Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Sędzia WSA - Iwona Dąbrowska po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym zażalenia J. S. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia [...] marca 2015 r., sygn. akt II SA/Wa 301/14 w przedmiocie odmowy przyznania prawa pomocy w sprawie ze skargi J. S. na bezczynność Prokuratora Rejonowego w W. w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] grudnia 2014 r. o udzielenie informacji publicznej postanawia: odmówić przyznania prawa pomocy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia [...] marca 2015 r., sygn. akt II SA/Wa 301/15 odmówił przyznania skarżącemu prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego. Przedmiotowe postanowienie zostało doręczone skarżącemu w dniu 3 marca 2015 r.
W dniu 23 marca 2015 r. skarżący złożył na biurze podawczym Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie sprzeciw od postanowienia Sądu z dnia 11 marca 2015 r. W uzasadnieniu zakwestionował ustalenia zawarte w postanowieniu, wskazał, że całkowicie nieobiektywne jest stwierdzenie, iż miesięczny dochód ośmioosobowej rodziny w wysokości [...] zł nie dowodzi życia w ubóstwie. Wskazał, że jest w podeszłym wieku, nie posiada wyksztalcenia prawniczego i z uwagi na ograniczenia ruchowe nie może dochodzić swoich praw przed sądem.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Stosownie do treści art. 260 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) - dalej p.p.s.a., w razie wniesienia sprzeciwu, który nie został odrzucony, zarządzenie lub postanowienie, przeciwko któremu został on wniesiony, traci moc, a sprawa będąca przedmiotem sprzeciwu podlega rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu niejawnym. Oznacza to, że złożony wniosek o przyznanie prawa pomocy jest w całości rozpoznawany przez Sąd w świetle przesłanek z art. 246 p.p.s.a., a Sąd - orzekając w tym zakresie - nie jest w żaden sposób związany wcześniej wydanym w tym przedmiocie postanowieniem. Zgodnie z art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a., przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy, w pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że generalną zasadą postępowania sądowego jest ponoszenie kosztów związanych z udziałem w tym postępowaniu. Instytucja przyznania prawa pomocy jest rozwiązaniem szczególnym i powinna być stosowana w przypadkach wyjątkowych, wobec osób, których sytuacja materialna i bytowa jest trudna. Zawarte w art. 246 § 1 p.p.s.a., sformułowanie "gdy osoba ta wykaże" oznacza zaś, że na wnoszącym wniosek o przyznanie prawa pomocy spoczywa obowiązek udowodnienia, iż znajduje się on w tej szczególnej sytuacji uprawniającej do skorzystania z prawa pomocy. Podnieść również należy, że prawo dostępu do sądu nie oznacza jednocześnie konieczności zagwarantowania stronom bezwarunkowego prawa do uzyskania bezpłatnej pomocy prawnej, ani do zwolnienia od kosztów sądowych. Jak wskazuje się w doktrynie oraz orzecznictwie sądów administracyjnych prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku. Jego celem jest bowiem zapewnienie dostępu do sądu osobom, którym brak środków finansowych ten dostęp uniemożliwia.
Analizując jednak treść oświadczenia zamieszczonego we wniosku o przyznanie prawa pomocy oraz treść załączonych do niego dokumentów źródłowych należy stwierdzić, że tak wnioskodawca, jak i jego rodzina nie żyją w ubóstwie. Z akt sprawy wynika bowiem, że J. S. i jego żona Z. S. otrzymują emerytury rolnicze w wysokości po [...] zł. Co więcej, przyznane emerytury stanowią stały dochód wnioskodawcy i jego żony, a dochód ten nie podlega egzekucji sądowej, czy administracyjnej i jako dochód wolny od jakichkolwiek zajęć jest wypłacany w pełnej wysokości. J. i Z. S. prowadzą wspólne gospodarstwo domowe z synem W. S., jego żoną J. S. i ich małoletnimi dziećmi K., P., M. i M. S. Zamieszkują oni w domu o powierzchni [...] m² stanowiącym własność syna. W. S. i jego żona prowadzą gospodarstwo rolne o powierzchni [...] ha, w tym [...] ha lasu, które według oświadczenia wnioskodawcy nie przynosi dochodów. Syn wnioskodawcy pobiera zasiłki rodzinne w łącznej wysokości [...] zł.