Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Szczecinie Bożena Gonzalez Perea po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku D. P. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata w sprawie z Jego skargi na bezczynność Dyrektora Zespołu Szkół w S. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej p o s t a n a w i a I. zwolnić skarżącego od kosztów sądowych w ½ części, a w pozostałym zakresie odmówić zwolnienia, II. ustanowić adwokata
D.P. wezwany do uiszczenia wpisu sądowego od skargi na bezczynność Dyrektora Zespołu Szkół Ogólnokształcących w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w kwocie [...] zł, złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata. W uzasadnieniu wniosku podał, że w [...] r. został bezprawnie zwolniony z pracy w P Gimnazjum, nadal jest zarejestrowany jest jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłku, pozostaje na utrzymaniu żony, która z tytułu wynagrodzenia za pracę otrzymuje [...] zł netto miesięcznie. Oświadczył, że jego jedynym majątkiem jest mieszkanie o pow. [...] o wartości ok. [...], nie ma żadnych oszczędności ani przedmiotów wartościowych. Skarżący wyjaśnił, że jego dorosła córka wyjechała, gdzie mieszka i pracuje. Wnioskodawca oświadczył, że jego zobowiązania i wydatki stałe wynoszą: czynsz - [...] zł miesięcznie, energia elektryczna - ok.[...] zł miesięcznie, RTV i Internet - [...] zł miesięcznie, leki - ok. [..]zł miesięcznie, woda - ok. [...]zł miesięcznie.
W wykonaniu wezwania referendarza sądowego do przedłożenia dodatkowych dowodów dotyczących sytuacji majątkowej wnioskodawca przedłożył wyciągi z rachunku bankowego żony za ostatnie trzy miesiące, wyciąg z własnego rachunku bankowego za okres od [...] r., dowody potwierdzające, że skarżący jest osobą bezrobotną, oraz potwierdzające wysokość wydatków ponoszonych na utrzymanie mieszkania. Ponadto oświadczył, że nie posiada dowodów zakupu leków ponieważ ich nie zbierał, a także, że nie korzysta i nie zamierza korzystać z pomocy opieki społecznej.
Przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm.) zwanej dalej p.p.s.a. przewidują możliwość przyznania stronom postępowania prawa pomocy. Przyznanie osobie fizycznej prawa pomocy poprzez zwolnienie od kosztów sądowych w zakresie całkowitym lub częściowym oraz ustanowienie adwokata lub radcy prawnego, zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 i 2 p.p.s.a., następuje w określonych przypadkach. W zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. W zakresie częściowym, gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno sprowadzać się do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe (por. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Komentarz B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, wyd. Zakamycze 2005, str. 594). Instytucja przyznania prawa pomocy ma zatem charakter wyjątkowy i jest stosowana tylko w przypadkach osób charakteryzujących się trudną sytuacją materialną. Podkreślić zatem należy, że instytucja prawa pomocy stanowi odstępstwo od ogólnej zasady odpłatności postępowania wyrażonej w art. 199 ww. ustawy. Prawo pomocy może być więc przyznane na wniosek osób bardzo ubogich znajdujących się ze względu na różne zdarzenia życiowe w sytuacji, która nie pozwala im na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania, lub gdy ich poniesienie byłoby związane z poniesieniem uszczerbku utrzymania koniecznego dla wnioskującego i jego rodziny, tj. uniemożliwiłoby zaspokojenie najbardziej podstawowych potrzeb życiowych.