Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek (spr.) Sędziowie NSA Małgorzata Miron Marek Stojanowski po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi M.P. na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Opolu w sprawie II/Og 131/21 w sprawie ze skargi M.P. wniesionej pismem z dnia 28 kwietnia 2021 r. dotyczącej braku nadzoru Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w [...] postanawia: odrzucić skargę na przewlekłość postępowania.
M.P. pismem z dnia 13 lipca 2021 r. (które wpłynęło do NSA dnia 9 sierpnia 2021 r.) wniósł skargę na przewlekłość postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Opolu w sprawie II/Og 131/21 w sprawie z jego skargi z dnia 28 kwietnia 2021 r. dotyczącej braku nadzoru Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w [...].
Z akt sprawy wynika, iż zgodnie z zarządzeniem z dnia 21 lipca 2021 r. pismo skarżącego z dnia 13 lipca 2021 r. zostało wpisane do Dziennika Korespondencji Ogólnej pod numerem II/Og 131/21, a następnie poinformowano skarżącego, że do Sądu została przekazana wyłącznie jego skarga na bezczynność Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w [...] w sprawie zwrotu nienależnie pobranego świadczenia, wniesiona przez skarżącego pismem z dnia 14 czerwca 2021 r., która została zarejestrowana pod sygn. akt II SAB/Op 41/21. Ponadto wyjaśniono skarżącemu, że do Sądu nie wpłynęła jego skarga wniesiona pismem z dnia 28 kwietnia 2021 r. dotycząca braku nadzoru Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w [...]. Z tego względu wezwano skarżącego do wskazania, czy skarga na przewlekłość postępowania wniesiona pismem z dnia 13 lipca 2021 r. dotyczy postępowania w sprawie o sygn. akt II SAB/Op 41/21, czy też skargi wniesionej innym pismem i w innym przedmiocie.
W odpowiedzi na powyższe wezwanie skarżący wskazał, że pismo z dnia 13 lipca 2021 r. dotyczy "zaginięcia skargi z dnia 28 kwietnia 2021 r. oraz braku odpowiedzi na nią".
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. z 2018 r., poz. 75) skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu nastąpiła przewlekłość postępowania, wnosi się w toku postępowania w sprawie. Jednocześnie przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. są środkiem egzekwowania konstytucyjnego prawa każdego do rozpoznania jego sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, prawa do osądzenia tej sprawy, którą wniesie pod Sąd (tak też Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 20 stycznia 2012 r., I OPP 84/11). Tak więc nie mogą służyć jako swoisty środek odwoławczy, którym strona będzie mogła zainicjować bądź też wszcząć postępowanie w sprawie. Skarga na przewlekłość postępowania stanowi doraźną interwencję przeciwdziałającą niezasadnie przedłużającemu się postępowaniu sądowemu. Jest zatem środkiem prawnym egzekwującym rozpoznanie sprawy przez Sąd - jej funkcją jest przede wszystkim wymuszenie nadania sprawie odpowiedniego biegu (por. postanowienie NSA z dnia 21 lipca 2011 r., I OPP 50/11, LEX nr 852830). Skarga na przewlekłość postępowania ma zapewnić szybką reakcję na trwającą zwłokę w czynnościach sądu, a więc spełni swoją rolę jedynie wtedy, gdy zostanie wniesiona w toku postępowania (zob. postanowienie NSA z 4.06.2013 r. II FPP 3/13).
Oznacza to, że skarga na przewlekłość postępowania jest dopuszczalna jedynie w toku postępowania w sprawie, której dotyczy, bowiem zasadniczym celem tej skargi jest usunięcie stanu przewlekłości i spowodowanie rozpoznania toczącej się sprawy. W związku z tym stwierdzić należy, że niedopuszczalne jest zarówno wniesienie skargi na przewlekłość postępowania po prawomocnym zakończeniu postępowania, jak również przed jego wszczęciem.
W rozpoznawanej sprawie stwierdzić należy, iż w dniu wniesienia skargi na przewlekłość postępowania, w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Opolu nie zarejestrowano sprawy ze skargi skarżącego wniesionej pismem z dnia 28 kwietnia 2021 r. dotyczącej braku nadzoru Dyrektora Powiatowego Urzędu Pracy w [...]. Z tych też względów należy uznać, iż postępowanie sądowoadministracyjne nie zostało wszczęte, a zatem - stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki - skarga na przewlekłość postępowania sądowego przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Opolu, w powołanej sprawie, jest niedopuszczalna i podlega odrzuceniu.
W tym stanie rzeczy, Naczelny Sąd Administracyjny - na podstawie art. 5 ust. 1 i art. 8 ust. 2 powołanej ustawy w związku z art. 178 i art. 197 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) - odrzucił skargę na przewlekłość postępowania.