Kraków dnia 21 kwietnia2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Krystyna Kutzner po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 kwietnia 2008 r. wniosku M. P. o zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi na decyzję Inspektora Nadzoru Geodezyjnego z dnia [...] nr [...] postanawia wniosek oddalić
W dniu 9 stycznia 2008 r. skarżący M. P. złożył wniosek o przyznanie prawa pomocy na formularzu PPF, w którym domagał się przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, tj. zwolnienia od kosztów sądowych.
Zarządzeniem z dnia 30 stycznia 2008 r. wezwano skarżącego do uzupełnienia braków wniosku o przyznanie prawa pomocy w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania . Skarżący uzupełnił wszystkie braki za wyjątkiem wypełnienia rubryk 7.2.1 i 7.2.2. w formularzu PPF.
Przedstawiając swoją sytuację rodzinną podał, iż mieszka wspólnie ze swoją żoną T., ma dom drewniany wybudowany w roku 1955 oraz nieruchomość rolną o powierzchni 1,60 ha. Dochody rodziny skarżącego wynoszą odpowiednio: 1,185, 92 zł - emerytura skarżącego i 536, 20 zł - renta jego żony. Skarżący wskazał, iż leczy się na serce i na leki wydaje miesięcznie ok. 100 zł. Inne wydatki rodziny wynoszą prąd 146, 19 zł miesięcznie, gaz ok. 102 zł -122 zł w rozliczeniu dwu miesięcznym, telefon 52 zł. Razem dochody wynoszą około 1722,12 zł przy wydatkach stałych około 358 zł, co po odjęciu daje sumę 1364 zł na pozostałe wydatki na dwie osoby miesięcznie.
W dniu 29 lutego 2008 r. zostało wydane zarządzenie o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o przyznanie prawa pomocy.
W dniu 18 marca 2008 r. skarżący złożył sprzeciw od powyższego zarządzenia z , w którym wskazał, iż nie posiada żadnych zasobów pieniężnych ani żadnych wartościowych przedmiotów., a nie wypełnienie stosownych rubryk przesłanego formularza PPF spowodowane było niezrozumieniem ich treści.
Mając na uwadze powyższe, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych nie zasługuje na uwzględnienie.
Artykuł 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002, Nr 153, póz. 1270), stanowi, że przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, mającą na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego. W orzecznictwie sądowym powszechnie prezentowane jest stanowisko, że przyznanie prawa pomocy powinno mieć charakter wyjątkowy i winno być stosowane w stosunku do osób pozostających w faktycznym ubóstwie (przykładowo do takich osób można zaliczyć bezrobotnych bez prawa do zasiłku lub osoby ze względu na okoliczności życiowe pozbawione całkowicie środków do życia). Strona będąca osobą fizyczną powinna partycypować w kosztach postępowania, jeżeli ma jakiekolwiek środki majątkowe, w szczególności posiada stały miesięczny dochód przewyższający ustalone minimalne wynagrodzenie za pracę (post. NSA z dnia 22 grudnia 2002 r., OZ 862/04, niepubl.).
Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 10 stycznia 2005 r. (sygn. akt FZ 478/04, niepubl.), stwierdził, iż opłaty sądowe stanowią rodzaj danin publicznych. Zwolnienia od ponoszenia tego rodzaju danin stanowią odstępstwo od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równego ponoszenia, wynikającego z art. 84 ustawy zasadniczej , dlatego też muszą być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją uzasadnione powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby na współobywateli. Z ich bowiem środków pochodzą dochody budżetu państwa, z których pokrywa się koszty postępowania sądowego w razie zwolnienia strony skarżącej z obowiązku ich ponoszenia. Strona musi zatem wykazać, iż jej sytuacja materialna jest na tyle trudna, iż uzasadnia poczynienie odstępstwa od tej generalnej reguły.