Referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach - Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 27 czerwca 2012 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku E. B. o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata lub radcy prawnego z urzędu w sprawie dotyczącej ekwiwalentu za wywłaszczoną nieruchomość postanawia: 1) zwolnić stronę od kosztów sądowych za wyjątkiem wpisu od zażalenia na zarządzenie o pozostawieniu pisma bez rozpoznania, 2) oddalić wniosek w pozostałym zakresie
Na druku urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy E. B. zwróciła się o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika - adwokata z urzędu. Motywując swój wniosek wskazała, że jest osobą w podeszłym wieku, cierpiącą na liczne schorzenia, utrzymującą się niskiego świadczenia emerytalnego - w kwocie 995 zł. Z treści formularza wynika, że strona samotnie prowadzi gospodarstwo domowe i nie posiada żadnych oszczędności, papierów wartościowych ani tez przedmiotów, których wartość przekraczałaby 3.000 euro. Na wezwanie referendarza sądowego E. B. nadesłała szereg dokumentów obrazujących jej sytuację materialną, w tym wysokość opłacanego czynszu za zajmowany lokal mieszkalny (208,56 zł), opłat za energię elektryczną, wysokość emerytury a także informację o zadłużeniu z tytułu zużycia wody oraz odprowadzania ścieków.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy zważono co następuje:
Przepis art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2012 r. poz.270 - zwana dalej P.p.s.a.) konstytuuje zasadę odpłatności postępowania sądowoadministracyjnego. Wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 §1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przyznanie prawa pomocy w formie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu może nastąpić wobec osoby fizycznej, która wykaże że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego (art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a.).
Przedmiotem badania przy analizie wniosku o przyznanie prawa pomocy jest całokształt okoliczności związanych z sytuacją materialną wnioskodawcy. Należy również podkreślić, że przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym, o co ubiega się wnioskodawca, opiera się na surowych kryteriach, które sprowadzają się do odpowiedzi na pytanie, czy strona nawet przy najdalej idących staraniach jest w stanie zdobyć środki na pokrycie kosztów związanych z postępowaniem sądowym.
Mając na względzie powyższe uznano, że sytuacja materialna wnioskodawczyni uzasadniania zwolnienie jej od kosztów sądowych w części.
Jedynym źródłem utrzymania się strony jest świadczenie emerytalne uzyskiwane w kwocie 974 zł. Biorąc pod uwagę uprawdopodobnione koszty utrzymania przyznać trzeba, że dochód ten pozwala co prawda na zaspokajanie bieżących potrzeb, jednakże konieczność poniesienia wydatków na koszty związane z postępowaniem sądowym mogłaby zachwiać sytuacją materialną wnioskodawczyni.
Jak już wcześniej wspomniano, przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym opiera się na bardzo surowych kryteriach oceny możliwości finansowych osoby składającej taki wniosek (por. postanowienie NSA z 26 sierpnia 2011 r. sygn. akt II OZ 701/11 - Lex nr 1069133 oraz postanowienie NSA z dnia 10 grudnia 2010 r. sygn. akt II OZ 1268/10 - Lex nr 743755). W realiach rozpoznawanej sprawy fakt, że wnioskodawczyni posiada stałe źródło dochodu, nawet jeśli nie jest on znaczący przeczy tezie o wyjątkowo ciężkim położeniu materialnym a co za tym idzie nie pozwala uznać, że spełnione zostały przesłanki warunkujące uwzględnienie złożonego wniosku w całości.
Z powyższych względów, w oparciu o art. 245 § 1 i § 2 P.p.s.a. w zw. z art. 246 § 1 pkt 1 tej ustawy, działając na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 P.p.s.a. w związku z § 3 tego przepisu orzeczono jak w sentencji postanowienia.