Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Pocztarek (spr.), Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak, Sędzia NSA Teresa Zyglewska, po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Dyrektorem Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie a Burmistrzem [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego w sprawie zmiany stanu wód na gruntach sąsiednich postanawia: oddalić wniosek.
Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku zwrócił się do Naczelnego Sądu Administracyjnego z wnioskiem z dnia 29 września 2021 r.
o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego przez wskazanie Burmistrza [...] jako organu właściwego do rozpoznania wniosku Z.M. (dalej: wnioskodawca) z 20 lipca 2021 r. w sprawie zmiany stanu wód na gruntach sąsiednich.
W dniu 29 czerwca 2021 r. do Burmistrza [...] wpłynął wniosek Z.M., który zwrócił się o egzekucję postanowień zawartych w warunkach zabudowy dotyczącej oddziaływania planowanej inwestycji na grunty sąsiednie przez [...] z siedzibą w [...].
Burmistrz [...] przekazał wniosek według właściwości Regionalnemu Zarządowi Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Wskazał, że z wystąpienia wnioskodawcy wynika, że "wszystkie wody opadowe i roztopowe z terenów zarówno zagospodarowanych, jak i przeznaczonych do rozbudowy zakładu odprowadza się do rowu R-A melioracji szczegółowej, co powoduje zmianę stanu wody na gruntach sąsiednich".
W ocenie Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku, właściwy w sprawie jest jednak Burmistrz [...] na podstawie art. 234 ust. 3 ustawy z 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz.U. z 2018 r., poz. 2268 - dalej: Prawo wodne).
W odpowiedzi na wniosek Burmistrz [...] wyjaśnił, że spółka [...] posiada dwa pozwolenia wodnoprawne, a sprawa dotyczy przestrzegania warunków tych pozwoleń. W związku z tym organem właściwym do załatwienia sprawy jest Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku na podstawie art. 334 i art. 335 Prawa wodnego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Zgodnie z art. 4 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329, dalej: P.p.s.a.), sądy administracyjne rozstrzygają spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi, o ile odrębna ustawa nie stanowi inaczej, oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek, a organami administracji rządowej. Rozstrzyganie sporów polega na wskazaniu organu właściwego do rozpoznania sprawy (art. 15 § 2 P.p.s.a.).
W przypadku wszczęcia postępowania na wniosek strony, tylko ta strona określa przedmiot swego żądania (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 5 lipca 1999 r., sygn. akt IV SA 1632/96, LEX nr 47890), a tym samym i przedmiot postępowania, przy czym w razie wątpliwości jego uszczegółowienie należy do strony, nie zaś do sfery ocennej organu administracji (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 czerwca 1990 r., sygn. akt I SA 367/90, ONSA 1990, nr 2-3, poz. 47). Organy powinny mieć więc przede wszystkim na uwadze stanowisko wnioskodawcy, który wskazał na odprowadzanie wód do rowu melioracyjnego co powoduje zmiany stanu wody na gruncie sąsiednich. Stanowisko to jednak nie zostało uzupełnione przez organy w formie stosownego postępowania wyjaśniającego.
Przede wszystkim, w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, przedmiotem wniosku wnioskodawcy nie jest kontrola wydanych na rzecz spółki pozwoleń wodnoprawnych i ogólne normy z art. 334 i art. 335 Prawa wodnego nie znajdą w tej sprawie zastosowania. Natomiast rozważenia wymagało zastosowanie art. 191 ust. 1, art. 205, art. 206 oraz art. 234 ust. 3 Prawa wodnego.