Wniosek o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi na uchwałę Rady Miasta w przedmiocie wstrzymania likwidacji i połączenia zakładów budżetowych
Uzasadnienie strona 3/3

Przez uszczerbek utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny, o którym mowa w art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. należy rozumieć zachwianie sytuacji materialnej i bytowej strony skarżącej w taki sposób, iż nie jest ona w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych i zaspokoić fundamentalnych potrzeb życiowych (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 marca 2012 r., sygn. akt I FZ 51/12; LEX nr 1120552).

W realiach prowadzonej sprawy ww. sytuacja nie zachodzi i okoliczności faktyczne wyłączają możliwość przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym.

Odnosząc się do twierdzeń zawartych w sprzeciwie Sąd zauważa, że instytucja prawa pomocy jest skorelowana z zasadami konstytucyjnymi, takimi jak: prawo do sądu (art. 45 Konstytucji RP) oraz równość wobec prawa (art. 32 Konstytucji RP). Nie sposób przyznać racji skarżącemu, że powinien on być traktowany w sposób uprzywilejowany z tego tylko tytułu, że - w jego ocenie - składa skargę w interesie publicznym albo, że winien mu przysługiwać status taki, jak podmiotom wymienionym w art. 239 pkt 2 p.p.s.a. Sąd podziela pogląd wyrażony w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 sierpnia 2009 r. (sygn. akt II OZ 678/09, LEX nr 552939), że obowiązek zagwarantowania skutecznego dostępu do sądu nie oznacza konieczności zapewnienia stronom bezwarunkowego prawa do zwolnienia od kosztów.

Nadto wskazuje się, że wymóg ponoszenia kosztów sądowych nie stanowi ograniczenia prawa do sądu i jest usprawiedliwiony koniecznością zapewnienia właściwego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości (por. Maria Grzymisłwaska-Cybulska, Prawo pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym jako element realizacji prawa do sądu, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2013, s. 29). Natomiast wąsko zakreślone wyjątki obejmujące zwolnienia podmiotowe w zakresie ponoszenia kosztów sądowych, określone w art. 239 pkt 2 p.p.s.a., nie mogą być w jakikolwiek sposób rozciągnięte na inne podmioty, czy to publiczne czy prywatne. Ustawodawca nie różnicuje tutaj czy podmiot występujący ze skargą występuje w konkretnym przypadku w interesie publicznym czy w interesie konkretnego podmiotu. Zwolnienia podmiotowe dotyczące prokuratorów, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka wynikają z funkcji tych organów w demokratycznym państwie prawnym związanych z ochroną praworządności lub praw człowieka i obywatela albo ochroną praw dziecka. Wynika to ze szczególnych ustawowych uprawnień tych podmiotów.

Zdaniem Sądu rozumowanie skarżącego, że w przypadku skargi do sądu administracyjnego i przyznania prawa pomocy należy postępować analogicznie jak w przypadku określonym w art. 304 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) nie jest prawidłowe. Ustawa - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz Kodeks postępowania karnego dotyczą zupełnie innych procedur dlatego wskazanych instytucji prawnych - z jednej strony prawa pomocy w postępowaniu administracyjnym, z drugiej strony społecznego obowiązku zawiadomienia prokuratora lub Policji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu - nie można w żaden sposób utożsamiać i porównywać ze sobą. W pierwszym przypadku chodzi o uprawnienie do skutecznego zainicjowania postępowania mającego na celu sądową kontrolę działalności administracji publicznej pod względem legalności (czyli wykonywania jej zgodnie z prawem), w drugim przypadku chodzi natomiast o obowiązek do skutecznego zainicjowania postępowania karnego (śledztwa lub dochodzenia) na skutek powzięcia wiedzy o popełnieniu czynu zabronionego (przestępstwa) ściganego z urzędu.

Podsumowując, należy uznać, że przy zwolnieniu skarżącego od koszów sądowych we wskazanym zakresie należało analizować sprawę wyłącznie w kontekście przesłanek zawartych w art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a., a to z uwagi na opisany stan faktyczny sprawy prowadzić musiało do stwierdzenia, że skarżący jest w stanie ponieść pełne koszty sądowe bez uszczerbku dla utrzymania siebie i swojej rodziny.

Z tych względów Sąd na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 w zw. z art. 260 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji postanowienia, odmawiając przyznania prawa pomocy w żądanym przez skarżącego zakresie.

Strona 3/3