Z regulacji prawnych dotyczących kosztów sądowych można wysnuć wniosek, że są one zasadą, natomiast zwolnienie z ich uiszczenia winno nastąpić w sytuacjach wyjątkowych. Istotą prawa pomocy w zakresie przyznania z urzędu adwokata (radcy prawnego, doradcy podatkowego, rzecznika patentowego) jest natomiast nieodpłatne korzystanie strony z profesjonalnego pełnomocnika, wskutek przejęcia przez Sąd ciężaru kosztów związanych z tą reprezentacją. Założeniem prawa do bezpłatnej pomocy prawnej jest to, że strona - ze względu na swój stan majątkowy - nie jest w stanie ponieść jej kosztów.
W sprawie wszczętej wnioskiem o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym bądź częściowym przedmiotem oceny jest stan faktyczny wynikający ze złożonych oświadczeń i przedłożonych dokumentów, zaś ocena ta musi być relatywnie odnoszona do poziomu życia i statusu majątkowego innych obywateli Państwa, na których - w razie przyznania prawa pomocy - ciężar zwolnienia strony od kosztów oraz opłacenia adwokata ustanowionego z urzędu, zostałby przeniesiony. Badanie zasadności zwolnienia wnioskodawcy od kosztów postępowania (kosztów sądowych i kosztów zastępstwa procesowego) oparte będzie na ocenie, czy stan faktyczny, na który składają się okoliczności wynikające z akt sprawy, odpowiada hipotezie normy prawnej wynikającej z art. 246 § 1 pkt 1 i 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Postępowanie w sprawie przyznania prawa pomocy wszczynane jest wyłącznie na wniosek strony, co oznacza, iż to wnioskodawca winien wskazać na okoliczności uzasadniające jego żądanie. Tymczasem w niniejszej sprawie skarżący w sposób lakoniczny umotywował swoje żądanie, wskazał na wydatki związane z utrzymaniem nieruchomości i auta, konieczność zakupu leków oraz koszty związane z kształceniem dzieci. Tymczasem ze złożonego wniosku wynika, iż rodzina skarżącego posiada nieruchomość w postaci domu i działki, posiada samochód osobowy, wnioskodawca wraz z żoną posiada stałe źródło dochodów i to dochodów o wysokości nie należącej do najniższych świadczeń w kraju. Ponadto bez wątpienia skarżący nie wykonał rzetelnie zarządzenia dotyczącego przedłożenia dokumentów źródłowych, gdyż wezwanie dotyczyło przedłożenia wyciągów z posiadanych kont, zaś przedłożenie dokumentu o wysokości salda na rachunku bez historii dokonanych w ciągu 3 ostatnich miesięcy operacji na tymże rachunku takiego wymogu nie spełnia.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych jest instytucją stosowaną w przypadku osób charakteryzujących się ubóstwem, tj. całkowicie pozbawionych środków do życia ze względu na okoliczności życiowe. Kolejno podkreślenia wymaga, iż koszty sądowe zasługują na traktowanie na równi z innymi obciążeniami finansowymi, a zwolnienie od obowiązku ich ponoszenia - w sytuacji, gdy są one dochodem budżetu państwa - stanowiłoby swoistą formę kredytowania podmiotów i naruszałoby zasadę równoważnego traktowania powinności finansowych.
Treść materiału aktowego niniejszej sprawy obligowała do stwierdzenia, iż nie została spełniona przesłanka przyznania skarżącemu prawa pomocy w zakresie całkowitym ani w zakresie częściowym. Podkreślenia wymaga okoliczność posiadania stałych dochodów, w nienajniższej wysokości. Z dokonanego przez skarżącego zestawienia kwot wydatków i dochodu wynika, iż uzasadnione jest twierdzenie, iż skarżący były nawet w stanie odłożyć jakąś część dochodu np. właśnie na prowadzenie inicjowanych przez siebie spraw przed sądem.
W tym stanie rzeczy uzasadnione jest stwierdzenie, że skarżący nie wykazał, stosownie do brzmienia art. 246 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, podstaw do przyznania mu prawa pomocy i wobec takiej konstatacji, na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postanowiono jak w sentencji.