Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Wawrzyniak po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi S.S. na bezczynność Wojewody D. w przedmiocie potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej postanawia odrzucić skargę.
Stosownie do przepisu art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.jedn. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.), sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.
W myśl art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. skarga może dotyczyć bezczynności organu w przypadkach określonych w pkt 1-4a tego przepisu, a zatem bezczynności w sprawach: decyzji administracyjnych, postanowień wydanych w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończących postępowanie, a także postanowień rozstrzygających sprawę co do istoty oraz postanowień wydanych w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie, a także pisemnych interpretacji przepisów prawa podatkowego wydawanych w indywidualnych sprawach.
Zgodnie z art. 52 § 1 i § 2 p.p.s.a. skargę można wnieść po wyczerpaniu środków zaskarżenia, jeżeli służyły one skarżącemu w postępowaniu przed organem właściwym w sprawie, chyba że skargę wnosi prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich lub Rzecznik Praw Dziecka. Przez wyczerpanie środków zaskarżenia należy rozumieć sytuację, w której stronie nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, taki jak zażalenie, odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, przewidziany w ustawie.
W orzecznictwie sądowoadministracyjnym wielokrotnie podkreślano, iż środkiem zaskarżenia w przypadku skargi na bezczynność organu jest zażalenie z art. 37 kpa (por. np. postanowienia NSA z dnia 6 lipca 2006 r. sygn. akt I OSK 480/06, z dnia 18 września 2002 r. II SAB/Wr 15/02, z dnia 29 kwietnia 1998 r. sygn. akt I SAB/Gd 8/97, z dnia 5 marca 1997 r. sygn. akt III SAB 47/96; postanowienie WSA w Warszawie z dnia 27 czerwca 2007 r. sygn. akt II SA/Wa 741/07).
Stosownie do art. 37 § 1 kpa, na niezałatwienie sprawy w terminie określonym w art. 35, w przepisach szczególnych, ustalonym w myśl art. 36 lub na przewlekłe prowadzenie postępowania stronie służy zażalenie do organu wyższego stopnia, a jeżeli nie ma takiego organu - wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.
Bez względu na formę czynności, jaką podejmie organ właściwy do rozpoznania zażalenia z art. 37 § 1 kpa, zażalenie można uznać za skuteczne w postępowaniu sądowym w przedmiocie bezczynności dopiero po upływie okresu umożliwiającego organowi wyższego stopnia dokonanie czynności, o których mówi art. 37 § 1 kpa. Okresem tym jest jeden miesiąc (art. 35 § 3 zdanie pierwsze kpa).
Z treści skargi wynika, że przed jej wniesieniem do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skarżąca nie składała zażalenia w trybie art. 37 § 1 kpa do organu wyższego stopnia.
Powyższe potwierdza Wojewoda D., który wnosząc w odpowiedzi na skargę o odrzucenie skargi podkreślił, że w niniejszej sprawie warunek wyczerpania trybu zażaleniowego przed wniesieniem skargi nie został spełniony.
W tym stanie rzeczy, skoro skarżąca przed wniesieniem skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu nie złożyła w trybie art. 37 § 1 kpa zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie do organu wyższego stopnia, to skarga do sądu administracyjnego na obecnym etapie jest niedopuszczalna. Dopiero bowiem wyczerpanie środków zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym (tj. przed organami administracji publicznej) może otworzyć skarżącej drogę do złożenia skargi do sądu administracyjnego.
Mając na względzie powyższe - na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 i § 3 p.p.s.a. - należało orzec jak w sentencji postanowienia.