów sporządzenia zażalenia przez zawodowego pełnomocnika. Skarżący i jego żona posiadają stałe i pewne źródło dochodów, jakim są świadczenia z zabezpieczenia społecznego, które gwarantują zabezpieczenie podstawowych potrzeb, a nawet umożliwiły zgromadzenie oszczędności w oświadczonej wysokości 10.000 zł, posiadają majątek nieruchomy. Ten stan posiadania sprawia, że skarżący w całości jest w stanie pokryć koszty zażalenia na odrzucenie skargi kasacyjnej (wynagrodzenie pełnomocnika z wyboru), bez najmniejszego uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Skarżący w ogóle nie podnosi, aby jego sytuacja ekonomiczna nie pozwalała mu na samodzielne i bez udziału środków pochodzących z budżetu państwa partycypowanie w kosztach związanych ze sprawą. Wniosek skarżącego w kontekście jego sytuacji materialnej, a ta stanowi grunt do stosowania przesłanek instytucji prawa pomocy, należy ocenić jako subiektywny. Wyjaśnić w tym miejscu należy bowiem, że instytucja prawa pomocy z założenia ma służyć osobom, które z uwagi na swoją sytuację materialną nie są w stanie wygospodarować środków pieniężnych na obronę swoich interesów. Pouczenie o sposobie wniesienia środka odwoławczego samo w sobie nie upoważnia do pozytywnego rozpatrzenia wniosku o przyznanie prawa pomocy.
Podsumowując należy stwierdzić, że skarżący nie spełnia koniecznej przesłanki do przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie; nie tylko nie wykazał, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, a wręcz odwrotnie- wykazał, że posiada możliwości finansowe dalszego prowadzenia postępowania sądowego, jeżeli widzi tego potrzebę.
W związku z powyższym na podstawie art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a., orzeczono jak w sentencji postanowienia.