Kraków, dnia 9 kwietnia 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Janusz Bociąga po rozpoznaniu w dniu 9 kwietnia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K. Ś. o zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie radcy prawnego w sprawie ze skargi K. Ś. i K. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia 23 października 2014 r. nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego postanawia: ustanowić dla skarżącego radcę prawnego, którego wyznaczy Okręgowa Izba Radców Prawnych
K. Ś. wniósł na formularzu PPF o przyznanie zwolnienia do kosztów sądowych oraz o ustanowienie radcy prawnego.
Wskazał w nim, że dysponuje dochodem rzędu 529 zł pobieranym jako zasiłek stały i 106 zł zasiłku okresowego.
Referendarz Sądowy postanowieniem z dnia 13 lutego 2015 r. umorzył postępowanie w części obejmującej żądanie zwolnienia od kosztów sądowych, w pkt II oddalił wniosek o ustanowienie radcy prawnego.
Postanowienie zostało doręczone K. Ś. w dniu 16 marca 2015 r. Skarżący wniósł skutecznie sprzeciw od tego postanowienia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie zważył, co następuje:
Na wstępie zaznaczyć należy, że rozpoznaniu Sądu podlega jedynie wniosek K. Ś. o przyznanie prawa pomocy, gdyż K. K. nie wniosła sprzeciwu od postanowienia referendarza sądowego z dnia 13 lutego 2015 r.
Wniosek K. Ś. o zwolnienie od kosztów sądowych jest bezprzedmiotowy z tego względu, że niniejsza sprawa należy do spraw o kategorii "6320" - z zakresu pomocy społecznej. Zgodnie z przepisem art. 239 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.) obowiązek uiszczenia kosztów sądowych nie ciąży na stronie skarżącej działanie lub bezczynność organu w sprawach z zakresu pomocy i opieki społecznej.
Wniosek o przyznanie K. Ś. radcy prawnego podlega rozpoznaniu na podstawie przepisu art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a. stanowiącym, że przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Generalnymi zasadami prawa pomocy pozostaje, że to do strony ubiegającej się o przyznanie prawa pomocy należy wykazanie, że znajduje się ona w sytuacji uprawniającej do skorzystania z tej instytucji. Przyznanie prawa pomocy ma na celu zapewnienie realizacji konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które ze względu na brak odpowiednich środków nie są w stanie ponieść, między innymi kosztów niezbędnych dla ustanowienia pełnomocnika. Dlatego też prawo pomocy powinno być udzielane przede wszystkim osobom bezrobotnym, samotnym, bez źródeł stałego dochodu i bez majątku oraz pozbawionym (obiektywnie) możliwości uzyskania środków na ten cel z jakichkolwiek źródeł. Natomiast przez uszczerbek utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny należy rozumieć zachwianie sytuacji materialnej i bytowej strony skarżącej w taki sposób, że nie jest ona w stanie zapewnić sobie minimum warunków socjalnych i zaspokoić fundamentalnych potrzeb życiowych (por. postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25.03.2014 r. sygn. akt II OZ 280/14, Lex nr 1447304, z 29.05.2013 r. sygn. akt II OZ 405/13, Lex nr 1319088).
Na podstawie danych przedstawionych przez K. Ś. oraz znanych Sądowi z urzędu (dokumentów dołączonych do pozostałych spraw sądowych np. o sygn. akt III SA/Kr 1411/14), Sąd uznał, że skarżący wykazał w sposób dostateczny, iż poniesienie przez niego kosztów pomocy prawnej w postaci ustanowienia profesjonalnego pełnomocnika może odbyć się z uszczerbkiem utrzymania koniecznego dla niego samego i dla jego zobowiązań. Z całokształtu materiału dowodowego wynika bowiem, że skarżący utrzymuje się jedynie ze środków pomocy społecznej, które wystarczają tylko na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Natomiast skala zobowiązań finansowych skarżącego w sposób znacznie odbiegający od uzyskiwanego dochodu powoduje, że znajduje się on w ciągłym zadłużeniu. Oświadczenia skarżącego o sytuacji bytowej i materialnej zostały poparte stosownymi pismami organów, które nie budzą wątpliwości, co do zawartych w nich stwierdzeń. Wynika z nich, że skarżący jest osobą ubogą, borykającą się głównie z problemem mieszkaniowym i koniecznością opłacenia zajmowanego lokalu.
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu, skarżący nie jest w stanie ponieść kosztów ustanowienia pełnomocnika w wyboru bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Zatem należało uznać, że sytuacja skarżącego uzasadnia przyznanie mu prawa pomocy w zakresie ustanowienia pełnomocnika z urzędu.
Dlatego orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 260, art. 243 § 1, art. 244 § 1, art. 245 i art. 246 § 1 pkt 2 P.p.s.a.