Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak, Sędzia NSA Teresa Zyglewska, po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Starosty Kieleckiego o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Starostą Kieleckim a Burmistrzem Miasta i Gminy [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania sprawy w zakresie składowania obornika postanawia: wskazać Burmistrza Miasta i Gminy [...] jako organ właściwy w sprawie.
Pismem z dnia 8 września 2021 r. Starosta Kielecki wniósł o rozstrzygnięcie sporu o właściwość, który zaistniał pomiędzy Starostą Kieleckim a Burmistrzem Miasta i Gminy [...], przez wskazanie jako organu właściwego do rozpoznania w oparciu o przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2021 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1973 ze zm., dalej P.o.ś.) skarg z dnia 5 i 12 sierpnia 2021 r. J.P. zam. w [...] dotyczących składowania obornika przez sąsiadów K. i G. K.
Z uzasadnienia wniosku wynika, że w dniu 19 sierpnia 2021 r. do Starostwa Powiatowego w Kielcach wpłynęło zawiadomienie znak: OŚ.606.10.2021 Burmistrza Miasta i Gminy [...] przekazujące Staroście Kieleckiemu dwie skargi J.P. dotyczące składowania obornika przez jego sąsiadów K. i G.K.
Burmistrz Miasta i Gminy [...], powołując się na stanowisko Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 12 lipca 2016 r., stwierdził, że w myśl art. 362 ust. 1 P.o.ś. w przedmiotowej sprawie, organem właściwym do nałożenia obowiązku działań naprawczych dla podmiotu korzystającego ze środowiska, określonego w art. 3 pkt 20 lit. a) i c) P.o.ś. jest Starosta Kielecki. Wskazano, że zgodnie z art. 3 pkt 20 P.o.ś., podmiotem korzystającym ze środowiska są również osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa i rybactwa śródlądowego.
Starosta Kielecki, nie zgodził się w powyższą argumentacją i wskazał m.in., że zgodnie z art. 363 ust. 1 P.o.ś. to wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać osobie fizycznej, której działanie negatywnie oddziałuje na środowisko, odpowiednie czynności określone przepisami.
Burmistrz Miasta i Gminy [...] w dniu 8 listopada 2021 r. wniósł o przekazanie sporu kompetencyjnego według właściwości do SKO w Kielcach, ewentualnie o rozstrzygnięcie sporu poprzez wskazanie jako organu właściwego do załatwienia sprawy Starosty Kieleckiego.
Burmistrz wyjaśnił, że wcześniej zaistniał tego rodzaju spór kompetencyjny pomiędzy Burmistrzem Miasta i Gminy [...] a Starostą Kieleckim i powtórzył stanowisko SKO przedstawione powyżej. Wskazał ponadto, że art. 362 i art. 363 P.o.ś. mają charakter komplementarny, a nie konkurencyjny.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Zgodnie z art. 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329, dalej: P.p.s.a.), sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek, a organami administracji rządowej. Rozstrzyganie sporów polega na wskazaniu organu właściwego do rozpoznania sprawy (art. 15 § 2 P.p.s.a.).
Zgodnie z art. 363 ust. 1 P.o.ś. wójt, burmistrz lub prezydent miasta może, w drodze decyzji, nakazać osobie fizycznej, której działanie negatywnie oddziałuje na środowisko, wykonanie w określonym czasie czynności zmierzających do ograniczenia negatywnego oddziaływania na środowisko i jego zagrożenia lub przywrócenia środowiska do stanu właściwego. Przepisy art. 362 ust. 2-5 P.o.ś. stosuje się odpowiednio (art. 363 ust. 2 P.o.ś.).